Kültürel Hayat Tatil Yapmıyor

Başta İstanbul olmak üzere birçok şehrimizde kültürel faaliyetler aralıksız devam ediyor. Her yıl ekimden sonra başlayan sezondaki kadar olmasa da yine de düzenli olarak toplantılar yapılıyor, kitaplar hazırlanıyor, sergiler açılıyor.

Yaz aylarında olmamıza rağmen devam eden kültürel faaliyetlerin başında, Yeni Dünya Vakfı’nda her Perşembe günü gerçekleşen “Bâbıâli Enderun Sohbetleri” geliyor. Programlara davet edilen konuşmacılar, birikimlerini dinleyicilerle paylaşırken kendilerine yöneltilen sorulara da cevap veriyorlar. Beyin fırtınalarının estiği bu toplantılar Cağaloğlu’ndaki tarihî Hasan Paşa Medresesi’nde gerçekleşiyor. Özellikle toplantılara katılan gençlerin ilgisi, kültürel hayatımızın canlılığı adına şüphesiz çok sevindiricidir.

Geçenlerde ebedî âleme göç eden gazeteci yazar Mehmed Şevket Eygi’nin ardından düzenlenen toplantıya geniş bir katılım olurken, meslektaşları, dostları ve sevenleri duygu ve düşüncelerini dile getirdiler. Unutulmaz bir hüzün akşamının yaşandığı gecede Mehmed Şevket Eygi’nin kurucusu olduğu Bedir Yayınevi’nden çıkan eserleri katılımcılara armağan edildi.

Saygı programları ilgi gördü

Başka toplantıda Hüseyin Movit, “Medyanın Türkçe ile İmtihanı”nı anlatırken, şair ve yazar Yusuf Dursun hakkında düzenlenen “saygı programı” da büyük ilgi ile karşılaştı. Bünyamin Aksungur, “Gönül Coğrafyamızdan Sesler”i dile getirirken Prof. Dr. Mahmut Kaya ise “Kadim Edebiyatımızdan Günümüz Şiirine” uzanan yolculuğu görülmeye değerdi. Yapılan bütün bu programlar, bugün için unutulan ve hasretle anılan “Marmara Kıraathanesi” geleneğini yaşatmayı amaçlıyor.

Bâbıâli Enderun Sohbetleri’nin aralıksız devam eden faaliyetlerinden biri de önümüzdeki Perşembe günü gerçekleşecek. Bilim ve sanat adamı, yazar Prof. Dr. Ersin Nazif Gürdoğan, perşembe günü dostları, sevenleri ve okurlarıyla birlikte olacak. Ve onlarla sohbet edecek.

Yayın dünyasında hareketlilik

Bu arada Yayın dünyası da hız kesmiyor. Meselâ Dergâh Yayınları, Hüsrev Hatemi’nin portrelerden meydana gelen Eriyen Mumlar isimli nefis eserinin yeni baskısını yaptı. Bununla birlikte çıkan Sema Uğurcan’ın Makbule Leman adlı kitabı da büyük bir boşluğu doldurdu. Modern Türk edebiyatının ilk kadın yazarı olarak kabul edilen Makbule Leman, yaşadığı devirde okunan ve takdir gören bir yazar iken bugün ne yazık ki unutulmuşlar arasında bulunuyor. Sema Uğurcan bu eseriyle Makbule Leman’ı bütün yönleriyle ele alıyor ve onu bugünün meraklı okuyucularıyla buluşturuyor. Mutlak Savaş ise Burak Samih Gülboy’un yine Dergâh’tan çıkan yeni yayımlanan eseri.

Medeniyet tarihinde kütüphaneler

Geçen hafta Selim Nüzhet Gerçek’in kaleme aldığı Matbuat Tarihi’ni tanıttığımız Büyüyen Ay Yayınları, Medeniyet Tarihinde Kütüphaneler ile mühim kültürel hizmetlerine aralıksız devam ediyor. Kapin Harîmî Balcıoğlu’nun bu eserinde “Medeniyet Tarihinde Kadınlar”, “Hikmet Tarihinde Sûfiyyun ve Mezheb-i Aşk”, “Esatir ve Efsâneler”, “Tûbâ ve Zeytin Ağaçları Hakkında Mitolojik Nakiller”, “Şark Efsânelerinde Gül ve Bülbül” konu başlıkları da var. Yayınevinde çıkan diğer eserler ve müellifleri ise şöyle: Malta Seyahatnamesi (Ahmed Fâris Eş-Yidyâk), Sinop Tarihi (İsmail Efe), Eski Savlar (Necib Âsım), Osmanlının Zafer Sayfaları (Ahmed Refik), Camilerimiz (Halil Edhem Eldem), Ömer’in Çocukluğu (Muallim Naci), Battal Gazi Hikâyesi (Hazırlayan: İsmail Toprak), Germiyanlı Şeyhî ve Harnâme’si (Tâhirü’l-Mevlevî).

