PETROLE GÜVENEMEYİZ
Ekonomik sıkıntılarımızın bir kaynağı da dış ticaret açığımız.
Sebebi ithalatın ihracatımızdan fazla olması.
Diğer bir ifade ile 100 liralık ithalata karşılık 60-65 TL'lik ihracat yapabiliyoruz.
Devamlı zarardayız.
Şirket olsak çoktan batardık.
Ekonomiyi dış şoklara karşı kırılgan hale getiren dış ticaret açığı, haliyle cari açığı da tetikliyor.
O yüzden dış ticaret açığının azaltılması, ekonominin dengeye kavuşması bakımından önemli.
Son açıklanan dış ticaret verileri yüzümüzü güldürdü.
İhracat ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,3 artarak 12 milyar 933 milyon dolar olurken ithalat yüzde 1,5 azalarak 19 milyar 185 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Böylece dış ticaret açığı ekimde yüzde 15,8 gerileyerek 6 milyar 250 milyon dolara indi.
TÜİK verilerine göre ocak-ekim döneminde ihracat yüzde 5,6 artarak 131 milyar 400 milyon dolar, ithalat aynı dönemde yüzde 3,9 azalarak 199 milyar dolar oldu.
10 aylık dış açık 18,2 düşüşle 67 milyar 600 milyon dolara geriledi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2013 Ekim ayında yüzde 61,9 iken 2014 Ekim ayında yüzde 67,4'e yükseldi.
Bütün rakamlar umut verici.
Küresel durgunluğa rağmen ihracatımız, Kasım ayındakiyüzde 6,4 gerileme hariç, 23 aydır mütevazı da olsa artıyor, buna karşılık ithalatımız azalıyor.
Dolayısıyla dış ticaret açığımızda ciddi oranda düşüş gözleniyor.
İhracatın ithalatı karşılama oranı yükseliyor.
Bu durum şüphesiz cari açığa da olumlu yansıyacaktır.
Belki de yıllık cari açık 46 milyar doların altın zorlayacaktır.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün sürmesi halinde açığın daha da daralması bekleniyor.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'a göre petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık düşüş, cari açığı 4,4 milyar dolar azaltıyor.
Haziran ayında 115 dolar olan petrolün varil fiyatı, şimdi 70 dolar civarında.
Demek ki 45 dolar ucuzlamış.
Babacan'ın hesabına göre cari açığımızda 20 milyar dolara yakın bir iyileşme söz konusu olacak.
Hedeflenen cari açığın 46 milyar dolar olduğu düşünülürse büyük bir tutar.
Petrol fiyatları biraz daha düşse cari açık sorunu çözülecek!
Petrol fiyatlarının düşmesi sadece cari açığı olumlu yönde etkilemiyor.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün(OPEC) geçen hafta gerçekleştirdiği toplantıdan 'üretimin kısılmayacağı' kararının çıkması, BİST 100 Endeksi'ni 1,5 yılın en yüksek seviyesine uçurdu.
TL, dolar ve euro karşısında değer kazandı.
İki yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 7,47 ile Temmuz 2013'ten bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Bütün bu gelişmeler sevindirici.
Ancak petrol fiyatlarıyla bağlantılı olması bizi rahatsız ediyor.
Şu soru zihnimizi kurcalıyor:
Petrol fiyatları yükseldiği zaman bu tablo tersine döner mi?
Dönmemesi için petrole güvenmeyip, her türlü olasılığa karşı hazırlıklı olmamız gerekir.
Son olarak şunu da ilave edelim; gelir kaybına uğrayan petrol üreticisi ülkelerden gelen turist sayısı azalabilir ve bu ülkelere yaptığımız ihracatta düşüş yaşanabilir.
