İrfanımızı Beyan Eden Kitaplar

Mehmet Nuri Yardım

Bâbıâli’nin seçkin kuruluşlarında Beyan Yayınları, “40. Yılı”nı idrak ediyor. Bu çatı altında çok değerli yazarların eserleri yayımlanıyor.

Bâbıâli bir derya. 19. Asırda ve 20. Yüzyılın ilk yirmi yılında Osmanlı hükümetinin merkezi olan semt, gazetelerin İstanbul’un farklı yerlerine taşınmasından sonra yayınevlerinin merkezi olmaya devam ediyor. Türkiye’de yayıncılığın tarihi çok eskilere dayanmaz. Osmanlı Devleti’nin son döneminde, Tanzimat’tan sonra Batı’daki gibi yayın kuruluşlarının ortaya çıktığını görürüz. Naşirlik, bizde gazetecilik hayatının başlamasıyla hemen hemen eş zamanlıdır. Nitekim ilk yayın kuruluşlarını da Tanzimat’tan sonra ve daha ziyade edebiyatçı gazeteci isimlerin etrafında görürüz. Türkiye’de yayınevlerimizin tarihi, takriben 200 yıllıktır.

BİNLERCE YAYINEVİ

Cumhuriyet’ten sonra pek çok yayınevi kurulmuştur. Özellikle harf inkılabından sonra bunu rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz. İstanbul’un 100 Yayınevi kitabını hazırlarken binlerce yayınevinden bir kısmının daha sonra kapandığını, bazılarının ise güçlendiğini, bir bölümünün ise zayıflayarak ayakta durmaya çalıştığını görüyoruz. Burada yayıncılığımızın tarihini anlatacak değiliz. Meraklı okuyucular şüphesiz bu kitabı edinip neşriyat dünyamızı daha yakından tanıyabilir. İşte bu yayınevleri arasında Beyan Yayınları 40. Yılına girdi. Doğrusu bir yayınevi için 40 yıl önemli bir rakamdır. Hele bu yayınevi hem yayımladığı kitapların kalitesi, hem de neşrettiği kitapların yazarlarıyla temayüz etmişse elbette bu farkı görmek ve kurumun başındakileri tebrik etmek gerekiyor.

BEYAN FARKI

Ali Kemal Temizer yönetiminde ve iyi bir kadro ile Cağaloğlu’nda Ankara Caddesi üzerindeki merkezinde yayın faaliyetlerine aralıksız devam eden Beyan Yayınları, İslâm kültürünün temel esaslarından, roman, şiir deneme, inceleme, araştırma, biyografi ve çocuk kitaplarına kadar uzanan geniş bir alanda nitelikli yayınlar çıkarmayı hedeflemişti. Bu amacına da büyük ölçüde kavuşan yayınevi, kendi alanlarında temayüz eden pek çok yazarın eserlerini okuyuculara ulaştırmış bulunuyor. İyi bir ekip oluşturarak ilkeli bir yayıncılığı sürdüren yayınevi, çizgisinden sapmadan başarılı bir yayıncılığa imza attı.

BAŞLICA YAZARLARI

Kaynak İslami eserlerin yayımlandığı Beyan’da, başlıca şu yazarların eserlerini görebiliyoruz: Babanzade Ahmed Naim, Eşref Edib, Muhammed Hamidullah, İhsan Süreyya Sırma, Cahit Zarifoğlu, A. Vahap Akbaş, Yasin Aktay, Fahrettin Gün, Adnan Demircan, Bayram Karaçor, Merve Kavakçı, Mine Alpay Gün, Murat Kapkıner, Cumali Ünaldı Hasannebioğlu, Ahmet Baydar, Halil Çiçek, Metin Önal Mengüşoğlu, Okay Tiryakioğlu, Şaban Abak, Ümit Aktaş, Bahaettin Karakoç. Yayınevi bünyesinde neşredilen kitaplar, “Kaynak Eserler”, “Kur’an Araştırmaları”, “İnceleme-Araştırma”, “Çocuk Eğitimi”, “Hayat Hâtırat”, “Biyografi Serisi”, “Gülücük Renkli Çocuk Kitapları”, “MEB 100 Temel Eser İlköğretim”, “MEB 100 Temel Eser Lise”, “İlk Öğretim Ders Kitapları”, “Gençlik Kitapları”, “Roman”, “Şiir Dizisi”, “Toprak Kitap” “Doğudan Batıdan Klasikler” gibi bölüm başlıkları altında çıkıyor. Son yıllarda bu başlıklara yenileri de eklendi. Beyan, bugüne kadar okuyucularının hem kültür hem de bilinç düzeyini yükseltecek kitaplara öncelik verdi. Birçok yazarın ilk kitaplarını yayımladıkları, pek çok okurun ilk kitaplarını okudukları bir okul, bir ocak işlevi görmeye gayret etti.

