Namaz ibadeti-8

NAMAZ’da “KIYAM” bir farkındalıktır. Bir de bu farkındalığın dil ile ifadesi vardır: HAMD! Bu; ayakta durarak ve “elhamdulillah” diyerek kulun sonsuz azamet karşısında duyduğu minnet, şükran ve övgüye kalbin-aklın eşlik etmesi gerekir. Beden-dil ve kalbin eş zamanlılık ve ayniliği burada tezahür eder.

İmam Azam’ın kurucusu olduğu Mezhebe (Hanefilik) göre namaz için kıyamda bir ayet okumak yeterlidir. Her ne kadar ekseriyet, “namazda husûsen Fatiha Suresi okunmalıdır” dese de “bir ayet” okuma konusu namazın mahiyeti ile alakasından dolayı önemlidir. Çünkü,

Namazda, Kur’an-ı Mubin’in bir ayeti olan “El hamdu lillahi Rabbil alemin”i okumak kulluğun neliğini de, mahiyetini de, acziyetini de, gereklerini de… ifadede yeterlidir. Burada namazda sadece bir ayet okuyun demiyoruz. Tabi ki mübarek Fatiha Suresi’ni ve ondan sonra başka bir sure ve/ya ayetleri de okumak gerek. Bu daha uygun, daha güzel ve daha makbuldür. Namazın hikmetini kavramamızı kolaylaştıran sure ve ayetleri Fatiha’dan sonra okumak elbette sünnettir de.

Namazda okunanların “duruşlar”ımızla uyumlu olduğu dikkatinizden kaçmamıştır. Çünkü her duruş için farklı okumalar/zikirler vardır ve o duruşun dil ile ifadesi o tesbihattır.

Demiştik ki KIYAM halinde Allah’a kulluğumuzu sunuyoruz. O’na kul olmanın onurundan duyduğumuz bahtiyarlığı, memnuniyeti takdim ediyoruz, buna şükrediyoruz. Çünkü Allah Subhanehu Teala’ya kul olmak kainatın farkında olmaktır.

Namaz bir idrak halidir

Kâinatın Sahibini, yine “O’nun yaratmış olduğu bu alemde gördüklerimizden hareketle” tanımak ve O’na (cc) iman etmek bir idraktir. Namazla ve diğer ibadetlerle bizde oluş(turul)an bu idrak ile Rabbimiz’in hayatımızda her şeyden daha çok yer aldığını ve her şeyden daha değerli olduğunu ifade ediyoruz. Öyle ki;

Sadece dünyada değil, koca evrende yalnız kalsam da salatı ikame ederim, anlayışıdır namaz. Çünkü namaz Allah’a (cc) can u gönülden kul olmayı kabul etmektir. Bu anlamda namazda Fatiha okumanın önemi başka bir değer kazanır.

Fatiha’da HAMD ile yaradılışı düşünüyoruz. Allah’ın (cc) Rahman olmasının gereği devam eden yaradılışı düşünüyor ve buna şahidlik ettiğimiz için HAMD ediyoruz. Varlık her hal ü kârda yokluktan yeğdir. Ama bizi asıl mutlu kılan husus, varlığımızı borçlu olduğumuz Rabbimiz’in bizi kendisinden haberdar etmesi ve bu vesileyle O’na olan imanımızdır. Bu iman gereği namaz bizim için çok değerli ve çok anlamlıdır. Yaratılan yaratıldığı andan itibaren Halık-i Zülcelal’i zikreder, biz de bu zikre katılmak adına namazla da zikre duruyoruz, kulluğumuzun idrakinde olduğumuzu tazeliyor ve bunu “Yüce Makama” takdim ediyoruz.

KIYAM halinde okuduğumuz Fatiha’nın ilk bölümünde Rabbulalemin’e HAMD ettikten sonra O’nun Rahman Rahim olduğunu; yaratmada Rahman, ebedi hayat için Rahim olduğunu söylüyoruz. Keza Fatiha ile;

Din gününün Sahibi olduğunu,

Bu sebeple yalnızca O’na kulluk ettiğimizi-edeceğimizi ilan eder;

Sen’den gayrısı fanidir, Sen’den başka hiçbir şeye kul olunmaz, olan şaşırmıştır, kaybetmiştir muhabbetini, demek istiyoruz.

Yalnızca O’ndan medet umduğumuzu-umacağımızı ifade ediyoruz;

Bende ne güç var ne takat; çaremiz de Sen’sin İlahi..! darlığımızı genişleten, düştüğümüzde bizi kaldıran sadece Sen’sin…

Sirat-i Mustakim’e bizi eriştirmesini istiyoruz. O sirat ki bu yolu, bu güzergâhı O (cc) belirlemiş ve bu yolun üstünde O (cc) vardır:

“İşte ben, hem benim, hem sizin Rabbiniz olan Allah’a dayandım. Yeryüzünde bulunan hiçbir canlı yoktur ki, Allah, onun perçeminden tutmuş olmasın. Şüphesiz Rabbim sirat-i müstakim (dosdoğru bir yol) üzerindedir.”

Evet, Rabbimiz’in yolu, sonunda da O’na varacağımız yoldur:

Sirat-i Müstakim, yani O’nu (cc) bulacağımız yola yolculuk…

Devam edeceğiz inşaallah…