Kibir Şaşkınlığı
Birini ciddiye almak, ona değer verebilmek için değerlendirmek istediğimde onun gurur ve kibir içinde olup olmadığına bakarım. Hele bu durumu, yani gurur ve kibiri aşırıya varmışsa, yani narsistik kişilik dediğimiz bir halde ise ondan uzak dururum. Çünkü bu kişiler dünyanın kendisi için yaratıldığını, bütün mahlûkatın bilhassa insanların ona hizmet etmek zorunda olduğunu, çünkü bunu hak ettiklerini düşünür ve buna inanırlar.
Zaten
böyleleri başkasının fikrine de saygı göstermezler, sadece doğruyu kendilerinin
bildiğine iman ederler.
Meselâ biri
kendisinin her yaptığını haklı görüyorsa, eleştiriye en ufak bir tahammülü bile
yoksa muhtemelen narsistik kişiliğe sahiptir ve onunla uygun diyalog ve iş
birliği yapmak mümkün olmaz. Bu kişiler ben merkezcil ve bencildirler,
fedakârlık ve özgecilikten uzaktırlar.
Narsistik
kişiliği olanla tartışmada da, fikir alış verişi yapmada da sorunlar ve
sıkıntılar vardır.
Maalesef
günümüzde çocuk yetiştirme metotlarımızdaki uygunsuzluklar ve giderek
bireyselleşme sebebiyle narsist kişilerin sayısı toplumda artmaktadır. Bir ayet
meali ve hadisle konumuzu tamamlayalım.
Cenabı Hak
buyuruyor:
“Hiç şüphesiz Allah,
onların gizleyeceklerini de açıklayacaklarını da bilir. O, büyüklük
taslayanları asla sevmez.” (Nahl, 23)
Rasûlullah (sav) buyurdular:
“Hiçbir kimse yoktur ki onun başında
biri yedinci kat göğe giden, diğeri yerin yedinci katına doğru giden iki zincir
bulunmasın. Kişi tevazu gösterdiğinde, Allah onu yedinci kat semadaki zincirle
yüceltir. Kibirlendiğinde ise yedinci kat yerdeki zincirle alçaltır.” (Heysemî, Mecmeu’z-zevâid, VII, 158)