Dolar (USD)
34.14
Euro (EUR)
37.96
Gram Altın
2883.54
BIST 100
9887.75
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

23 Eylül 2024

Modern psikolojinin özgür ufku

Modern dünyanın en büyük kazanımlarının başında insanı ve doğayı araştırmanın, anlamanın, açıklamanın ve incelemenin sağlam ve sağlıklı verilere dayalı bir şekilde akılla ve bilimle yapılacağı düşüncesi gelmektedir. Geçmiş yüzyılların köhnemiş ve küflü doğmaları, kaynakları ve kalıpları, insana ve doğaya bakan insanın ufkunu kapatmış, aklı ve bilimi yok etmiş, insan doğmaların mağaralarına mahkum etmiştir. Modern psikoloji, insanın kendisini ve doğayı anlamada gözleme ve deneye dayalı olarak geliştirdiği bilimsel, özgürlükçü ve rasyonel bir disiplindir. Modern psikoloji, doğmaların karanlık mağaralarından çıkıştır, özgürleşmedir ve aydınlanmadır.

İnsanı ve doğayı birbiriyle bağlantılı bir şekilde anlamak için modern psikolojinin bir ayağı insan bilimlerinde, diğer bir ayağı ise doğa bilimlerindedir. Bilimsel bir disiplin olarak fiziğin model alınması, psikolojinin doğayı ve insanı birlikte araştırma, anlama ve açıklama ihtiyacının bir sonucudur. Modern psikoloji, insanın ilk defa davranışlarını, bilincini, bilinçaltını, duygularını, düşüncelerini, ilişkilerini, bilişini, bireyselliğini bilimsel ve insani olarak açıklama girişiminde bulunan disiplindir. Modern psikolojiden önce akıl ve bilim dışı bir şekilde insana ve doğaya dair ileri sürülen doğmatik yanılgıların, yanılsamaların ve yalanların, insanın, doğanın ve psikolojinin olgularını açıklamakta hiçbir katkıları olmamıştır.

Günümüzde bilimi, aklı ve psikolojiyi geriletmek ve etkisizleştirmek için modern insanın krizde olduğu şeklinde hayali, temelsiz, akıl ve bilim dışı bir yalan söylenmekte, bu yalanın sorgulanmadan gerçek olarak kabul edilmesi dayatılmaktadır. Modern insanın krizde olduğu yalanının bilimsel hiçbir temeli bulunmamaktadır. Modern insanın krizde olduğu yalanının arkasında ideolojik ve doğmatik bir proje bulunmaktadır. Modern insanın krrizde olduğu iddia edilerek modern psikolojinin insana dair bulgularının, açıklamalarının ve araştırmalarının yetersiz, geçersiz ve güvenilmez olduğu şeklinde kara bir kriz tablosu çizilmeye çalışılmakta, arkasındanda sözde krizden çıkış yolunun yüzyıllar öncesinin doğmalarında, kalıblarında ve kaynaklarında olduğu şeklinde bir çözüm yolu empoze edilmektedir.

Modern psikoloji, mükemmel ve insana dair her şeyi araştırmış, çözmüş, bilim ve araştırma kapılarını artık kapatmış, kendini mükemmel olarak tamamlama iddiasında değildir. Doğum tarihi kabul edilen 1879 yılından beri modern psikoloji, davranışçılık, psikanaliz ve hümanistik psikoloji başta olmak üzere birçok birçok bilimsel teorinin ve araştırmanın ortaya konduğu çoğulcu ve dinamik bir alan olmuştur. Doğduğundan bugüne kadr, modern psikoloji, bugün artık bilim olarak tamam oldum, kemale erdim dememiştir ve buyurmamıştır. Modern psikolojide, tek bir psikoloji yoktur. Modern psikolojide psikolojiler vardır. Modern psikolojiler, insan, doğa ve toplum ilişkisini açıklarken hep birbirinden farklı, yeni ve güncel veriler ışığında insana dair yeni sözler söylemenin çabasındadırlar. Modern psikolojinin, insana dair son sözü söyleme iddiası olmamıştır. Modern psikoloji, hiçbir zaman tamamlanmış mükemmel bir disiplin haline geldiğini söylememiş, sürekli olarak yeni sözler söylemenin imkanlarının peşinde olmuştur.

Modern psikolojinin insana dair ortaya koyduğu araştırmalar, açıklamalar ve açılımlar karşısında hep eski iddialarını, inançlarını ve kaynaklarını tekrar etmekten ve dayatmaktan öteye gitmeyen otoriter ideolojiler ve doğmatizmler, psikolojinin ve insanın ufkunu kapatarak ve karartarak insana hükmetmeye çalışmaktadırlar. Hiçbir otoriter ideoloji ve doğmatizm, insanın ve psikolojinin ufkunu genişletmemekte ve aydınlatmamaktadır. Otoriter ideolojiler ve doğmatizmler, bilime ve akla düşmanlık yaparak insanı çocuksu bir düzeye mahkum etmektedirler. İnsana dair en mükemmel sözü söylediğini iddia eden doğmatizmler ve ideolojiler, insanı, aklı, bilimi ve psikolojiyi inkar ederek modern dünyada modern öncesi bir karanlık dünya oluşturmaya çalışmaktadırlar. Modern dünyada insana ve doğaya dair hiçbir otoriter, doğmatik ve ideolojik yaklaşıma, kalıba, doğmaya, kaynağa ve kuruma ihtiyaç yoktur.

Hiçbir doğmatizm, psikoloji olmadığı gibi, bilim de değildir. Doğmatizmler, bilim ve bilgi üretemez. Bilgi üretmenin yolu, akıl ve bilimdir. Aklı ve bilimi inkar eden, düşünmenin kapılarını doğduğu günden itibaren kapatan doğmatizmler, insanı katı ve karanlık kimliklere ve kültürlere hapsederek bireyin duygularını, düşlerini, duyarlılıklarını, bilişni ve davranışlarını dumura uğratmışlardır. Modern bir bilim olarak psikoloji, insanın yaşama tutkusunu, biyolojisini ve psikolojisini birlikte ele alan özgür ve çoğulcu bir alandır. Hiçbir doğmatizm, psikoloji değildir. Bütün doğmatizmler, psikolojiyi bilim olarak ortadan kaldırıp, insana dair tek sözü söylemeyi kendi tekellerine almayı istemektedirler. Hiçbir doğmatizm, insanın fiziksel, bilişsel, sosyal, ruhsal, siyasal, ekonomik, dini, manevi, ahlaki, çevresel ve diğer yönlerine dair sahici, doyurucu ve derinlikli bir söz söylememektedir. Modern psikoloji içindeki farklı psikoloji disiplinleri, araştırmaya, gözleme, deneye ve verilere dayalı olarak insana dair çok yönlü yeni açıklamalarda bulunmanın imkanlarını ortaya koymaya devam etmektedirler. Modern psikoloji, insanın insan tarafından özgürce, bilimsel ve rasyonel olarak araştırılması, gözlemlenmesi, incelenmesi ve açıklanmasıdır. İnsanla hiçbir ilişkisi ve ilgisi olmayan hiçbir söz, doğma ve kaynak, insan ve doğa bilimi olmadığı gibi, psikoloji de değildir.