Robot gazetecilik işsizlik mi getiriyor?
Otomatik gazetecilik veya robot gazetecilik olarak da adlandırılan robot gazetecilikte haber
makaleleri, insan muhabirleri yerine bilgisayar programları ve Yapay Zekâ (AI) yazılımı tarafından
üretilir. İstenilen çıktıya bağlı olarak ses, ton ve stil özelleştirilebilir. Automated Insights, Narrative Science veya Yseop gibi yapay zekâ şirketleri, bu
tür algoritmaları, sohbet robotlarını ve otomatik raporlama sistemlerini
geliştiriyor ve dünya çapındaki haber odalarına sunuyor. Kısacası robot
gazetecilik, haber makalelerinin makineler veya bilgisayar programları
tarafından üretilmesini ifade eder. Bir uygulamanın aşağıdaki işlevleri
yerine getirmesine izin veren yapay zekâ algoritmaları sayesinde mümkündür:
- Sağlanan
muazzam miktarda veriyi taramak
- Bir
makale şablonu veya yapısı seçme
- Yerler,
adlar, puanlar ve sıralamalar gibi önemli veri noktalarını ekleme
Yapay zeka ve otomasyon
ilişkisi
Yapay
zekâ ve otomasyon, birbirini dışlayan kavramlar değildir. Otomasyon hem
geleneksel programlamaya hem de yapay zekâya dayalı olabilir. İlk durumda,
yazılım önceden oluşturulmuş bir dizi kuralı takip ederken, yapay zekâ söz
konusu olduğunda, makinenin insan düşüncesini taklit etmesini, kendi başına
öğrenmesini ve belirli bir soruna yeni çözümler üretmesini bekliyoruz.
Yapay
zekâ kullanmanın birçok faydası vardır. Örneğin robotlar, basın bültenleri,
veri hikâyeleri veya kazanç sonuçları yazmak gibi bir "asistan" olarak hareket edebilir. Bununla birlikte, yüz
yüze röportajlar yapamazlar ve takip soruları soramazlar, renkli bir uzun
metrajlı hikâye ve derinlemesine analiz hazırlayamazlar veya TV yayını için bir
paket çekip düzenleyemezler.
İşsizlik daha da artacak
mı?
Gazeteciler,
rutin haberleri ve görevleri otomatikleştirerek, olayları takip etme ve
araştırmacı habercilik gibi daha zorlu işler için zaman kazanabilirler. Ayrıca
bu sistem, hayatta kalmak için
mücadele eden haber kuruluşlarına daha fazla verimlilik ve maliyet düşürücü
önlemlerin yolunu açıyor. Robot
gazeteciliği daha ucuzdur çünkü büyük miktarlarda içerik daha hızlı
üretilebilir. Daha az ücret, tatil ve ücretli izinler ve istihdam sigortası
sayesinde işgücü maliyetleri daha düşüktür.
Bununla
birlikte, dezavantajlar, avantajlardan çok daha ağır basmaktadır. Medya
endüstrisinde daha da fazla işten çıkarmayla ilgili korkuların yanı sıra, robot
gazeteciliğin güvenilirliği ve kalitesi ve algoritmaların kullanımı hakkında
bariz endişeler vardır. Yapay zekâ, medya profesyonelleri için çok önemli olan
haber odasında üretkenlik, mizah veya eleştirel düşünme gibi insan
becerilerinin yerini alamaz.
Robot gazetecilik ne
sağlıyor?
Artık
Yahoo ve Associated Press de dâhil olmak üzere medya kuruluşları otomatik
metin yazmak için Wordsmith adlı bir
yazılım kullanıyor. Robot gazetecilik, Natural
Language Generation (NLG) sistemleri olarak kategorize edilebilen yazılıma
dayanır. Wikipedia'dan kesip
yapıştıran tembel bir öğrenci gibi, en basit haliyle bu sistemler, kısa bir
olgusal hikâye oluşturmak için bir kütüphanedeki metin satırlarını bir veri tabanındaki
gerçekler ve rakamlarla eşleştiriyor. Daha gelişmiş sistemler tekrarı tespit
edebilir, tek tek kelimeleri seçebilir, anlatı yapısına karar verebilir ve
hatta farklı çıkışlar için tonu veya stili değiştirebilir.
Robot gazeteciliğin
geleceği ne olacak?
Nicola Bruno tarafından yazılan 2017 Nieman Raporları makalesi, makinelerin gazetecilerin yerini
alıp almayacağını tartışıyor ve robot gazetecilik uygulamaları kavramı
etrafındaki endişeleri ele alıyor. Sonunda Bruno, yapay zekânın gazetecilerin
yerine değil gazetecilere yardım edeceği sonucuna varıyor.
Otomatik
haberlerin algılanan güvenilirliğine ilişkin endişeler, genel olarak haberlerin
algılanan güvenilirliği hakkındaki endişelere benzer. Eleştirmenler,
algoritmaların "adil ve doğru,
öznellikten, hatadan veya etkilenmeye teşebbüs etmediğinden" şüphe
ediyor. Yine, adalet, doğruluk,
öznellik, hata ve etkileme veya propaganda
girişimleri ile ilgili bu konular, binlerce yıldır insanlar tarafından
yazılan makalelerde de mevcuttur. Yaygın bir eleştiri, makinelerin üretkenlik,
mizah ve eleştirel düşünme gibi insan yeteneklerinin yerini almamasıdır. Ancak
teknoloji geliştikçe amaç insan özelliklerini taklit etmektir.