MasalsIz hayat mümkün mü?
Masallar, insanlığın ortaya koyduğu en olağanüstü ürünlerin başında gelmektedirler. Masallar yoluyla insanoğlu, varlığının bütün boyutlarını hikayelere dönüştürmektedir. Masallarda olanlar, devlerin ve perilerin hikayesi değildir. Masallarda olanlar, her şeyiyle insanın hikayesidir. İnsanı anlamanın ve keşfetmenin belkide en önemli yolu, masallardan ve mitolojiden geçmektedir. Masal ve mitoloji, bilime, sanata, felsefeye, dine ve edebiyata kaynaklık eden en önemli nehirlerdir. İnsan, masal ve mitoloji nehirlerinde yıkandığı sürece düş, duygu ve düşünce alanlarındaki ufku açılmış, kendisinde sınırların ötesine geçme gücünü, cüretini ve cesaretini bulmuştur. Masal ve mitolojiyi, insanlık tecrübesinde hep sıradışı ve bir üst aşamaya geçmenin yolu olarak anlamak mümkündür.
İnsan, çok komplike bir varlıktır. İnsanı tek boyutlu bir varlık olarak kurgulamak, aslında insanın insanlığını inkar etmek anlamına gelmektedir. İnsanın çok boyutlu gerçekliğini ifade etmek, anlama ve idrak etmek ise, hepimizin önünde duran çetin bir meydan okumadır. Benlerin benden içeri var olduğu insan gerçekliğini, sınırsız benler dünyası olarak anlamak ve içerideki benlerimizin hikayelerini oluşturmak çok zordur. Masallar ve mitolojiler, benimizin içinde varolan benleri başarılı bir şekilde anlatan büyük kaynaklardır. Masallarda ve mitolojilerde insanın sayısız ve sınırsız yüzünü etkili, verimli ve derin bir şekilde görmek imkanımız vardır. Masal ve mitoloji, varlığımızın bütün benlerini yalın bir şekilde yansıtan çok katmanlı aynalardır. Kendimizi, tek bir kalıba hapsetmek istemiyorsak varlığımızın çoğulluğunu masalların ve mitolojinin dünyasında görme imkanımız vardır.
Masallar ve mitoloji konusunda modern dönemde çok büyük bir yanılsama hali içinde bulunmaktayız. Masalların ve efsanelerin sadece çocuklar için olduğu şeklinde bir yanılgıyı, gerçek sanmaktayız. Masal ve mitoloji, bütün insanlar içindir. Masallar ve mitolojiler, çocukların dünyasını yenilediği, değiştirdiği ve geliştirdiği gibi, yetişkinlerin ve yaşlıların da dünyasını geliştirmektedir. Büyüklerin günümüzde masal ve mitoloji okumaması, insani gelişimimize engel olmaktadır. En iyi siyaset, sanat, felsefe, din ve edebiyat yapıtlarının masal ve mitoloji içinde bulacağımızı anlamak, önümüze yeni ufukların açılmasını sağlayacaktır. Kendimizi iyileştirmemiz, geliştirmemiz ve derinleştirmemiz için masal ve mitolojinin dünyasını sahici anlamda idrak etmenin yolunu bulmalıyız. Masal ve mitoloji, insanlığımızı geliştirmemiz için insanlığın ürettiği değerli kaynak ve imkandır.
Hayat, belirsizliklerle dolu bir macera olduğu gibi, insan da belirsizliklerle dolu bir varlıktır. İnsan, masallarda belirsizliklere, risklere ve tehlikelere yolculuk yapmaktadır. Masallarda yolunu kaybeden ve korkunç tehlikelerle karşılaşan kahramanların tecrübelerinde insanlar, hayatta karşılaştığı zorlukları ve belirsizlikleri yaşamaktadır. Masallar, karşılaşılan zorluğun derecesi ne olursa olsun kişinin ve toplumun zorlu engelleri aşıp hayat yoluna devam edeceğinin dersini vermektedir. Yaşama kapasitemizin ve yeteneğimizin büyük kaynakları olan masallardan hayatı sıradanlaştırmamayı, sıkıcı ve verimsiz kılmamanın yollarını öğrenmekteyiz.
İnsan, masallarda arketipsel derinliğini bulmaktadır. Masallar, insan psiklojisinin arketipsel birer anlatımıdırlar. Varlığımızın kişiliğimizi aşan evrensel ontolojik yapısını masallarda buluyoruz. Geleneksel olarak insan ruhunun arketipsel anlatımı olan masallarda, insan kendisini bulmaktaydı, iyileştirmekteydi ve geliştirmekteydi. Günümüzün en büyük talihsizliklerinden biri masalın küçümsenmesi, önemsizleşmesi ve ihmal edilmesidir. Sosyoloji, psikoloji, felsefe, antropoloji başta olmak üzere insan bilimleri, aslında insan mitolojisinin ve masallarının bilimselleştirilmesi ve rasyonelleştirilmesidir. İnsana dair masallaın ve mitolojinin modern dönemde üretilememesi, bugün insanlığın büyük bir sorunudur. Dünyada büyük bir masal ve mitoloji açığı bulunmaktadır. Yeni masal ve mitoloji üretemediğimiz için sürekli olarak kadim mitolojilere ve masallara dönüyor ve onları okuyoruz. Masal ve mitolojinin çağlarüstü içerikleri ve mesajları, sürekli olarak onlar ışığında insani durumumuzu anlamamıza yardımcı olmaktadır.
