Konut ve Kira Harcamalarının Payı Düştü
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hanehalkı Tüketim Harcaması 2018 verilerini yayımladı. Her sene olduğu gibi geçen sene yine en fazla harcamayı konut ve kira için yapmışız. Ancak konut ve kira harcamalarının, toplam harcamalar içindeki payı düşmüş.
2018 yılında artan döviz fiyatları ve yükselen faiz oranları konut piyasasını olumsuz yönde etkilemişti. Arz fazlası olan sektörde fiyatlar hâliyle artmadı. Bu durum da, konut ve kira harcamalarının toplam harcama içindeki payının nispi olarak düşmesine neden oldu.
Hanehalkı bütçe araştırmasının 2018 yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı alan konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı bir önceki yıla göre 1 puanlık düşüşle %24,7'den %23,7'ye geriledi.
İkinci sırada yer alan gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının payı ise bir önceki yıla göre 0,6 puanlık artışla %19,7'den %20,3'e yükseldi.
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise %2,2 ile sağlık ve ne yazık ki %2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.
Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2017 yılında bin 854 TL iken 2018 yılında 2 bin 181 TL olarak tahmin edildi.
Bir önceki seneye göre toplam harcamalar içindeki payı artan diğer harcama kalemlerinin dağılımı ve yıllık değişimi şöyle; çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı %4,4'ten %4,9'a, haberleşme harcamalarının payı %3,4'ten %3,8'e, lokanta ve otel harcamalarının payı %6,2'den %6,5'e, mobilya ve ev eşyası harcamalarının payı %6,3'ten %6,5'e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise %2,7'den %2,9'a yükselmiş.
Bir önceki seneye göre toplam harcamalar içindeki payı azalan harcamalar ise şunlar; alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının payı %4,5'ten %4'e, ulaştırma harcamalarının payı %18,7'den %18,3'e, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı %5'ten %4,8'e düşmüş.
Gelire göre sıralı %20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2018 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci %20'lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına %31,4, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %28,7, ulaştırma harcamalarına %9,3 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına %5,9 pay ayırmış.
En yüksek gelir grubu olan beşinci %20'lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına %21,6, konut ve kira harcamalarına %20,3, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %15,4 ve lokanta ve otel harcamalarına %7,8 pay ayırmış.
Yani toplam gelirden yüzde 6,3 pay alan en düşük gelir grubu, gelirinin yaklaşık yüzde 70’ini, toplam gelirden yüzde 47,4 pay alan en yüksek gelir grubu ise, gelirinin yaklaşık yüzde 57,3’ünü barınma,yeme-içme ve ulaşım için harcamış.
