Koronasavar Besinler (2)
“Besinleriniz ilacınız, ilacınız besinleriniz olsun”.
Bu sözler MÖ 460 yılında doğan Hipokrat’a (Hippocrates) ait.
İnsan sağlığı için rehber niteliğindeki bu sözden yolan çıkarak geçen hafta Koronavirüste mücadelede destek olacak besinleri yazmaya başlamıştım. Bu hafta yazıma kaldığım yerden devam edeceğim. Ama önce bazı önemli gelişmelere değineceğim.
Önemli gelişmeler
Geçen haftadan bu güne Covid-19 ile ilgili önemli gelişme oldu: Birincisi, Koronavirüs pandemisi ile ilgili Türkiye genelinde yeni sınırlamalar getirildi. Maalesef ülkemiz genelinde vaka sayısı hızla arttı. Hatta kış aylarının gelmesi ile virüsün daha da etkili olacağı düşünülmekte.
İkinci önemli gelişme, aşı çalışmalarında yaşandı. Aşı çalışmalarında %95 koruma ortaya çıkaracağı insanlar üzerinde yapılan denemelerde ortaya kondu. Çin’den 10 milyon aşının kısa sürede geleceği açıklandı.
Aşı ile ilgili gelişmelerin en kısa zamanda uygulanmasını beklerken maske, mesafe ve hijyen kurallarına uymaya devam edilmelidir.
Bu açıklamalardan sonra gelelim besinlerle korona mücadelede destek konusuna.
Zengin besinler
Hangi gıdalar bizlere Koronayı defetmemiz (savmak) için yardımcı olabilir? Savmak istenmeyen bir şeyi yanından uzaklaştırmak anlamına gelmektedir. Bilimsel anlamda bazı gıdalar tamamen olmasa da Korona ile mücadelede destek olmaktadır. Bu desteklerin başında vitaminler (D ve C) sıklıkla önerilmektedir.
Bu konuda sağlık uzmanlarının görüşleri özetle şu şekilde: "C Vitaminin dozunu arttırdığınızda farmokolojik bir etki ilaç etkisi ortaya çıkıyor. Viral enfeksiyonlarda akciğeri koruduğu gösterildi. Ülkemizde Koronavirüs hastalarının tedavisinde kullanılıyor.”
Meyve ve sebzeler C vitamin zengini besinlerdir. Ülkemizde 80 kadar meyve-sebzenin kültürü yapılmaktadır. Burada hepsinin C vitaminince zengin olduğunu söylemek mümkün değildir. Bazıları diğerlerinden daha yüksek C vitamini içeriğine sahiptir. Hatta aynı tür (ör. portakal) içinde çeşitler (Valensiye, Washington, Yafa) arasında bile farklılıklar söz konusu. Bu kadar ayrıntıya girmeden sebze ve meyveleri dikkate alarak konuyu inceleyelim.
Sebzeler
Öncelikle şu bilgiyi paylaşalım ve yazının bundan sonraki kısmının okurken bu veri ile karşılaştıralım: Yetişkin bir insanın hasta olmasa bile günde 60-75 mg kadar C vitamini tüketmesi önerilmektedir.
Taze sebzelerde tüketilen kısımlarının 100 gramında 3.6-188,9 mg C vitamini bulunmaktadır. Yani bazı sebzelerin 40-50 gramını tüketseniz günlük ihtiyacınızı kolayca karşılarsınız.
Peki, hangi sebzeler C vitaminince Zengin?
Sebzeler 100 g tüketilen kısmında maydanoz: 188.9 mg/, kırmızı biber: 147 mg, bürüksel lahanası/brokoli: 110 mg, roka: 110 mg, tere: 85 mg C vitamini içeriğine sahip. Anlayacağınız yeşil sebzeleri tüketerek C vitamini ihtiyacının karşılanması mümkün. Korona için derseniz biraz daha fazla (hatta tüketebildiğiniz kadar fazla) tüketin derim.
Meyveler
Meyveler de tam bir vitamin deposu ve üstelik meyveleri daha kolay tüketmek mümkün. Yeşil sebzeler C vitaminince çok zengin olmakla birlikte bazı kişiler bunları tüketmekten çok hoşlanmamakta.
Meyvelerden turunçgiller tam bir C vitamini kaynağı. Çilek: 76 mg, kivi: 60 mg, Portakal: 47.4 mg, Mandarin: 43.1 mg, limon: 42.1 mg. Özellikle kış aylarında çileği bolca ve ucuza bulmak zor. Kivinin ise fiyatları yüksektir. O zaman bu mevsimde bolca bulunan ve fiyatları düşük olan turunçgiller tüketimine önem verelim. Tabiri caizse çaya çorbaya limon sıkılmalı. Bu arada C vitamini vücutta depolanmamaktadır. Her gün taze olarak bol bol tüketmeye çalışılmalı.
Son söz: Her zorlukla birlikte bir kolaylık vardır.