OSMANLI ÜRETİM SİSTEMİ

Beyan Yayınları’nın yeni yayımlanan kitaplarına da göz atatalım. Klasik Dönem Osmanlı Üretim Sistemi, Dr. Yahya Ayyıldız’ın eseri. Kitap “kavram-tarih-yapı” açılarından döneme yaklaşılıyor. Kitapta, Osmanlı’daki ekonomik sistemin anlaşılıp açıklanabilmesini sağlayacak bir çerçeveye ulaşılmaya çalışılıyor. Bunun için Batı merkezci kavram ve teoriler sorgulanıyor. Bu sorgulama, öncelikle üretim kavramının analizinde uygulanıyor ve üretimin temel faktörü olan emek veya emek sahibini ifade eden insan kavramı ele alınarak farklı bir tanım öneriliyor. Titiz bir araştırma ürünü olan eserin bölüm başlıkları, “Yöntem Sorunu”, “Osmanlı Üretim Tarzı Tartışmaları”, “Üretim ve Ekonomik Sistem”, “Tarihsel Ekonomik Sistemler” ve “Rakabe Üretim Sisteminin Osmanlı Uygulanması”ndan oluşuyor.

İSLAM TARİHÇİLİĞİ

İslam Tarihçiliğinin Yeni Siması Muhammed Hamidullah, Abdülkadir Macit imzasıyla vitrinlere çıktı. Batıdaki bazı güdümlü ve ön yargılı tarihçilerin yanında Muhammed Hamidullah ilim semamızda bir yıldız gibi parlıyor. Onun hayatını tanımıza, düşüncelerini anlamaya ve çabasını kavramaya yarayacak olan kitapta, muhtelif cepleri üzerinde de duruluyor. Muhammed Hamidullah’ın ilim anlayışı, tarihe bakışı, dil yetkinliği, güçlü gözlemciliği, hukukçu, iktisatçı, edebiyatçı ve coğrafyacı yönleri ele alınıyor. Bilim adamının çalışma tarzı ve ilim metodu üzerinde etraflıca durulurken ‘tahkik’, ‘tenkit’, ‘tercih’ ve ‘tahlil’lerinin neticesinde ilmî tarihçiliğine dikkat çekiliyor. Farklı tarihçilik anlayışları arasındaki gerçek konumuna işaret ediliyor. Kitabın sonunda Hamidullah’ın makaleleri, kitapları, ayrıntılı kronolojik hayatı üzerinde ayrıntılı olarak duruluyor.

FİLOZOFLARIN TUTARSIZLIKLARI

Prof. Dr. Ergün Yıldırım, sosyoloji hocası ama felsefe ile de yakından alakadar olan bir ilim adamı. Yeni Filozofların Tutarsızlıkları yeni kitabının adı. Alt başlığı ise ilgi çekici: ‘Kalp Tutulması’. İlk Söz’de, “Bu çalışma, felsefe üzerine bir sorgulamadır.” diyen yazar, modern filozofların yaptıkları felsefelerle yeni bir hakikat buldukları yanılgısına düştüklerin söylüyor ve ekliyor: “Amacımız filozofları hükümdarlık tahtlarında rahatsız etmek.” Bilhassa felsefeye ilgi duyan okuyucuların büyük bir zevkle okuyacakları ve pek çok yeni bilgiyle buluşacakları kıymetli bir eser.

ŞEYTAN VE SATANİZM

Prof. Dr. Ali Osman Ateş’in Kur’an ve Hadislere Göre Şeytan ve Satanizm isimli eserin 3. baskısı yapıldı. Eserin arka kapak yazısında şu satırları okuyoruz: “Varlık âlemine imtihan olmaya geldiği günden itibaren, insanoğlunu bir an yalnız bırakmayarak ona yoldaşlık yapan, bazı ruhani varlıklar mevcuttur. Bunlardan bir kısmını meydana getiren melekler, insanın iyiyi, doğruyu, güzeli bulmada yardımcısı iken, ruhani varlıkların diğer bir bölümünü oluşturan şeytanlar, insanoğluna kötüyü, yanlışı çirkini telkin etmekte, sonuç itibariyle onun kuyusunu kazma gayesini gütmektedirler. Daha önce gönderilen semavi din ve kitaplarda olduğu gibi, Kur’an ve hadislerde de, müminler şeytanın hile ve tuzaklarına karşı uyarılmış, ona tabi olmamaları istenilmiştir. Haram kılınan her davranışta, şirk ve küfürde, onun rolü söz konusudur. Şeytan’ın, insanın üzerine en fazla düştüğü, vesvese ve telkinlerini en fazla yoğunlaştırdığı zamanlar ise ibadet anlarıdır. Dünyaya imtihan olmak üzere gelmemizin bir gereği olarak, her insanın melekten ve şeytandan bir arkadaşı, bir çeşit danışmanı vardır.”

