​Kaybedince anladım

Hasret, minnet ve nedamet dolu bu sözü, gençlik yıllarımızda büyüklerimizden çok duyardık. Ancak “kaybedince anladım” şeklindeki bu tılsımlı sözü, yeterince anlamış olduğumuz söylenemez. Ne yazık ki, birçok acı gerçekleri, biz de büyüklerimiz gibi yaşayarak öğrenince anlıyoruz. Özellikle değerini takdir edemediğimiz nice büyük değerleri kaybettikten sonra anlamak, acıların ve kayıpların en çetini olsa gerek.

Hele hele telafisi mümkün olmayan kayıplar, çok daha acı oluyor. Evinizi, arabanızı, fabrikanızı, işyerinizi kaybederseniz, yerine yenisini tedarik edersiniz. Ev yerine çadırda yaşayabilirsiniz. Araba yerine dolmuşla, metroyla gideceğiniz yere gidersiniz. Başka bir işte çalışabilir ve gerekirse hamallık veya işportacılık yapar yine geçinirsiniz. Yani dünyalık kayıpların hepsinin bir şekilde telafisi mümkündür. Anne babanızı kaybedince onun yerine yenisi yok. Zira her insanın sülben bir anne ve babası olabilir, ikincisi olamaz.

Çoğumuz anne babamız hayattayken, bu gerçeğin farkında olmadığımızdan, onları gereği gibi takdir edemiyoruz. Bazen çok küçük sebeplerden dolayı, onları incitecek söz veya davranışlarda bulunabiliyoruz. Ama onları kaybedince her birisinin ne kadar değerli ve önemli olduklarını anlıyoruz. Ancak kaybettikten sonra değerini anladığımız anne babamızı artık geri getirmek mümkün değil.

Yaşayarak tecrübe ettiğimiz bu acının kendimiz açısından telafisi yok. Ancak biz anne babası henüz hayatta olanlara onların değerini anlatmaya çalışıyoruz. Onların bizim yaşadığımız hasret ve nedameti yaşamalarını istemiyoruz. Ama ne yazık ki, karşı taraf çoğu kere bunu gereği gibi anlamıyor veya anlamak istemiyor. Özellikle anlattığımız kişiler kendi çocuklarımız ise, bu anlatımı tersinden anladıkları da oluyor. Onlar bizim kıymete binmek için senaryo yaptığımız zannedebiliyorlar. Büyüklerimiz, zamanında bize bu değerleri anlattılar, biz anlayamadık. Şimdi de biz neslimize, gençlerimize anlatamıyoruz. Bu da imtihanın bir parçası olsa gerek.

Şimdi bu konuyla ilgili birçok nasstan, birkaç örnek:

ıÜü"Yüce Rabbin şöyle emretti; Yalnız Allah'a ibadet edeceksiniz, ana-babalarınıza iyilik yapacaksınız. Şayet bunlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlarsa sakın onlara "öf " dahi deme, yüzlerine bağırma, onlara tatlı söz söyle. Onlara, merhamet belirtisi olarak tevazu kanadını aç da, "Ya Rab, küçüklüğümde bana şefkat gösterdikleri gibi, sen de onlara merhamet et" de." (ıÜüİsrâ, 17/23-24)

ıÜü“Biz insana, 'anne ve babasına' iyilikle davranmasını tavsiye ettik…” (Ahkaf Suresi,15)

ıÜü"Biz insana, ana ve babasına karşı iyi davranmasını tavsiye etmişizdir. Annesi onu, güçsüzlükten güçsüzlüğe uğrayarak karnında taşımıştı. Çocuğun sütten kesilmesi iki yıl içinde olur. Bana ve ana babana şükret diye tavsiyede bulunmuşuzdur. Dönüş Bana'dır. " (Lokman, 31/14)

Resulullah (sav) şöyle buyurur: “Cennet, annelerin ayakları altındadır.” (Nesâî, Cihâd, 6; Ahmed, III, 429)

"ıÜüPeygamber Efendimiz de "kime iyilik yapayım?" diye üç defa soran bir sahabiye, üç defasında da, "annene" cevabını verdikten sonra dördüncü soruda, babasına iyilik yapması gerektiğini söylemiştir." (Buhârî, Edeb, 2; Müslim, Birr, 1)
ıÜü“Allah’ın rızası, anne-babanın rızasında, Allah’ın öfkesi de anne babanın öfkesindedir.” (Tirmizi birr, 3)

“Büyük günahların en ağırını size haber vereyim mi? Allah’a şirk koşmak ve ana-babaya âsi olmaktır.” (Buharî şehadet, 10)

Resulullah (sav) ıÜü"Size, büyük günahların en büyüğünü bildireyim mi?" diye üç defa sordu. Üç defasında da "evet bildir, Ey Allah'ın Resulü" diyen-ashab-ı kirâma bunların sırasıyla; "Allah'a ortak koşmak, ana-babaya karşı gelmek, haksız yere adam öldürmek ve yalan söylemek" olduğunu belirtti. (Buhârî, Edeb, 6)

“Üç dua vardır ki, bunlar şüphesiz kabul edilir: Mazlumun duası, misafirin duası ve anne - babanın evladına duası.” (İbni Mace dua, 10)

Dostlar! Bundan üç gün önce sevgili annemi rahmeti rahmana tevdi eyledik. Allah (cc) cümlemizin anne babalarına, âbâ ecdadına rahmet eylesin. Cenazemize, taziyemize gelen, gelemeyen tüm dost ve akrabalardan Allah (cc) razı olsun. Cümlemizin geçmişine rahmetiyle muamele eylesin. Anne babası hayatta olanlarımıza da onların değerlerini bilip gereği gibi anlayıp takdir etmeyi nasip eylesin.