Kur'an öğretiminde püf noktalar
1. Çocuklarımız sadece yarınlarımız değil, her günümüz, istikbalimiz, hatta dünyamız ve ahiretimizdir. Bir çocuğu eğitip terbiye ederken, sadece bir bireyi değil, geleceğin toplumunu, hatta İslam ümmetini inşa ettiğimizi bilerek davranalım. İslam ve Kur'an neslini inşa etmekten daha büyük bir amel ve hayır düşünülemez.
2. Çocuk eğitiminde şefkat ve merhametle sevdirerek ders vermek esastır. Çocukları tahkir etmek, arkadaşları arasında rencide etmek, hele hele dayak büyük bir vebaldir.
3. Örenim çağı olarak çocukluk yaşı en verimli çağdır. Kur'an ve tecvid öğreniminin yanında, temel dini bilgilerden çocuğa ne kadar çok şey öğretirsek, onun için kalıcı bir sermaye olacaktır.
4. Kız ve erkek çocuklarına ayrı yerlerde ders vermek. Unutmayalım ki, Sosyal Medya ergenlik yaşını çok aşağı çekmiştir.
5. Kız çocuklarına bayan hocanın ders vermesi esastır. Zaruret halinde (fitne olmamak şartıyla) erkek hoca küçük kız çocuklarına, Bayan hoca da küçük erkek çocuklara ders verebilir.
6. Başlangıçta çocuğa Kur'an’ı sevdirecek kısa ve öz hadis ve sözlerle başlamak, çocuklara küçük hediyeler takdim etmek faydalı olur.
7. Çocukların hepsine tek tip okunaklı, asla altında Türkçe yazmayan ve harflerin başta, ortada ve sonda gelişleri de bulunan uygun bir elifbanın tercih edilmesi.
8. Elifba derslerini sayfa sayfa video yapıp çocukların dinlemesini sağlamak çok kısa zamanda çocuğun öğrenmesini sağlayacaktır. Bu videoları sosyal medyada paylaşarak umuma sunmak da faydalı olur.
9. Harfleri satır satır veya grup grup ayırarak ilk gruptan başlayıp bir sonraki grubu ekleyerek gitmek. Her satır veya grubu tam ezberleyecek kadar tekrar ettirmek ve eklediğimiz grubu da bir öncekiyle beraber yeteri kadar tekrar ettirmek.
10. Harfleri ezberlettikten sonra sayfayı kaplayacak kadar büyük ve tek harfi gösterecek delikli bir kâğıtla karışık şekilde harfleri tek tek sorarak harfleri tanımış olduğundan emin olmak.
11. Harflerin tanınmış olduğundan emin olduktan sonra, aynı yöntemle harflerin başta ortada ve sonda gelişlerini de öğretmek. Ama öncesinde Arapçada harfler kelime olup birleşince uğradıkları değişiklikleri özetlemek.
12. Kelime okutmaya başlamadan önce harflerin kalın olanlarını ezberletip okumalarda kalın ince ayrımına dikkat etmek. (Üstün; kalın harflar A sesiyle, ince harfleri E sesiyle okutur. Esre tüm harfleri İ sesiyle okutur. Ötre ise tüm harfleri U sesiyle okutur. Arapçada I-Ü sesi yoktur.)
13. Kelime okumalarında asla heceleme yapmamak, kelimeyi bir kerede düz olarak okutmak. Çocuk içinden heceleyebilir ama telaffuz bir defada ve hecesiz olmalıdır. Heceleme ilk iki harfi uzatarak okuma alışkanlığı oluşturur ki sonra onu düzeltmek sıfırdan öğretmekten çok daha zordur.
14. Üç harekeyi öğrettikten sonra üç uzatma harfini küçük bir tabloyla ve örnek kelimelerle öğretmek. (“HAREKESİZ” ELİF; kendinden önceki üstünlü harfi uzatır. YE; kendinden önceki esreli harfi, VAV; kendinden önceki ötreli harfi uzatır.) NOT: Elif A sesi vermez sadece uzatır. Doğal olarak; harf inceyse E sesiyle, kalınsa A sesiyle okunur.
15. Her yeni sayfaya/konuya geçerken konuyla ilgili gereği kadar açıklama yapıp çocuğun anlamasını sağlayalım. (Tenvin, elif-lam, Zamir, Lafzatulah ve Medler gibi.) Elifbaların birçoğundaki “I-Ü” sesi veya “I-İ” arası, “U-Ü” arası ses yanlışlarını düzeltelim.
16. En sonunda mukataâ harfleri ve duraklar, med ve kasr yerleri de örnekleriyleriyle gösterilerek öğretilmelidir.
17. Elifbanın sonunda Namaz sure ve dualarını Arapça aslından doğru okumayı öğrettikten sonra ezberletelim. Unutmayalım ki, sahih bir ibadet için sahih bir kıraat şarttır. Bu uygulamayı tüm ezberletmelerde de takip etmeliyiz. Öncelikle kişi ezberi hep aynı mushaftan yapmalı. Ezberlemeden önce kıraati sağlam olan bir hocaya dinletip varsa yanlışları kurşun kalemle daire içine alınmalı. Bu yanlışların düzeltilmesi sağlanacak kadar tekrar dinlemeler yapılıp yüzünden okuma sağlamlaştıktan sonra ezberlemeye başlanmalı. Ezberlemelerin duraktan durağa kadar cümle veya ayetler şeklinde kısa gruplar şeklinde ezberlenip birbirine eklenerek gidilmelidir.
Muhammed Özkılınç
Davet Kardeşlik Vakfı Eğitim ve Terbiye Birimi
