Nefis tezkiyesi ve mânevî arınma-2
Dışımızın fiziken kirlenmesi nasıl kaçınılmazsa, içimizin manen kirlenmesi de aynı şekilde kaçınılmazdır. Biz, zahirî ve fizikî kirleri biliyoruz. Fakat batınî ve manevî kirler nelerdir?.. İşte şimdi bunları anlamaya çalışacağız. Manevî kirler, büyük küçük bütün günahlar yani Dinimizin yasakladığı şeylerdir. Günahların, iğrenç birer kir ve pislik olduğu âyet-i kerimelerle sâbittir, şöyle ki:
“Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar ve fal okları
şeytan işi birer ‘rics’ten (pislikten)
ibarettir. Bunlardan kaçının ki
kurtuluşa eresiniz.” (Maide 90)
“Kalplerinde
hastalık olanlara gelince, bu onların “rics”lerine (kirlerine) kir katmıştır ve onlar, inkârcı
olarak ölüp gitmişlerdir.” (Tevbe 125)
“O
zaman, katından bir güven olsun diye sizi hafif bir uykuya daldırıyordu. Sizi
onunla temizlemek, şeytanın “ricz”ini (pisliğini) üzerinizden gidermek, cesaretinizi artırmak ve
o sayede ayaklarınızı yere sağlam bastırmak için gökten üzerinize su
indiriyordu.” (Enfal 11)
“Ey iman
edenler! Bilin ki Allah’a ortak koşanlar ‘neces’e (pisliğe) batmışlardır; artık onlar bu yıldan
sonra Mescid-i Harâm’a yaklaşmasınlar. Eğer yoksulluktan endişe ederseniz,
unutmayınız ki Allah size -dilerse- kendi lutfuyla bolluk verir. Allah
bilmekte, hikmetle yönetmektedir.” (Tevbe 28)
“Yanlarına
döndüğünüz zaman, onları hesaba çekmekten vazgeçesiniz diye size yemin billâh
edecekler. Artık onlardan uzak durun; zira onlar “rics” (tiksinilecek) kimselerdir, işlemiş oldukları
günahların karşılığı olarak varacakları yer de cehennemdir.” (Tevbe 95)
“Hayır!
Gerçek şu ki, yapıp ettikleri kalplerini kaplayıp paslandırıp (kirletmiştir).” (Mutaffifin 14)
Hadis-i
şerifte ise şöyle buyurulmaktadır: “Bir kul, günah işlediği zaman kalbinde
siyah bir leke meydana gelir. Eğer o kul, günahı terk edip bağışlanmayı dilerse
bu leke kaybolur. Şayet tevbe etmez ve günah işlemeye devam ederse, o zaman bu
siyah nokta büyüyerek onun bütün kalbini kaplar.” (Tirmizi)
Bizler, -maalesef-
her çeşit günahın çok kolaylıkla işlendiği yaman bir çağda yaşıyoruz. Dolayısıyla
sıradan insanların manen kirlenmemesi neredeyse mümkün değildir. Mevlâna Celaleddin-i
Rumî hazretleri; “eğer bütün günahlar
içki içmek gibi sarhoş etseydi, ayık gezen birini göremezdik,” diyor.
Kişi, fizikî
olarak kirlendiğinde nasıl hemen yıkanarak temizleniyor ise, manevî olarak
kirlendiğinde de ayne şekilde hemen bu kirlerden kurtulup arınması icab eder.
Çünkü manevî birer kirlenme sebebi olan günahlar herşeyden önce; âhiret
saadetimizi tehlikeye atmakta ve -maazallah- öbür dünyada cehenneme girip azaba
dûçar olmamıza zemin hazırlamaktadır. Âyet-i kerimede buyuruldu ki:
“Kıyamet
günü için adalet terazileri kurarız. O zaman hiçbir kimse hiçbir haksızlığa uğratılmaz.
Yapılan her işi, bir hardal tanesi kadar da olsa, adalet terazisine getiririz.
Herkesin hesabını görmeye yeteriz.” (Enbiya 47)
Hadis-i
şerifte ise, şöyle buyurulmaktadır: “Âdemoğlu kıyamette getirilir ve mizanın
kefeleri önünde durdurulur. Ona bir melek tayin edilir. Eğer mizanı (sevap
kefesi) ağır gelirse, vazifeli melek; ‘filan kimse bundan sonra ebedî olarak
kurtulmuştur,’ der. Mizanı (sevap kefesi) hafif gelirse melek; ‘falan
kimse de kaybetmiştir,’ der.” (Ebu Nuaym)
Manevî
kirlenme dünyada da kişinin; bela ve müsibete uğramasına yol açabilmektedir. Âyet-i
kerimede buyuruldu ki: “Başınıza gelen her musibet kendi yapıp ettikleriniz
yüzündendir; kaldı ki Allah birçoğunu da bağışlar.” (Şûrâ 30)
Bu manevî
kirler, ayrıca kişinin toplum nezdinde rezil rüsva olmasına, itibarının
sıfırlanmasına ve insanların kendisine soğuk davranmasına neden olmaktadır. Selef-i
sâlihinden bir zat şöyle diyor: “Ben bir günah işlediğimde, bunun etkisini
eşimin ve bineğimin huyunda görürüm.”
Bunlara
ilave olarak, manevî kirlenme, kişiyi manen hasta ettiği için, kalp gözünün
gerçeği görmesine, aklının da hakikati idrak etmesine engel teşkil etmektedir. Dört
büyük imamdan biri olan Mâlik bin Enes hazretleri, talebesi İmam-ı Şâfiinin
ilim ve zekâsını görünce, kendisine şöyle buyurdu: “Muhammed! Gördüğüm
kadarıyla Allah, senin kalbine bir nur vermiş. Sakın bu nuru günahlarla
söndürme!..”
(Devamı
haftaya…)