İsrail'in Bulgaristan Adımlarına Dikkat!
Bugün insanlığın gelmiş olduğu nokta dünya coğrafyasında artık tek bir bütün oluşturmaktadır. Bu bütün içerisinde pek çok beşeri aktör yer almakta, çeşitli işlevler üstlenmekte, değişik yollarla birbirleriyle etkileşim halinde bulunmaktadır.
Ancak bu
etkileşimin sonucunda toplumu oluşturan bireyler arasında çekişmeler,
çatışmalar, ittifaklar, müzakereler ortaya çıkmaktadır. Sürekli bir mücadelenin
içinde olmak beşeri hayatın bir
gerçeğidir.
Uluslararası alan
da beşeri hayatın bir parçasıdır ve
her devlet ait olduğu toplumun bir uzantısıdır. Toplumların huzur ve güvenini kolaylaştıran
ise, insanın muhtaç ve çıkarına düşkün olma duygusudur.
Çok basit bir örnek
vermek gerekirse mahallenin bakkalı, müşteriye, müşteri de bakkalın sattığı
ürünlere muhtaçtır. Her iki tarafın muhtaçlık ilişkisi karşılıklı iyi
ilişkileri zorunlu kılmaktadır. Ülkelerin de dış politikaları coğrafi şartlar
ve karşılıklı çıkarlar dikkate alındığında istikrar sağlanır.
Türkiye’nin coğrafi
konumu, Türk dış politikasına oldukça belirleyici bir özellik verir. Buna bir
de tarihsel ve kültürel bağların pekiştirici rolü eklenince, Türk dış
politikasının jeopolitik etkisi daha
da artar.
Elbette günümüzde
salt jeopolitik yaklaşımlarla
ülkelerin dış politikaları açıklanamaz ama jeopolitik
faktörler dikkate alınmadan da dış politika belirlenemez. Bu anlamda Türkiye’yi
Balkanlara ve Batı Avrupa’ya bağlayan Bulgaristan Türkiye’nin çok önemli jeopolitik bir komşudur.
Bu nedenle Türkiye,
ekonomi başta olmak üzere Bulgaristan’la çok yönlü ilişkilerini
geliştirmelidir. Karşılıklı faydaya dayalı münasebetler güçlenirse iki ülke ilişkilerini
manipüle etmek isteyen başka devletlerin sinsi planları zayıflayacaktır.
Türkiye, gerek
bölgesinde gerekse dünyada barışı savunan bir ülke olarak komşusu Bulgaristan’la
iyi komşuluk ilişkilerine sahiptir. Ancak son yıllarda İsrail’in Bulgaristan’a
yönelik adımları dikkatle takip edilmelidir.
İsrail, Türkiye’nin
bölgede artan etkinliğine karşı sinsice çalışmaktadır. Körfez ülkelerini
Türkiye’ye karşı manipüle eden İsrail’dir. İsrail Türk-Arap çatışmasını
çıkartmak amacıyla körfez ülkeleriyle bir dizi görüşmeler yaptıktan sonra
ilişkilerin bozulduğunu asla unutmamak lazım.
İsrail benzer senaryoyu Bulgaristan da mı
ortaya koyma istiyor?
İsrail’in
Bulgaristan’a yönelik yürüttüğü politikaları takip etmeme ilk neden olan 18
Aralık 2017’de New York’ta bulunan Yunan asılı Amerikalıların kurduğu vakfın
sitesindeki şu haberdi: ‘’ ‘’Bulgaristan
ile ilişkileri geliştirmek için Musevi toplumuyla görüş alışverişinde
bulunduk’’ (Greek America Foundation)
Doğu Akdeniz’de İsrail ile Yunanistan’ın ortak
hareket etmesi bu görüşmenin Türkiye’ye karşı olduğunu göstermektedir.
Aradan yaklaşık üç ay geçtikten sonra İsrail 22
Mart 2018’de Bulgaristan ile siber güvenlik anlaşması yaptı. İsraillilerin son
yıllarda Bulgaristan’ın Karadeniz tatil beldesi Burgaz’da artan yatırımları
bazı Bulgarların da şikâyetine neden olmuştu. Keza 24 Eylül 2018’de Sofya’da iki
Yahudi Okulu açıldı.
İsrail’in yayın
kuruluşu The Time of İsrael sitesinde
Netanyahu’nun şu açıklamasına bakın: ‘’Bulgaristan
Kudüs'te fahri konsolosluk açacak. Bulgaristan Başbakanı ile çok amaçlı
işbirliği geliştirmek için görüştük’’
Burada kast edilen ‘’çok amaçlı işbirliği’’ ifadesi
dikkat çekicidir. İsrail, Arapları manipüle etmek için körfez ülkeleriyle
görüşmeler yapmıştı. Şimdi de Bulgaristan’ı manipüle etmek için benzer
görüşmeler yapmaktadır.
Belirsizlikleri
azaltmak, ileride ortaya çıkabilecek gelişmeleri, sorunları tahmin ederek
çeşitli olasılıklara göre çözüm üretmek için İsrail’in Bulgaristan adımları
dikkatle takip edilmelidir.