İyi anlatılabilirse, sonuca siz bile inanamayacaksınız
Cumhurbaşkanlığı Sistemi'ne hukuki olarak da geçilmesi konusunda son düzlüğe doğru adım Meclis'te atılıyor. Sait Halim Paşa'dan bu yana yüz yılı aşkın bir süredir tartışılan, her liderin öyle veya böyle kenarından gelip geçtiği Başkanlık Sistemi'nin bir versiyonu Cumhurbaşkanlığı Sistemi için çok fazla engel kalmadı. Anayasa değişikliğinin ikinci tur oylaması bugün tamamlanacak. İlk tur oylamada ki 340 bandı ikinci tur oylamalarda da devam ediyor.
Bu yazının kaleme alındığı saatlerden sonra olağanüstü bir durum yaşanmazsa Cumhurbaşkanlığı Sistemi 340 bandında ki bir oyla Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilecek. Ardından da Cumhurbaşkanı tarafından imzalanması ile birlikte 60 gün içinde referanduma sunulacak.
Bu sisteme geçilmesi MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin eseridir. Hiç kimse bunu inkar edemez. Zaten AK Parti'nin taslağını hazırladığı MHP'nin inceleyerek revize ettiği ve son şeklinin verilmesi ile birlikte üzerinde tam mutabakata varılan bir metin söz konusu.
Anayasa değişikliklerinin ilk tur görüşmeleri ve oylamasında 5 gün boyunca Meclis'i mesken edinmiştim. Özellikle kulislerin nabzını tutmaya çalıştım. Dikkatimi çeken en önemli ayrıntı her partinin kendi iç muhasebesidir. Bunu çok net seyrettim. AK Parti içinde açıktan çekincelerini dile getiren isimler olmasına rağmen oylamalarda hiç aksi bir durum yaşanmaması ayrıca dikkat çekti. Nedenini çözemedim. Aynı durumda MHP'de 7-8 milletvekili baştan ortaya koyduğu 'Hayır' pozisyonunu hiç bozmadı. Zaten kulislerde hep beraber bulunmayı tercih ettiler. Bir kaçı hariç bu vekillerin genel özelliği Devlet Bahçeli'ye karşı açılan bayrakta erken taraflarını belirlemeleri. Anayasa görüşmeleri öncesi ve sonrası taşra ile kurduğum temaslardan ve sosyal medyada ki mesajlardan anladığım kadarı ile MHP içinde Cumhurbaşkanlığı Sistemi'ne karşı oluşan aşırı muhalefetin en büyük nedeni de Devlet Bahçeli. Yanlış anlaşılmasın 'semer' meselesi gibi. Mesele Cumhurbaşkanlığı Sistemi'nden çok MHP'nin başından Devlet Bahçeli'nin daha hızlı gönderilmesi.
Bir AK Parti Milletvekili ile uzun bir yürüyüş halinde sohbet ettik. Onun deyimi ile "Haklarını teslim etmek lazım. Anayasa değişikliklerini MHP'li sözcüler bizim AK Partili sözcülerden daha iyi savundular. Bizim sözcülerimiz ne yazık ki Cumhurbaşkanımıza selam çakmaktan değişikliklere gelemediler."
Aslında Meclis'te muhalefet eksikliği var. Bir fiil 15 yıl Parlamento muhabirliğim, ondan sonrada sürekli gelip gitmişliğim bulunuyor. Daha bu Meclis'te 38 kişilik Refah Partisi Grubunun yaptığı destansı muhalefeti göremedim. Hiçbir kavgaya meydan vermeden ve konuşulanların tamamının da mantık çerçevesinde hazırlık yapılarak gerçekleşen bir muhalefet. İşte bu konuda CHP'nin yaptığı muhalefete, özellikle kavgacı üsluptan kendi partisi içindeki vekillerinde rahatsız olduğunu gördüm. RP'nin 38 milletvekili ile yaptığı muhalefete imrenen CHP'li vekilleri gördüm.
Aslında bugünkü oylamalar ile tüm bunlar geride kalıyor. Artık referandum zamanı. İşte bu noktada da sonuçları etkileyecek bazı ince ayrıntılar var. Anayasa değişikliklerinin vatandaşa tam manası ile anlatılması durumunda rekor düzeyde bir oyla onaylanacağı görülüyor. 5 gündür vatandaşın arasındayım. Yüzlerce insanla temas halindeyim. Milletin anlayacağı, çok çetrefilli hale getirmeden yapılacak açıklamalar çok önemli. Getirilen sistemin faydaları, muhalefetin öne sürdüğü çekincelerin cevapları, mevcut sistemde ki tıkanıklıklar ve yeni sistemin bu tıkanıkları nasıl açacağı, yeni sistemde parlamentonun daha etkin yasama ve denetim işlevi, KHK yetkisi çerçevesi ve bunun sağlayacağı yararlar, tek adamlığa karşı getirilen sigortaların neler olduğu, bu sistemin uluslar arası arenada gücümüze yapacağı katkılar çok iyi açıklanmalıdır. Özellikle değişiklik maddeleri sade olarak her vatandaşa mutlaka ulaştırılmalıdır. Bu millet bu değişiklikleri en iyi anlayacak düzeydedir. Hatta birçok hukukçudan Anayasa hocasından daha iyi anlayacaktır.
Referandumun sonucu şimdiden hayırlı olsun. Birkaç gündür vatandaşın içindeyim. Çekinceler yok değil. Sonuç bellidir. Fakat oranın yüksekliği değişikliğin vatandaşa anlatılma derecesine bağlı olduğu bilinmelidir. İyi anlatılabilirse sonuca siz bile inanamayacaksınız.
Cuma'nın hayrı üzerinize olsunu2026
