RUSYA KRİZİ
24 Kasım'da sınırımızı ihlal ettiği gerekçesiyle Rus uçağının Türk jetleri tarafından düşürülmesinin ardından iki ülke arasındaki ilişkiler gerildi.
Rusya Devlet Başkanı Putin çok sert tepki gösterdi, Türkiye'ye yönelik yaptırım paketini imzaladı.
6 maddede toplanan yaptırımlar şöyle sıralanabilir;
*Merkezleri Türkiye'de bulunan firmalar Rusya'da güvenliği ilgilendiren alanlarda faaliyette bulunamayacak.
*1 Ocak 2016'dan itibaren Türk vatandaşlarının Rusya'da çalışmaları yasaklanacak.
*Türkiye'de üretilmiş bazı malların ithalatı kısıtlanacak.
*Vizesiz seyahat uygulaması askıya alınacak.
*İki ülke arasındaki tarifeli uçuşlar dışında charter seferleri kaldırılacak.
*Turizm ve bavul ticareti sınırlandırılacak.
Bu yaptırımlara karşı Türkiye'nin nasıl bir tavır takınacağı henüz netleşmedi.
Almanya'dan sonra en yoğun ticari ilişki içinde olduğumuz Rusya ile iplerin gerilmesi iki ülkenin de zararına olacağı aşikar.
Şimdi bazı rakamları aktaralım;
2014 verilerine göre Türkiye, Rusya'dan başta petrol olmak üzere buğday, alüminyum, demir ithal etti, karşılığında 25,3 milyar dolar ödedi.
Türkiye'nin ihracatında ise turunçgiller, binek otomobil, domates ilk sırayı aldı, 6 milyar dolar döviz geliri elde edildi.
Dış ticaret açığımız 19,3 milyar doları buldu.
Buna karşılık aynı dönemde Türkiye'ye gelen 4,5 milyon Rus turistten yaklaşık 3,5 milyar dolar kazanıldı.
Ayrıca Türk inşaat firmaları Rusya'da 61 milyar doları bulan müteahhitlik hizmetleri veriyor.
İlaveten her iki ülkenin ortak mega projeleri bulunuyor.
Görüldüğü üzere iki ülke arasında ticaret, sanayi, inşaat, turizm alanlarında çok sıkı ilişki var.
Krize bir an önce çözüm bulunması iki taraf için de yararlı olacaktır.
Zaten küresel koşullar ekonomileri olumsuz etkiliyor.
Petrol fiyatlarının düşmesi Rusya'yı zorluyor.
Petrol gelirleri yarıya yakın azaldı.
2012 yılında 450 milyar dolara ulaşan gelirleri 230 milyar dolara indi.
Üstelik Ukrayna'daki gerginlik nedeniyle Batı ülkelerinin ambargo uygulaması sıkıntıyı artırıyor.
Türkiye de küresel durgunluktan nasibini alıyor.
Büyüme yavaşlıyor, işsizlik çift haneye çıkıyor, ihracat kan kaybediyor.
Aylardır düşen ihracat Kasım ayında da yüzde 10,5 azalışla 11 milyar 473 milyon dolara geriledi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre ihracat Ocak-Kasım'da yüzde 8,6 azalışla 131 milyar 942 milyon dolar oldu.
Son 12 aylık dönemde ihracat yüzde 7,8 düşüşle 145 milyar 211 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2015 yılı için öngörülen ihracat hedefi 173 milyar dolardı.
2015 yılı hedefinden vazgeçtik, geçen yılki 158 milyar dolar rakamına bile ulaşmak hayal oldu.
Bu yıl 143 milyar doları bulursa ne ala.
Rusya'nın uygulamaya sokacağı yaptırımların devreye girmesiyle ihracat bir darbe daha alabilir.
Ama fazla da kötümserliğe kapılmamak gerekir.
Rus halkının satın alma gücünün zayıflaması nedeniyle Türkiye'nin ihracatında bu ülkenin payı 11 aylık rakamlara göre zaten yüzde 2,8 seviyesine kadar gerilemişti.
Telafi edilebilir.
Turizmdeki kayıplar için ise devlet destek olmalı, turizmciler de başka pazarlar araştırmalı.
Ortak projelerin uzun süre aksayacağını düşünmüyoruz.
Enerjide de Rusya dışında başka alternatif bulunabilir.
Uzun lafın kısası,yaptırımların ülke ekonomisine vereceği hasarı minimuma indirmek mümkün ise de sorunun çözülmesi her iki ülke için daha hayırlı olacaktır.
