PETROL FİYATLARI, CARİ AÇIK, BÜYÜME ve ENFLASYON
Petrol fiyatlarında düşüş sürüyor.
Ham petrolün varil fiyatı hazirandan bu yana yüzde 31,5 oranında düşerek 115 dolardan 78 dolara geriledi.
Petrol fiyatlarının Eylül 2010'daki seviyeye inmesi, Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı olan cari açığa olumlu yönde katkı yapacaktır.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'a göre, petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık düşüş cari açığı 4,4 milyar dolar azaltıyor.
Nitekim cari açığın Eylül ayında 2,2 milyar dolar ile 2,6 milyar dolar olan beklentilerin altında gerçekleşmesinde petrol fiyatlarındaki bu düşüşün rolü olduğu açık.
Aralık 2013'te 65 milyar dolar olan 12 aylık kümülatif cari açık, Eylül'de 46,7 milyar dolara indi.
Petrolün ucuzlaması enflasyon ve büyümeyi de şüphesiz pozitif istikamette etkileyecektir.
Uzmanların hesabına göre büyümeyi bir puan arttırırken enflasyonu en az 0,9 puan indirecektir.
Petrol fiyatları neden düşüyor?
Küresel ekonomik durgunluğa bağlayanların yanı sıra, ABD'nin petrol silahını kullanarak Rusya ve İran ekonomisini çökertme girişiminden kaynaklandığınıdüşünenler de var.
Bu tür spekülasyonların doğruluk derecesini bilemeyiz ama şu uyarıda bulunabiliriz; petrol fiyatlarındaki düşüşe bakarak rehavete kapılmayalım, enerji faturamızı azaltacak orta ve uzun vadeli tedbirleri ihmal etmeyelim.
Çünkü petrol fiyatları her an yükselebilir, makro ekonomik dengemizi bozabilir.
ZEYBEKCİ'YE GÖRE FAİZ YÜKSEK
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, faizlerin yüksek olmasından yakındı.
Zeybekci, Türkiye'de, enflasyonun yüzde 9 seviyelerinde olduğu bir ortamda faizlerin daha aşağı inmesinin mümkün olmadığı yönünde bir algı yaratıldığını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Enflasyon dediğimiz rakam hangi döneme aittir? Diyelim ki ekim ayı için açıklanan enflasyon bir yıl geçmişe ait bir enflasyondur. Peki, bugün reel sektörün katlandığı faizler hangi zamana aittir? Gelecek döneme aittir. Öyleyse enflasyon ile faizi karşılaştıracaksak eğer, faiz oranı ile beklenti enflasyonunu karşılaştırmamız lazım. Türkiye'nin beklenti enflasyonu yüzde 6'lar seviyesindeyse eğer herkesin katlandığı faiz yüzde 12-14'ler aralığındadır. Ben hep şunu söyledim: Bu faiz, kabul edilebilir değildir. Ekonomi Bakanı olarak bunu söylemekte son derece haklıyım ve doğru söylediğime inanıyorum."
Bakan haklı.
Faizler yüksektir ve geçmiş enflasyonla değil, beklenti enflasyonu ile mukayese edilmelidir.
Ancak son yıllarda enflasyon beklentilerin üzerinde gerçekleşmektedir.
Mesela bu yıl öngörülen enflasyon hedefi üç kez yukarı doğru revize edilmesine rağmen yine de bir sapma yaşanması muhtemel görünüyor.
Dolayısıyla beklenen enflasyon hedefinin yakalanacağına güven duyulmadığından geçmiş enflasyon verileri baz alınıyor.