KALBE AÇILAN KAPILAR

Şair ve yazar Arif Dülger’in Kalbe Açılan Kapılar/Kitaplar adlı eserinin takdimini Mustafa Özçelik kaleme almış. Arif Dülger kitapta aralarında Ahmet Kabaklı, Alaaddin Soykan, Ali Nar, Hicabi Kırlangıç, Hüseyin Akın, Mustafa Özçelik, Mürsel Sönmez, Nurettin Durman, Rıfkı Kaymaz, Vahap Akbaş ve Yaşar Kaplan’ın da bulunduğu bazı şair ve yazarların eserlerini tahlil ediyor. Bu önemli eser incelemelerinin başında söz konusu şair ve yazarın özlü bir biyografisi veriliyor. Ayrıca seçilen kitaplar hakkında fikir beyan edilirken yazarın hayatı ile kitap arasındaki münasebetlere dikkat çekiliyor, yazarın diğer eserleriyle ayrıntılı mukayeseler yapılıyor. Birer deneme tadındaki yazılar, okurunu keyifli ve bilgilendirici bir yolculuğa çıkarıyor. Kitaplarından söz edilen edebiyatçılar arasında ustalar olduğu kadar genç şair ve yazarlar da yer alıyor. Bir Şüphen mi Var? ile Gençlerin İnanç Rehberi isimli eserler Abdulhakim Ak’a ait. Soru soran, sorgulayan, sualleri cevaplandıran ve kafalardaki istifhamları dağıtan bu kitaplar da önemli bir boşluğu dolduruyor.

GENÇLİK SERİSİ

Beyan Yayınları’ndaki kitapların bir kısmı da tamamen gençlere dönüktür. “Gençlik Serisi”nde, gençlerin kendilerine özgü dünyalarına girebilmek için onlara uygun bir dil kullanıyor. Aforizmalardan oluşan kitap başlıkları gençlere hayatın çarpıcı gerçeklerini hatırlatmayı amaçlıyor. 12 kitaptan oluşan bu seri, gençleri kitapla buluşturmayı, her yaştan gence zorlu hayat yolculuklarında yardımcı olmayı hedefliyor. Sahip oldukları değerleri kaybetmemelerini, hayatlarına bir anlam katmalarını arzuluyor. Bu seri, gençlere; merhametli olmalarını, adaletten ayrılmamalarını, dünyaya teslim olmamalarını, ailelerini ihmal etmemelerini, kalplerinin sesini dinlemelerini, okumaktan, ibadetten ve iyilik yapmaktan geri durmamalarını öğütlüyor. Doç. Dr. M. Münir Dedeoğlu editörlüğünde hazırlanan Gençlik Serisi’nde şu kitaplar yer alıyor: Gençler, Merhamet Edin ki, Merhamet Olunasınız! (Mustafa Karaşahin), Gençler, Tarihinizi Öğrenin, Yoksa Başkaları Tarihlerini Öğretirler! (Sadullah Genç), Gençler, Paylaşmayı Bilin, Yoksa Paylaşılırsınız! (Neva Tezcan Topuz), Gençler, Özgür Olmak mı İstiyorsunuz, İbadet Edin! (Hüseyin Kerim Ece), Gençler, Âdil Olun, Adınız Ömer Olsun! (Sema Karakurt), Gençler, Dünyaya Teslim Olmayın, Teslim Alın! (Mustafa Balcı), Gençler, Hayat Bir İnanç Yolculuğudur, Doğru Yol’dan Ayrılmayın! (Neva T. Topuz), Gençler, Sizi Leylekler Getirmedi, Bir Aileniz Olduğunu Unutmayın! (Sadullah Genç), Gençler, Akıl Bir Şeydir, Kalp Her Şey! (Bayram Karaçor), Gençler, İyiliğinizi İstiyorlar, Sakın Vermeyin! (Neva Tezcan Topuz), Gençler, Okuyun, Okumazsanız, Canınıza Okurlar! (Âdem Dere), Gençler, Etrafınız Sarıldı, Sakın Teslim Olmayın! (Kadir Canatan), Gençler, Dost Olun Ki, Gerçek Dostu Bulasınız! (Yasin Aktay)