Özgür birey ve ucube tip
İnsanın özgür, onurlu ve eşit birey olduğu fikri, insanlığın kendisine dair keşfettiği en olgun ve gelişmiş anlayıştır. İnsanın insanabağımlı olduğu ve insanın insana kulluğunu meşrulaştıran ve erdem olarak gören bütün saplantılar ve sapıklıklar, akıl, ahlak ve hukukdışıdırlar. Güç, şöhret, şehvet ve servet karşısında kendisinden geçip aklını, özgürlüğünü ve onurunu inkar eden çocuksu, ilkel ve zavallı bir yokluğa saplanıp tükenen duygusuz, duyarsız ve düşüncesiz ucube tipler bulunmaktadır. Ucube tip, insana kul ve köle olmayı psikolojik, ekonomik, sosyal ve siyasa çıkarları için gerekli gören ve erdem sayandır.Özgür birey ve ucube tip arasında derin bir çatışma vardır. Ucube tipin bütün amacı, insana ait onuru, özgürlüğü, özgünlüğü, aklı ve çoğulculuğu tamamen ortadan kaldırıp kendisini efendisinin elinde ucube bir oyuncağa indirgemektir.
Ucube tipin onuru, aklı, özgürlüğü ve özgünlüğü yoktur. Ucube tip, bir oyuncaktır. Kendisini bir oyuncak düzeyine indirgediğinden dolayı ucube tiple, onun üstün gördüğü yüce otoriteler, fikirler, yapılar ve kaynaklar onunla oynarlar. Ucube tipin karşılarında eğildiği ve hiçleştiği güçler kendisiyle oynadığı gibi o da kendisinioynatmayı tek önemli yeteneği olarak görmektedir. Ucube tip, oynatılan ucube bir oyuncaktır. Ucube tip, farklı tarafları olan bir oyunun aktif bir oyuncusu değildir. Ucube tip, oyuncuların kendisiyle oynadığı bir oyuncaktır.
Özgür birey, insanın oyuncak olduğu anlayışına karşı çıkmaktadır. Her birey, aklıyla, bilgisiyle, birikimiyle ve emeğiyle kendi hayat oyununu kendisi kurgulayan ve oynayan kişidir. Kendi hayat oyununu özgürce kurgulamak ile başkalarının elinde oyuncak olmak şeklinde kişinin önünde iki önemli seçenek bulunmaktadır. Özgür birey, kendisine özgü hayat stilini oluşturan, kendi hayatına dair kararları kendisi veren özgür, onurlu ve akıllı varlıktır. Ucube tip, başkalarının oyunlarında oyuncak olmaktan öteye geçemeyen, başka oyunlarda kullanılmak için kendisini işlevsel olarak göstermeye çalışan, kullanıla kullanıla yalama yaptığından dolayı işe yaramazlığını kapatmaya çalışan etkisiz ve işe yaramaz bir oyuncak olma kaderinden kaçamamaktadır. Ucube tipin, bir hayatı olmadığı gibi, kendisine ait bir hayat stili de yoktur. Özgür birey, hayata ve hayat stiline birlikte sahip olan kişidir.
Özgür birey ve ucube tip olmak, insanın sahip olduğu meslek, eğitim, zenginlik düzeyiyle ilgili değildir. Eğitimli, yüksek meslek sahibi ve varlıklı kişilerin, köleci bir ruha sahip olabildiklerini, herkese köle olmaya hazır tutum ve davranışlar içine girebildiklerini söyleyebiliriz. Ucube tip, duygusal, düşünsel ve davranışsal açıdan tam bir köle psikolojisine, akılsızlığına ve ahlaksızlığına sahip biridir. Ucube tip, güç, servet ve şehvet saplantısı yüzünden hiçbir şekilde kendisinikölelik psikolojisinden özgürleştiremez ve olgun bir birey düzeyine sıçrayamaz. Ucube tip, oyuncak olarak kalabilmek için duygu ve düşünce açısından hep kendisini çocuksu kalmaya mahkûm etmektedir.
Ucube tipin kölelik psikolojisinin derinliklerinde iflah olmaz ve iyileştirilemez bir aşağılık kompleksi ve hiçleşme duygusu vardır. Ulu, yüce ve üstün gördüğü efendileri, otoriteleri ve yapıları karşısında kendisinin hiçliğini hisseden ucube tip, kendisini her açıdan onların hizmetine sokarak onları tatmin etmenin kendisinin yegane varlık nedeni olduğu vehmine mutlak gerçek olarak inanmıştır. Ucube tip, efendileri tarafından sürekli olarak iğfal edilen oyuncaktır.Kendisine defol git ve yok ol diyen ucube tip, hayatının her tarafına sınırsız bir şekilde efendisini buyur etmekte ve onu hayatındaki yegane varlık olarak var etmektedir.
Özgürlüğünden, onurundan, aklından ve insanlığından vazgeçerek kişinin, gücü, şöhreti, doyumu ve değeri bulacağı düşüncesi ve beklentisi, bir kuruntu ve yanılgıdan başka bir şey değildir. Para, makam ve güç uğruna kendisini köleleştiren ve ucubeleşiren kişinin, insanlığını, onurunu, ruhunu, özgürlüğünü ve aklın yitireceği ise çok sarsıcı bir gerçeklik olduğu unutulmamalıdır.
