Küresel Kömür Ticaretinde Yüzde 3,7’lik Düşüş Öngörülüyor
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (UEA) yayımladığı "2018 Dünya Enerji Görünümü" raporu ucuzlayan yenilenebilir enerji teknolojileri tercih edildikçe kömürün düşüşe geçtiğini gösteriyor.
Kömür uzun vadede yapısal bir düşüşe mahkûm ve enerji kaynaklı karbon emisyonları Paris Anlaşması’nın hedeflerine rağmen yükseliyor. Bu iki tespit, Uluslararası Enerji Ajansı’nın (UEA) yayımlanan “2018 Dünya Enerji Görünümü” (DEG 2018) raporunda öne çıkan iki önemli nokta. Rapor yanı sıra, rüzgâr ve güneşin dünyadaki en önemli üç enerji kaynağından ikisi olduğunun altını çiziyor.
UEA, hem küresel iklim değişikliğini tetikleyen halihazırdaki politikaları hem de Paris Anlaşması’nın hedefleri doğrultusunda küresel ısınmayı iki derecenin altında tutmak için atılacak adımları kapsayan birbirinden farklı senaryolarda küresel enerji talebini modelliyor.
Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) Avustralya ve Asya Enerji Finansmanı Çalışmaları Direktörü Tim Buckley, UEA’nın ister Yeni Politikalar Senaryosu’nu, ister daha gerçekçi olan Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu’nu ele alalım -senaryoların her ikisi de küresel kömür ticaretinde yıllık yüzde 3,7’lik bir düşüş öngörüyor- sıfır emisyonlu teknolojilerin kömürün yerini aldığını görebildiklerini ifade ediyor.
Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu’nda küresel elektrik sektöründeki kömür kullanımının 2040’da yüzde 80 azalarak 732 milyon ton kömür eşdeğerine (Mtce) düşeceği bekleniyor.
DEG raporlarında sadece son iki yılda kömür talebindeki düşüş öngörüsünde yapılan revizyon toplamı yüzde 8,3. Bu oran Avustralya’nın 2017’deki kömür ihracatının üç katına tekabül ediyor.
UEA’nın 2018 Yeni Politikalar Senaryosu 2040 için 4.412 milyon tonluk kömür talebi öngörürken, Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu 1.609 milyon ton kömürle yüzde 64 daha düşük bir kömür talebi öngörüyor.
Kömürün yarattığı kirliliğe karşı toplumların sabrı aynı yeni teknolojilerin maliyetlerinde olduğu gibi azalıyor. Öte yandan küresel finans kuruluşları da bu gibi atıl kalacak yatırımları fonlama konusunda gittikçe daha gönülsüz davranıyor.
UEA Yeni Politikalar Senaryosu altında 2040 yılında toplam 560 GW kapasitesinde kömürlü termik santralin kapanacağını öngörüyor (yıllık 24 GW). Ancak UEA aynı zamanda, karbon tutma ve depolamanın 2040’ın çok öncesinde ticarileşeceğini ve bu durumun 2040’da finansörlerin toplamda 740 gigavatlık yeni ve büyük ithal kömür santralleri kurmak için 1 trilyon ABD doları yatırım yapmasına yol açacağını da öngörüyor.
UEA güneş teknolojisi deflasyon tahmininde oldukça muhafazakâr olmasına rağmen; veriler Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Meksika ve Avustralya gibi çeşitli ülkelerde güneş maliyetlerinin sadece iki yıl içinde yarıya indiğini gösteriyor. 2017-2018 yılları arasında, Hindistan'daki yenilenebilir enerji sözleşmeleri bu maliyetin neredeyse yarısı olmak üzere tekrar tekrar imzalanmıştır. Üstelik sadece 35-40 ABD doları/MWh bedelli 25 yıllık sabit düz oranlı tarifelere ve 25-30 ABD doları/MWh tutarında SEM değerine sahip.
UEA, ‘2018 Dünya Enerji Görünümü’ raporunda, kurulum oranlarını, fiyat deflasyonunun maliyetini ve hızını ve yenilenebilir enerjiyi daha da ucuzlatan yeni teknolojilerin etkisini göz ardı ediyor ve bu da kömür endüstrisine büyük bir etki yapıyor.
