Kalkınma ve İstanbul eğitim yatırımları
(Sadece İstanbul)
Ülkeler ve toplumlar sürekli bir
değişim ve ilerleme süreci içerisindedirler. Ülkelerde kaynakların dağıtılması,
üretim teknikleri, toplumsal değerler ve insan davranışları zaman içerisinde değişim
gösterirken toplumunda gelişimini sağlar. Gelişim ve ilerleme sürecine yaptığı olumlu
etkiyle birlikte toplumun refah seviyesinin artmasında kalkınma önemli bir rol
oynamaktadır. Kalkınma bir ülkenin üretim olanaklarıyla birlikte kişi başına
düşen gelirin artmasıyla toplumun ekonomik ve sosyal yapısının değişimi olarak
değerlendirilebilir. Kalkınma, ülkenin içinde bulunduğu durumu etkisiyle
değiştirebilen bir kavram olarak da düşünülebilir.
Ülkelerin kalkınma uğraşlarında
üç önemli unsur rol oynamaktadır. Bunlar ekonomik, sosyal ve insan kalkınması
olarak değerlendirilebilir. Ekonomik kalkınma, insanların ihtiyaç duyduğu mal
ve hizmetlerin gelişmiş bir ekonomik yapı içerisinde üretilmesiyle insanların taleplerinin
karşılanması ve toplum refahının artması gibi konularla ilgilenir. Sosyal kalkınma, sağlık, eğitim, altyapı,
şehirleşme, çevre sorunları gibi ağırlıklı olarak hizmet yönü ağır basan
kalkınma konularıyla ilgilenir. İnsan kalkınması ise tüm insanların potansiyellerini
kalkınma için kullanmaları ve ülkenin gelişmesi için yapıcı rol oynamalarının
sağlanması gibi konularla ilgilenmektedir. Eğitim, kalkınma için gerekli insan
gücünün yetiştirilmesinde vazgeçilmez unsurdur. İnsanlara verilen eğitimin nitelik
ve nicelik seviyelerinin yükselmesi, insanların verimliliği gibi toplumsal kaliteyi
de artıran bir unsur olarak oldukça önemlidir.
Günümüzde ülkeler, hızla gelişen
ve sürekli değişim gösteren dünyada kalkınma hedeflerini gerçekleştirmede oldukça
yüksek bir rekabetle karşı karşıyadır. Ülkelerin belirlediği kalkınma
hedeflerine ulaşmada eğitim en fazla önem verilen alanlardan biri olmak
zorundadır. Kalkınma seviyeleri yüksek ülkelerin tümü bu yüksek kalkınma
seviyelerini yaptıkları eğitim yatırımlarına borçludurlar. Türkiye için de kalkınma
seviyesinin yükselmesi, gerekli insan gücünün yetiştirilmesi için en önemli etken
eğitimdir. Eğitim, işgücünün için gerekli beceri ve üretkenlik kapasitesini
artırırken milli gelirin artmasına da önemli derece de katkıda bulunmaktadır. Son
yirmi yılda Türkiye’de eğitime yapılan yatırımlar toplumun gelişmişlik
düzeyinin artması, insan faktörünün niteliğinin ve ülkenin rekabet gücünün
yükselmesi gibi önemli alanlarda etkili rol oynamıştır. Türkiye’de kalkınmaya yönelik eğitim plan ve
politikalarının verimlilikleri, toplumun gelişim ve ilerleme seviyesini olumlu yönde
etkilemiştir. Bu etki toplumda sosyo-ekonomik
gelişme, ekonomik, sosyal ve kültürel getirilerle kendini göstermiştir. Bunun
yanında Türkiye’de eğitime yapılan yatırımların ekonomik büyümeyi etkilediği ve
bu ekonomik büyümenin de tekrardan eğitim yatırımlarına olumlu yansıdığı görülmektedir.
Türkiye’de son yirmi yılda özellikle
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde eğitimin büyüme ve kalkınma
amaçlarına hizmet edebilmesi için insani gelişmeye önem veren bir kalkınma
perspektifiyle eğitim politikaları oluşturulmuştur. Türkiye genelinde kalkınma
hedefleriyle doğru orantıda yapılan eğitim yatırımlarının yüksekliği ve
bölgesel dağılımı incelendiğinde tüm bölgelerde ihtiyaca yönelik olduğu kadar kalkınma
hedeflerini artırmaya yönelik de eğitim yatırımları yapıldığı görülmektedir.
Türkiye’de özellikle İstanbul gibi
kalkınma seviyesini önemli ölçüde etkileyen bir şehirde, yapılan eğitim
yatırımları kalkınma seviyesinin artmasında olumlu etki yapmıştır. İstanbul
gibi tarihi ve kültürel bakımdan zengin, insan potansiyeli açısından yüksek işgücüne
sahip bir şehirde kalkınma hedefleri dışında ihtiyaca yönelik eğitim
yatırımları da yapılmıştır. 2002 yılından itibaren eğitim yatırımlarında yüksek
bir yüzdeye sahip olan İstanbul, yapılan eğitim yatırımlarıyla birlikte gelişim
ve ilerleme seviyesinde de önemli bir artış göstermiştir.
İstanbul’a yapılan eğitim
yatırımları 2002’den günümüze 39 ilçesinde yaklaşık 15 milyar TL değere
ulaşmıştır. Eğitim yatırımlarıyla birlikte ülkenin geçmişte en önemli
sorunlarından biri olan eğitime erişim noktasında engellerde ortadan
kaldırılmıştır. Son yirmi yılda İstanbul’a yapılan eğitim yatırımları
incelendiğinde okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim seviyelerinde okul sayısı
2.561’den 8.340’a yükseltilmiştir. Öğrenci derslik sayıları da 40.950’den
106.038’e yükselmiş ve eğitimin her kademesinde öğrencilerin daha iyi bir eğitim
almaları için derslik başına düşen öğrenci sayısı da ilköğretimde 31,
ortaöğretimde 24’e düşürülmüştür. İstanbul’a yapılan öğretmen atama sayısı da 100.000’in
üzerine çıkmış ve 2002 yılında 67.081 olan öğretmen sayısı 2023 yılında 172.210’a
çıkartılmıştır. Yapılan öğretmen atamalarıyla birlikte öğretmen başına düşen öğrenci
sayısı ilköğretimde 19, ortaöğretimde 13’e düşürülmüştür. Okul öncesi eğitimde
5 yaş çocukların eğitimi 2002 öncesinde %0 seviyesindeyken, 2023 yılında %78,61’e
çıkartılmıştır. Öğrencilere hizmet etmesi için 1593 olan
kütüphane sayısı 5.158’e çıkartılmıştır. 2.891 bilişim sınıfı, 2.549 spor salonu
ve 8.474 laboratuvar kurulumu da bu süreçte tamamlanmış ve öğrencilerin
hizmetini sunulmuştur.
Öğrencilerin daha rahat şartlarda
öğrenim görebilmesi için İstanbul’da eğitime yönelik yatırımlar olanca hızıyla
devam etmektedir. İstanbul’a yönelik süreklilik kazanan eğitim yatırımları ülke
kalkınma seviyesine de büyük etki yapmaktadır.
Tüm okuyucularıma selam eder saygılar sunarım.