Konutta fiyat artış hızı yavaşlamaya devam ediyor

TCMB’nin verilerine göre; 2023 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,6 oranında artan konut fiyat endeksi (KFE), bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 103,6, reel olarak ise yüzde 45 oranında arttı.

Önceki veri ise aylık artış yüzde 4,7, yıllık artış ise yüzde 121,3 olarak açıklanmıştı.

Geçen yılın aynı ayında (Mayıs 2022) aylık bazda yüzde 12,6 artan konut fiyat endeksi, 2022 yılının Eylül ayında yıllık yüzde 189,1’lik artış oranıyla zirveyi görmüştü. Son 8 aya bakıldığında konut fiyatlarının artış hızında belirgin bir yavaşlama olduğu görülüyor. Benzer bir tablo konut satış sayılarında da karşımıza çıkıyor.

Bu duruma neden olan unsurlardan bazılarını sıralayacak olursak;

Rekor seviyede artan konut fiyatlarının, düşen alım gücü ile birlikte belirli bir doygunluğa ulaşması, krediye erişimin zorlaşması ve sınırlandırılması, fonlama maliyetinin artması, son dönemlerde artan döviz kuru ve kira artış oranı üst sınırının yüzde 25 olarak uygulanması şeklinde özetleyebiliriz.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre; Türkiye genelinde konut satışları ise Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 44,4 azalarak 83 bin 636 oldu.

Ocak-Haziran döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22,1 azalışla 565 bin 779 olarak gerçekleşti.

İpotekli konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 66,8 azalış göstererek 13 bin 463 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 16,1 olarak gerçekleşti. Ocak-Haziran döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,6 azalışla 121 bin 530 oldu.

Diğer konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 36,1 azalarak 70 bin 173 oldu.

İlk el konut satış sayısı, Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42,1 azalarak 25 bin 886 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 31 oldu. İlk el konut satışları Ocak-Haziran döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,9 azalışla 171 bin 158 olarak gerçekleşti.

Yabancılara yapılan konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 69,6 azalarak 2 bin 625 oldu. Bu sayı geçen yılın aynı ayında 8 bin 630 olarak gerçekleşmişti. Haziran ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı ise yüzde 3,1 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı bin 4 konut satışı ile Antalya aldı.

Bir önceki ay satılan konut sayısı 100 binin üzerinde(113 bin 276) gerçekleşmişti. Uzun bayram tatilinin Haziran ayına denk gelmesi bu düşüşte etkili olurken özellikle dolar kurundaki yükseliş ve kira artış oranındaki sınırlama gayrimenkule olan ilgiyi azalttı.