REHAVETE KAPILMAYALIM
Ham petrol fiyatlarında düşüş sürüyor.
Brent türü ham petrolün varil fiyatı 36 dolara kadar gerileyerek 11 yılın en düşük seviyesini gördü.
Petrol fiyatları sert dalgalanıyor.
Siyasi ve askeri gerginlikler petrol fiyatlarını genellikle yukarı çekerken ekonomik durgunluklarda fiyatlar düşüyor.
Geçmiş yıllarda petrol fiyatlarının seyri bu tespitimizi doğruluyor;
*1972'de 2,5-3 dolar olan ham petrol fiyatı, Mısır-İsrail Savaşı sonrası, 1974 yılında 12 dolara yükseldi.
*1979'da İran Devrimi ile ortaya çıkan krizle birlikte fiyat 35 dolara çıktı.
*1986'da 10 dolara geriledi.
*1990'da Körfez Savaşı nedeniyle 40 dolara fırladı.
*1998'de 10 doların altına indi.
*2003'te Irak'ın işgali ile tekrar tırmanışa geçerek Temmuz 2008'de 147 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
2008'de ABD'de finansal piyasalarda patlak veren ve daha sonra bütün dünyaya yayılan küresel krizin etkisiyle petrol fiyatları düşüşe geçti.
Çünküekonomilerin durgunluğa girmesi ile petrole olan talep azaldı ama üretim kısılmadı.
Geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün(OPEC) toplantısında, petrol üretiminin azaltılmama kararı alınması da fiyatlardaki baskıyı arttırdı.
Ambargonun kalkmasıyla birlikte İran'ın petrol üretimine hız vermesi, ABD'nin petrol ihracatçısı konumuna gelmesi, dünya çapında günlük 1,3 milyon varillik arz fazlasının bulunması, Çin ekonomisinin yavaşlaması gibi faktörler de petrol fiyatlarının düşmesine neden oluyor.
DAEŞ'in el altından piyasaya petrol pompalamasının yanı sıra Suudi Arabistan'ın kaya gazı üreticilerine karşı başlattığı fiyat savaşının da petrol fiyatlarını 20 dolara kadar düşürebileceği görüşü, kimi uzmanlar tarafından dile getiriliyor.
Rusya gibi ihracat gelirlerinin yüzde 80'ini petrolden elde eden ülkeleri zor günler bekliyor.
Rusya'nın 2012'de 450 milyar doları bulan petrol ve doğal gaz geliri 230 milyar dolar seviyesine geriledi.
2015 ilk çeyreğinde yüzde 2,2 daralan Rusya ekonomisi, ikinci çeyrekte yüzde 4,6, üçüncü çeyrekte ise yüzde 4,1 küçüldü.
Rusya'nın Türkiye'ye uyguladığı ve kendisine de zarar veren ekonomik ambargo kararını bu şartlarda bir kez daha gözden geçirmesi her iki ülkenin yararına olacaktır.
Kaldı ki Türkiye petrol fiyatlarının düşmesi nedeniyle zararının bir kısmını telafi etmektedir.
Enerji ithalatına yılda 60 milyar dolar ödeyen Türkiye, eğer petrol fiyatları bu seviyeyi korursa 15-20 milyar dolarlık bir tasarruf sağlayacaktır.
Resmi makamlar; petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık düşüş cari açığı 4,4 milyar dolar azaltırken, enflasyonu 0,4 puan aşağıya çektiğini söylüyor.
Bilindiği gibi cari açık ve enflasyon en temel sorunlarımızın başında geliyor.
Petrol fiyatlarındaki düşüş bu iki sorunun hafiflemesine katkıda bulunacaktır.
Yalnız petrol zengini ülkelerin gelirlerindeki azalma, ihracat pazarımızı daraltabilir, turizm gelirlerimize darbe vurabilir.
Son olarak şunu ekleyelim:
Petrolün ucuzlamasına bakarak rehavete kapılmayalım, enerjide dışa bağımlılıktan kurtaracak projeleri aksatmayalım.
Zira petrol fiyatlarının önümüzdeki yıllarda nasıl bir seyir izleyeceğini bilemeyiz.
Yeniden100 doları aşmayacağının garantisi yok.
