Sağlık Sektöründe Yapay Zeka
PwC'nin Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesinde yer alan 12 ülkeden 11.000'i aşkın katılımcı ile hazırladığı "Hangi doktor? Neden yapay zeka ve robotbilim yeni sağlık sektörünü şekillendirecek?" başlıklı araştırma tüketicilerin sağlık sektöründe yapay zeka ve robotları ne kadar benimsediğini inceliyor.
Katılımcıların yarısından fazlası (yüzde 55), sağlıkla ilgili sorularını yanıtlayacak, tahlil yapacak, teşhis koyacak ve tedavi önerecek ileri bilgisayar teknolojilerini ve robotları kullanmaya istekli olduklarını iletti.
Raporda üç ana sonuç öne çıkıyor:
- Sağlık hizmetlerine daha kolay erişim anlamına geliyorsa, insanların yapay zeka ve robot kullanma isteği giderek artıyor
- Teşhis ve tedavinin hızı ve doğruluğu istekliliği artıran en önemli faktör
- Daha fazla kullanım ve kabullenme için teknolojiye güven kritik önem taşıyor; ancak 'insani dokunuş' sağlık sektörü deneyiminin kilit bileşeni olmaya devam ediyor
Araştırmaya göre, ameliyathanede bile katılımcılar küçük cerrahi operasyonları doktor yerine robotların yapmasını tercih edeceklerini belirtiyor; buna istekli katılımcıların oranı yüzde 50 ile yüzde 73 arasında değişiyor.
Nijerya, Türkiye ve Güney Afrika'daki katılımcılar küçük cerrahi operasyonları robotların yapması konusunda en istekli, İngiltere'deki katılımcılar ise bu konuda en az istekli olanlar.
Sağlık hizmetlerine daha hızlı ve kolay erişim (yüzde 36); teşhiste doğruluk ve hız (yüzde 33) istekliliği etkileyen temel faktörler oldu.
Robotların karar alma gücüne güvenmeme (yüzde 47) ve insani dokunuş eksikliği (yüzde 41) ise isteksizliği etkileyen temel faktörler oldu.
Her ne kadar yüzdeler ülkelere göre değişse de, en büyük iki avantaj ve dezavantaj, Suudi Arabistan ve Katar hariç tüm ülkelerde bu sırayla söylendi.
Yapay zeka ve robotların sağlık sektöründe verimli bir şekilde kullanılmasına dönük olarak PwC'nin raporunda farklı paydaşlara önerilen bazı adımlar da yer alıyor:
- Hükümetler, yapay zeka ve robotların kullanımına yönelik uygulanabilir ve zorunlu kalite standartları ve yasal düzenleme çerçevesi oluşturmalı ve yeni yaklaşımların benimsenmesi için uygun teşvikler sağlamalıdır.
- Sağlık sektörü çalışanları hem tıp alanında hem de tüm sağlık ekosisteminde yapay zeka ve robotbilimle çalışmanın sağlayacağı potansiyeli anlamalı ve değişikliğe açık olmalılar.
- Özel sektör ve araştırma firmaları sağlık sistemindeki talep ve kaynak gibi büyük sorunlar karşısında yapay zeka ve robotbilim odaklı çözümler üretmeliler.
- Sağlık kurumlarındaki karar alıcılar yeni teknolojilerin sağlık hizmetleri alanındaki etkinliğini ölçmeli, tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarına odaklanmalı ve öncelik vermelidir.
Bana göre teşhiste belki ama tedavi sürecinde doktorun hiçbir müdahalesi olmaması en azından günümüz şartlarında pek istenen bir durum olamaz.
Çünkü genel anlamda sorunu olan bir insan çözümden önce ilgi ve muhatap arıyor.
Bu bakımdan "Herhangi bir sorununuz yok" diyen doktora bile inanmayan hastalar, insansız bir teknolojiye biraz zor güvenir.
Ancak Türkiye'de 1 doktora 550 hasta düşüyor gerçeğini de düşünürsek mevcut doktorlarımızın işini kolaylaştıracak her türlü gelişme çok önemli.