Mayıs Enflasyonu Beklentilerin Altında Kaldı
Mayıs ayı
enflasyon rakamları geçen hafta açıklanmıştı. Beklenti aylık yüzde 1,5 yıllık
ise yüzde 17’nin biraz üzerinde gerçekleşeceği yönündeydi. Ancak Mayıs ayı 17
günlük tam kapanma sürecine denk gelmişti. Hem talebin sınırlı kalması hem de
fiyat toplamanın zor olması nedeniyle açıklanan enflasyonun aylık değişim oranı
beklentilerin oldukça altında kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun
(TÜİK) verilerine göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2021 yılı Mayıs
ayında bir önceki aya göre yüzde 0,89, bir önceki yılın Aralık ayına göre
yüzde 6,39, bir önceki yılın aynı ayına
göre yüzde 16,59 ve on iki aylık
ortalamalara göre yüzde 14,13 oranında arttı.
Bir önceki
ay olan Nisan ayında ise TÜFE yıllık yüzde 17,14, aylık yüzde 1,68 artmıştı.
Enflasyonun yıllık bazda 17,14’ten 16,59’a gerilediğini görüyoruz. Bu düşüş,
fiyatların değil fiyatlardaki artış hızının düştüğünü gösteriyor.
Yıllık
enflasyonun Nisan ayında tepe noktasına ulaşması bekleniyordu. Mayıs ayındaki
gerilemenin ardından enflasyonun düşüş trendine girdiği yorumları yapıldı.
Ancak Mayıs ayı yukarıda da açıkladığımız üzere istisnai durumların
gerçekleştiği bir aydı. Buna ilaveten enflasyon üzerindeki riskler de devam
ediyor.
Verilere
göre;
Yıllık en düşük artış yüzde 2,90 ile alkollü içecekler ve tütün
grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu
diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 5,75
ile giyim ve ayakkabı, yüzde 8,07 ile haberleşme ve yüzde 10,05 ile eğlence
ve kültür oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek
olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde
28,39 ile ulaştırma, yüzde 21,79 ile ev eşyası ve yüzde 19,30 ile sağlık
oldu.
Aylık en yüksek düşüş gösteren grup yüzde 1,32 ile eğlence ve kültür
olurken, Mayıs ayında azalış gösteren diğer ana grup yüzde 0,01 ile alkollü
içecekler ve tütün, en az artış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,29 ile gıda
ve alkolsüz içecekler ve yüzde 0,30 ile sağlık, artışın yüksek olduğu gruplar
ise sırasıyla, yüzde 2,56 ile ulaştırma,
yüzde 1,76 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 1,62 ile çeşitli mal ve hizmetler
oldu.
Özel kapsamlı TÜFE’de Mayıs ayında bir
önceki aya göre yüzde 0,98, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,48, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,49 ve on iki aylık
ortalamalara göre yüzde 14,35 artış gerçekleşti.
Verilere
bakıldığında; dikkat çeken değişim oranının, giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleştiği
görülüyor. Bu harcama grubundaki fiyatlar Mayıs ayında yeni sezon nedeniyle
normalde daha fazla artardı. Örneğin 2020 Mayıs ayında aylık değişim yüzde 6,85
iken, 2021 Mayıs ayında ise aylık artış yüzde 1,76’da kalmış.
Haziran
ayından itibaren kısıtlamaların büyük ölçüde sona ermesiyle birlikte bu geçici
durum tersine dönebilir.