Çocuk Ve Medeniyet Dergisi

Bazı dergiler kanunî haklarını kullanarak yaz sayılarını birleştirse de birçok kültür, sanat ve edebiyat mecmuası, muntazaman çıkmaya devam ediyor. Bunlar arasında Çocuk ve Medeniyet Dergisi hem muhtevası hem de baskısıyla göz doldurup gönül okşuyor. Ömrünü çocuklarımıza adayan Çocuk Vakfı Başkanı Mustafa Ruhi Şirin’in yönetiminde üç yıldan beri çıkan dergi, çocuk merkezli bir dergi olarak büyük bir boşluğu dolduruyor. Üçüncü sayı “Çocuk Kültürü Sayısı” olarak çıkarken dördüncü nüsha “Çocuk ve Felsefe Sayısı” ismiyle okura sunulmuş. Beşincisi “Çocuk ve Medya Sayısı” olarak dikkat çekerken altıncı sayı “Çocuk Edebiyatı Sayısı” namıyla kültür hayatımızın istifadesine takdim edilmiş. Her sayı, akademik titizliğin yanında rahat okunan ve çocuklar için neler yapılabileceğine dair mühim araştırma, inceleme, makale ve röportajlarla vücut bulmuş. Şiirler de var tabii.

Kanaatimce Çocuk ve Medeniyet Dergisi’ni, genel okurların yanısıra ‘medeniyet’i kendisine dert edinen kültür insanları, çocuk yayıncılığı yapan naşirler, dergi çıkaran dergiciler, okul yöneticileri ve öğretmenleri ile çocuk eksenli faaliyet düzenleyen bütün kurum ve kuruluşlar düzenli olarak takip etmeli. Dergiye Çocuk Vakfı’ndan ulaşmak mümkün.

Ehil kalemden büyük mütefekkiri tanımak

Bu arada basın dünyamızda merhum Ergun Göze’nin ilk dikkat çektiği İslam düşünürlerinden Malik Bin Nebi’nin İslam Medeniyetinin Sadık Muhafızı isimli eseri, Fethi Güngör’ün kaleminden okuyoruz. Ehil bir araştırıcının elinden büyük bir mütefekkiri tanımak gerek. Mehmed Tekin’in Hayatım Allah Dostlarıyla Hâtıralarım ile Fethi Alikoç’un Behçet Ziya Vardar’ın 1914 Makedonya Hatıratı, hatırat seven okurlar için tavsiye edilecek kitaplar.

Medeniyetimizin önemli müesseselerinden vakıflar

Medeniyetimizin en önemli ve yaygın müeseselerinden biri şüphesiz ki vakıflardır. Bu konuda mühim eserler kaleme alan kıymetli hukukçumuz H. Necati Demirtaş’ın Akıl Fikir Yayınları’dan çıkan Fetvalarla Osmanlı Vakıfları, konuyu merak edenler için bir başvuru eseri niteliğinde. Eyyüp Fatih Nurullah Şağban’ın İbrahim Rüşdü İpek Divanı Şerhi ise, bilhassa tasavvuf neşvesinden lezzet alan okurların ellerinden bırakamayacakları bir eser.

POST’tan çıkanlar

Bazı eski yayıncıların “ölü mevsim” diye adlandırdıkları yaz aylarında ard arda kitap çıkaran bir yayınevi de Post Yayınları. Hayri Ataş’ın yönetiminde düzenli olarak neşriyat yapan yayınevi, şimdi de İbrâhim Başer’in Yâr Elinden Şehri Olsa İçilir isimli hikâye kitabını neşriyatı arasına kattı. İbrâhim Başer’in şehir/gezi yazılarını Şehir ve Kültür dergisinde büyük bir zevk ile okuyorduk. Şimdi bu nefis yazıları toplu olarak artık bir kitapta bulmak mümkün. Başer, okuyucusunu İstanbul’da bir ruh ve gönül tenezzühüne çıkarırken ona iyi bir mihmandarlık da yapıyor. Fatih, Eminönü, Edirnekapı, Kocamustafapaşa, Süleymaniye, Vezneciler, Beşiktaş, Şile ve Üsküdar, anlatılan semtlerden bazıları. Post’un diğer kitapları: Türkistan Rüyası (Hayati Bice), Hayata Bir Neşter (Halise Babayiğit) ve Kur’an’la Anla (Dr. Ahmet Bayraktar).

“Zaferler Ayı”mız Ağustos’un ortasını geçtik. İki hafta sonra Eylül’le buluşacağız. Hüzün ayı ama aynı zamanda okulların açıldığı, faaliyetlerin başladığı, şehir hayatına canlılık geldiği bir mevsimin ilk ayı. Anlaşılan o ki, sadece siyasi hayat hareketli olmayacak önümüzdeki günlerde, kültürel hayatımız da canlanacak.

Şiir Medeniyetimiz

Yazımıza Filiz Çırpıcı’nın, Medeniyetimizin Şiiri kitabındaki şu önemli sözleriyle son verelim: “Bizler, bir büyük medeniyetin evlatlarıyız. Biraz tozlanmış, unutulmaya yüz tutmuş olsa da derinlerde pırıl pırıl parlayan bir antika mücevher gibi saklarız mirasımızı. Türk İslam Medeniyeti diye isimlendirdiğimiz, yüzyılları nakış nakış işleyen bu oluşum; varlığını bize mimarî, tezhip, hat, ebrû, musiki, işleme sanatları, edebiyat, şiir şeklinde gösterir. Şiir, bunların içinde kuvvetli bir damardır. İçinde bulunduğumuz medeniyet dairesine şiir medeniyeti diyebiliriz belki de.”