Perakende sektöründeki sorunlar
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği(AYD); perakende sektörünün büyük bir kısmını oluşturan alışveriş merkezlerini temsil eden bir kuruluş.
Geçenlerde bir basın bülteni yayımladılar. AYD Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Belgü sektörle ilgili sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmuş ve bazı rakamlar vermiş, sizlerle de paylaşayım istedim.
Bugüne kadar 52 milyar dolar yatırım yapılmış. Toplamda alışveriş merkezleri yaklaşık 10 milyon metrekare yer kaplıyor. 2020 senesinde kadar ise perakende sektöründen gelen talep ile 20 milyar dolarlık ve 2,5 milyon mu00b2'lik daha alışveriş merkezi yatırımı yapılacak.
Son 9 yılda alışveriş merkezlerinde yapılan cirolarda %250 artış yaşanırken, perakende sektörü olarak uzun süreden sonra ilk kez Temmuz 2016'da-darbe ve terör olayları yüzünden-cirolarda bir düşüş yaşanmıştır.
Ancak Eylül ayında hem okulların açılması hem de bayram nedeniyle cirolar pozitif yönde etkilenecektir.
Alışveriş merkezleri borçlanmadan ve yurt dışı fonlamalardan dolayı bazen yabancı döviz kuruyla kiralama yapmaktadır ve bu gerçekte orta ve uzun vadede döviz kurlarının enflasyonun altında kalması sebebiyle perakendecinin hep lehine bir durum oluşturmuştur.
Cirolar hem döviz kurlarının hem de enflasyonun çok üstünde seyretmektedir. Kira giderleri perakendecilerin toplam giderlerinin %15'i civarındadır. Dolayısıyla kiralarda yapılması gündeme getirilen indirimlerin perakendecinin giderlerine etkisi en fazla %2 olacaktır.
Her fırsatta perakende sektörü tarafından dile getirilen ortak alan giderleri konusunda da bilinmesi gereken durum, bu ortak alan gider kalemlerinin büyük çoğunluğunu güvenlik ve temizlik giderlerinin oluşturduğudur.
Özellikle insan kaynakları ile bağlantılı olan bu durumda daha fazla güvenlik gideri olması veya asgari ücret artışı, ortak alan giderlerinin de artmasına sebebiyet verecektir.
Şu anda ülke ekonomisinin lokomotifi olan binlerce kişinin istihdam edildiği perakende sektöründe çözüm bekleyen çok daha önemli sorunlar vardır.
Örneğin; son dönemde artan ek gümrük vergileri, işçilik maliyetleri, diğer vergiler, ham madde fiyatlarının artması, belli büyüklükteki mağazaların birleşerek rekabette üstünlük kurması, bir kısım perakendecilerin yanlış büyüme stratejileri, yanlış finansal stratejileri ve yanlış indirim politikaları, rekabette yaşanan sıkıntılar, franchising sistemindeki genel yanlışlıklar.
Kira ve döviz kurlarına dair yeni düzenleme yapılması önerisinden ziyade, yukarıda belirtilen ve tüm sektörlere radikal faydalar sağlayacak çözümlere odaklanmanın çok daha yararı olacaktır.
Alışveriş merkezleri perakende sektörünün önemli bir parçasıdır. Hem perakendeciler hem de alışveriş merkezleri sadece maliyetlerle değil aynı zamanda ciroların yükseltilmesi için de ciddi çalışmalar yapmalıdır.
