Popülist Siyasete Devam: Erken Emeklilik
Emeklilik son dönemde Türkiye gündemine oturmayı başardı.
Kiminin ev veya araba hayali; kiminin evladının düğün parası…
Kimi için ise balık tutacağı keyifli bir yazlık.
Emeklilik neden var…
Keyif sürmek için mi?...
Yoksa…
Belli bir hizmet yılından sonra olması gereken bir kazanım mı?
Bu tartışmaya girmeden devam edeyim…
Emeklilik sistemi, 19. yüzyılla beraber çalışma hayatına dahil oluyor.
19. yüzyılın sonuna kadar sosyal hak gibi emeklilik veya emekli aylığı olmadığı için çalışanlar yaşamlarının sonuna kadar çalışmaları ve birikimleri ölçüsünde çalışma hayatının içinde yer alıyordu.
Çalışanlar bu hakkın ortaya çıkması için 19. yüzyılın sonlarını beklemek zorunda kaldı.
Günümüzde; çalışanların ileri yaşlarda işgücünün dışında kalmalarından dolayı hayatlarını muhtaç olmadan sürdürmeleri için sosyal güvenlik sistemleri geliştirilerek; çalışanlara emeklilik hakkı tanınıyor.
Dünyada emeklilik yaşı…
OECD ülkelerinde emeklilik yaşı ortalaması erkeklerde 65, kadınlarda ise 63.
Her ülkede uygulanan sosyal güvenlik sistemi benzerlik gösterse de emeklilik yaşı farklılık arz ediyor…
Fransa’da emeklilik yaşı erkeklerde 59, kadınlarda 60.
İtalya’da sırasıyla 61/61; Hollanda’da 63/62; İngiltere ve Kanada’da 62/64; Almanya’da 63/63; Portekiz’de 67/66; Meksika’da 72/68; Güney Kore’de 73/71; ABD’de 66/65.
Çin’de ise 60/55.
Ancak Çin, emeklilik yaşını 2020’nin sonuna kadar 65’e çıkarmayı hedefliyor.
Türkiye…
Türkiye’de kadınlar için 01.04.1981 ve öncesinde yaş sınırı yok. 5 bin gün ve 20 yılını dolduran emekli olabiliyor.
Erkeklerde ise 08.09.1976 ve öncesinde yaş sınırı olmadan 5 bin gün ve 25 yılını tamamlayan emekli oluyor.
Günümüzde ise emeklilik yaşı 60/58.
Kademeli artışla 2048 sonrasında 65/65 olacak.
Özellikle 90’lı yıllarda popülist yaklaşımlarla sosyal güvenlik sistemimiz tıkanma noktasına gelmişti.
Bütçede sıkıntı yaşayan hükümetler kaynak sağlamak için bu dönemde olmadık bahane ve işlemlerle emeklilik hakkı verdiler.
Bu yıllarda kadınlar için 5975 gün primi ödenen 20 yıl çalışmış ve 56 yaşında olmak şartıyla emekli olunabiliyordu.
Günümüz rakamlarıyla çalışan bir insanın emekli olması için (7100 gün çalışmış olmak şartıyla) işveren tarafından minimum yaklaşık 200 bin lira ödeniyor. Günümüz rakamlarıyla ise bu tutar 90’lı yıllarda 167 bin lira tutuyordu.
Muhalefetin sunduğu ve şuan Meclis’te olan yasa teklifi yasalaşırsa erkekler 44 yaşında kadınlar 38 yaşında emekli olma fırsatını yakalayabilecek.
Yani…
Yani buyrun, 90’lı yılların popülist siyaset sofrasına…
2015’te asgari ücret ve diğer birçok konuda başlayan popülist siyaset yaklaşımları devam ediyor.
Şunu unutmamak lazım…
Ne kadar popülist siyaset, o kadar gelecekten kayıp demek…
Peki ne olacak?…
Derseniz…
Ya geleceği şimdiden satarak popülist siyasete geri döneceğiz… Yahut…
Hakem ise millet ve milletin sağduyusu olacak.
Zira yeni sistemde hakem de oyun kurucu da milletin ta kendisi…