Kimliği kaybetmek
Değerli okurlarım, geçen hafta Kurban Bayramını kutladık. Bayramla ilgili bu köşede bir yazı da yazdım. Okumadıysanız okumanızı öneririm.
Bayram sohbetlerimizde bayramların eskisi gibi geçirilmediği yönünde serzenişler ile karşılaştımu2026 İnternetten bayram ile ilgili yazılanların bir kısmını da inceledim. Yazılan konuşulan çok şey var fakat şu cümle dikkatimi çekti: "Eskiden akrabalar/dostlar vardı; şimdi var olan tek şey yalnızlıku2026"
Modern zamanlarda insanın kalabalıklar içerisinde "yalnızlaşması ve yabancılaşması" önemli bir sorunduru2026 Belki de eski bayramlar bu yüzden özlen(il)mektedir.
Toplanma günüu2026
TDV İslam Ansiklopedisinde bayram kelimesinin anlamı ile ilgili olarak şu açıklanmalara yer verilmektedir: Bayram (beu1e95-ram) Farsçada, beu1e95m ve ram kelimelerinin birleştirilmesi sonucu elde edilmiş, "neşeyle konuşup eğlenme, yiyip içme meclisi" anlamında bir birleşik isimdir. Bayram kelimesinin Arapça'sı ise "adet halini alan sevinç ve keder; bir araya toplanma günü" anlamları ile karşılanan u00eeddir (el-u02bfıyd).
Kelimenin kökeninde sevinçle beraber olmak (toplanmak) anlamı var. Fakat modern zamanlarda bayram da bile yalnızlıktan şikayetçi olmak bir şeylerin yanlış gittiğini göstermektediru2026
Amacı kaybetmeku2026
İslam dininde ramazan ve kurban olmak üzere iki bayram vardır. Bu bayramların hangi amaçla kutlandığımızın bilinmesi öneme taşımaktadır.
Dini bayramları kutlamanın amacını iki başlıkta açıklayabiliriz:
Birincisi, tarihi bir olaya dayalı olarak bir 'sevinç' duygusunun yeniden canlandırılmasıdır. Şöyle ki, müminler Ramazan Bayramında bir önceki ayı ibadetle geçirmenin ve Allah'ın rahmetine nail olma ümidinin sevincini taşırlar. Kurban bayramında ise Hz. İbrahim'in oğlu İsmail'i kurban etmek istemesi ve İsmail'in de buna razı olması olayında Allah'a karşı gösterilen büyük sadakatin karşılığı olarak hayvan kurban edilmesinin hatırasıyla müminler bu günlerde kurban kesmek suretiyle bu iki peygamberin Allah'a karşı verdikleri başarılı imtihanın sevincini yaşamaktadır (TDV İslam Ansiklopedisi, Bayram Maddesi).
İkinci amaç ise, İslam toplumunun eski dönemlerin izlerinden arınması ve müstakil bir kimliğe kazanmasına yardımcı olmaktıru2026
Şimdi eski/yeni şekliyle kutlamalarda bu iki temel amacı ne kadar gerçekleştirdiğimizi oturup düşünebilirizu2026
Eski/Yeni Bayramlaru2026
Bayram kutlamalarını bayram öncesi ve bayram günlerinden yapılanlar şeklinde iki başlık altında incelemek mümkündür. Eski bayramların bayram öncesi ve bayramın kutlanması şimdikinden belli ölçülerden farklıydı... Elbette yine eskisine yakın kutlayanlar da var olabiliru2026
Günümüzde ise bayram kutlamaları değiştiu2026 Bazıları eskiden bayramlar daha güzel kutlanırdı, şimdilerde kutlanılan bayramlardan hiç zevk alamıyoruz diyebilir.
Günümüzde kısa ve toplu mesajlaşmalar ile bayramlaşma yaygın hale geldiu2026 Bu tür bayramlaşma gerçekten de yüz yüze bayramlaşmanın yerini tutmamaktadıru2026
Elbette kabul edelim veya etmeyelim dünya değişiyor. Toplumlar ve insanlar da değişiyor. Bu değişim içerisinde değişmez kalmak çok zoru2026
Bayramlar tatil değildiru2026
Bayramlar, normal tatil zamanları değildir. Aksine birbirleriyle görüşemeyenlerin görüşmelerini sağlayan özel zamanlardır. Tatil ise bulunulan oru00adtamdan uzaklaşma ve dinlenme zamanlarıdır.
Bayramları tatile dönüştürmenin kültürümüz açısından doğru olmadığı kanau00adatindeyim.
Bayramlar, kültürümüzün önemli uygulamau00adlarından olup, tüm yönleriyle birlik ve beraberliğimizin yapı taşlarındandır. Milletimizin kendisine yabancılaşmaması için bayramlarımız başta olmak üzere tüm geleneklerimize (ritüel) sahip çıkıp yaşatmalıyızu2026
Gelecek yazımda konunun devamı olarak kültürel değişme ve yabancılaşma konusuna yer vereceğimu2026
Son söz: Ritüeller kimliğimizi korumamıza yardım eder; bu yüzden hepsi kötü değildiru2026
