İşsizlik Oranı Yüzde 13,2’ye Geriledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart dönemine ait işgücü istatistiklerini açıkladı. Mart dönemi Şubat, Mart ve Nisan aylarını kapsıyor. Türkiye'de koronavirüs vakası ilk kez 10 Mart’ta tespit edilmişti, Mart sonuna doğru da çoğu kurum ve iş yeri faaliyetlerini durdurmuştu. Bu yüzden Mart dönemi salgının istihdam piyasası üzerindeki etkisini görmemiz açısından önemli bir zaman dilimi.
Ekonomik ve sosyal hayatın neredeyse durduğu, tüketimin çok sert düştüğü ve buna bağlı olarak da üretimin büyük ölçüde azaldığı bir dönemde, işsizlik oranının elbette yükselmesi beklenir. Ancak beklenilenin aksine işsiz sayısı azalmış.
Verilere göre; Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,9 puanlık azalış ile yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı ise 1,1 puanlık azalış ile yüzde 15 oldu.
Bu durumun başlıca üç nedeni olabilir. Birincisi, kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin gibi desteklerden işten çıkarmama koşuluyla yararlanılması. Bu arada işten çıkarma yasağı 3 ay daha uzatıldı. Dolayısıyla salgının istihdam üzerindeki olumsuz etkisini Eylül ayından sonra görebileceğiz.
İşsizliğin oranının düşmesinin diğer bir sebebi ise işsizlik tanımından kaynaklanıyor. İş aramak için son 4 hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kişiler işsiz sayılıyor. İşletmelerin kapalı olduğu bir dönemde bu tanıma uyacak kişi sayısı da doğal olarak azaldı. Bir başka neden de birikmişi olan ya da ailesinden destek gören kişilerin virüs riski nedeniyle iş arama sürecini ileri bir tarihe ertelemesi olabilir.
15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,8 puan azalışla yüzde 13,5, tarım dışı işsizlik oranı ise 1,1 puanlık azalışla yüzde 15,1 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan azalışla yüzde 24,6 olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,3 puan artarak yüzde 13,0 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 33 bin kişi azalarak 3 milyon 972 bin kişi oldu.
Mart 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,8 puan azalarak yüzde 29,1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,5 puan azalarak yüzde 18,6 oldu.
Neticede Mart döneminde işsizlik oranlarının düşmesi geçici tedbirlerle sağlanmış. Daha sağlıklı yorum yapabilmek için istihdam rakamlarına bakmak gerekiyor.
