Konut Satışları 2022 Yılında Yüzde 0,4 Azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılına ait konut satış istatistiklerini yayımladı. Buna göre; konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,4 azalarak 1 milyon 485 bin 622 olarak gerçekleşti.
Son üç yılı
değerlendirdiğimizde toplam konut satışlarının yatay bir seyir izlediğini
söyleyebiliriz. 2021 yılında toplam konut satış sayısı 1 milyon 491 bin 856
iken 2020 yılında ise 1 milyon 499 bin 316 adet konut satılmıştı. Görüldüğü
üzere satış sayıları nüfus artışına rağmen birbirlerine oldukça yakın.
Toplam satışlar, satış
durumuna göre ikiye ayrılıyor. Manşet veri önemli olsa da asıl takip edilmesi
gereken ilk el konut satışlarıdır. Çünkü ikinci el konut satışlarında alıcı
sayısı, bir açıdan da sahip olduğu konutu satan kişi sayısı demek oluyor. Son
yıllarda özellikle düşük gelir grubundaki azalan ev sahipliği oranı da benzer
bir tablo çiziyor.
İlk el konut satışları 2022 yılında bir önceki yılın aynı dönemine
göre yüzde 0,3 azalışla 460 bin 79
olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ilk el satışların payı yüzde 31,0, ikinci el satışların payı ise
yüzde 69,0 oldu. 2013-2018 yılları arasında ilk el konut satışlarının payı
yüzde 46-47 civarındaydı. Dört yıl içinde bu oranın 15 puan gerilemesi hem
inşaat sektörü hem de deprem açısından düşündürücü.
2022 yılında gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki
yıla göre yüzde 4,8 azalışla 280 bin
320 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli
satışların payı 2022 yılında yüzde
18,9 olarak gerçekleşti. Düşük ve orta gelirli hanehalklarının tasarruf
oranının yeterli seviyede olmaması da göz önüne alındığında ipotekli satışların
payının düşmesi barınma sorunu açısından önemli bir gösterge.
2022 Haziran ayında konut
kredi kullanımına yönelik kısıtlamalar getirilmişti. Ocak-Haziran döneminde
gerçekleşen ipotekli konut satışları 170 bin 317 olmuştu. 2022 yılı geneline
bakıldığında ipotekli konut satışlarının önemli bir bölümünün bu düzenlemeden önce
gerçekleştiğini görüyoruz.
Yabancılara yapılan konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla
göre yüzde 15,2 artarak 67 bin 490
oldu. Bu artış, 16 bin 312 konut satın alan Rusya Federasyonu vatandaşlarından
kaynaklandı.
2022 yılında toplam konut
satışları içinde yabancılara yapılan
konut satışının payı ise yüzde 4,5 olarak
gerçekleşti.
Aralık ayı geçen yıllarda da
olduğu üzere 2022 yılında en fazla konut satışının yapıldığı ay oldu. Türkiye
genelinde konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde
8,2 azalarak 207 bin 963 oldu. Yıllık bazda düşüş olsa da bir önceki ay ile
kıyaslandığında yüzde 76 oranında bir artış olduğu görülüyor. Bilindiği üzere
2023 yılı Ocak ayında orta gelirlilere yönelik konut kampanyası açıklandı. Bu
nedenle Aralık ayında konut satışlarında bir durgunluk bekleniyordu. Muhtemelen
kampanya nedeniyle fiyatların artacağı düşüncesi konut satış sayısını
yükseltti.