İnsani görevler
“Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye
yarattım.” (Zâriyât, 56) buyuran Yüce Mevla insanın yaratılış gayesini
bildirmiştir. Kişinin bu dünyada varoluşunun amacı yaratanı bilmektir. Bunu da ibadetle
yapabilir. Çünkü ibadetler kişinin yaratanla iletişimidir.
İbadetleri
yerine getirirken gerekli olan ilk şart temizliktir. Maddi ve manevi temizliği
ibadet sayan dinimiz “Temizlik imanın yarısıdır.” (Müslim, Taharet,1)
prensibiyle kulu temizliğe yönlendirir. Ruh, beden ve çevre temizliği olarak üç
kısımda kulu sorumlu tutar. Batıl inançlardan arınmayı ruh temizliği, vücudun
ve giyilen elbiselerin temizliğini beden temizliği, yaşanacak yerin temizliğini
de çevre temizliği olarak önemser.
Kişinin
yaratana karşı görevlerinin yanında insanlara karşı da görevleri vardır.
Toplumun temel taşı olan aile kurumu içerisinde başlar ilk görevi. Toplumun
huzur ve mutluluğu için ilk önce ailedeki huzur önemlidir. Çünkü sağlıklı
nesiller sağlıklı ailelerde yetişir. İlk eğitim yuvası olan ailede yetişen
çocuk topluma da huzuru ve mutluluğu yayar. Bütün güzel alışkanlıkların ilk
okulu ailedir. Onun için kişinin ailesine karşı sorumlulukları vardır.
Aile
içinde saygıya en fazla layık kişiler ise anne ve babalardır. Bizim
varlığımızın sebebidir onlar. “Biz insana, ana-babasına iyi davranmasını
tavsiye etmişizdir.” (Lokman, 14) ilahi tavsiyesi ve “Rabbin, sadece
kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde
emretti.” (İsra,23) ilahi buyruğu bunu emretmektedir. Onların bizim
üzerimizde hakları vardır. İsteklerini yerine getirmek, onlara saygıda kusur
etmemek, bakıma muhtaç olduklarında onlarla ilgilenmek, gönüllerini almak bu
görevlerimizdendir.
Mutlu
çocuklar mutlu ailelerde yetişeceğinden eşlerin birbirleriyle uyumu ve geçimi
çok önemlidir. Doğal ve biyolojik bir ihtiyaç olan evlilikte eşler birbirinin
eksiğini tamamlar, ayıbını örter. İyi niyet, karşılıklı sevgi ve saygı ve fedakârlık
üzerine kurulan evliliklerde hoşgörülü davranmak, ailenin şerefini korumak,
kararları birlikte almak, samimi olmak, güvenmek, karşılıklı gayret ve
fedakârlık gibi eşlerin birbirlerine karşı sorumlulukları vardır. “Sizin en
hayırlılarınız, hanımlarına karşı iyi davrananlarınızdır” (Tirmizi. Nikah)
buyuran peygamberimiz bu konuda en güzel örneğimizdir.
Allah’ın
bir lütfu ve hediyesi olan çocuklar ailenin en güzel meyvesidir. Hayata anlam
katan neşe kaynağıdır onlar. Onlara güzel isim koymak, aralarında eşit
davranmak, sağlık, beslenme ve barınma gibi maddi, sevgi ve şefkat gibi manevi
ihtiyaçlarını karşılamak, eğitimlerini vermek anne ve babanın çocuklarına karşı
sorumluluklarındandır. Güzel bir terbiye onlara verilecek en güzel hediyedir.
Çocuklar gördüklerini taklit ederek büyüdüğünden onlara model ve örnek olmak
anne babanın yapması gerekenlerin başıdır.
Sosyal
bir varlık olan insan diğer insanlarla aynı ortamda yaşar ve onlarla ilişkiler
içerisinde olur. Akrabalarıyla çoğu kez uzak kalan kişi her daim komşularıyla
yan yana olur. Onun için neşede ve kederde ilk yanımızda olanlardır komşular.
Dinimiz komşuluk ilişkilerini önemsemiş, bu ilişkilerin canlı tutulmasını
tavsiye etmiştir. “Ev alma komşu al” atasözü tam da bunu ifade
etmektedir. “Komşusu açken tok yatan
bizden değildir.” (Buhari) hadisi bu önemi bildirmektedir. Bu derece
önemsenen komşuluğun da hakkı vardır. Hastalanırsa ziyaretine gitmek, ödünç bir
şey istediğinde vermek, darda kalırsa yardım etmek, başına bir felaket
geldiğinde teselli etmek, bir nimete ulaştığında tebrik etmek, vefat edince
cenazesine katılmak, hatta evini inşa ederken bile güneşine engel olmamak gibi
sorumlulukları vardır komşuluğun.
Toplumsal
bir varlık olan insan kendinden önce var olan ve kendinden sonra varlığını devam
ettirecek olan diğer insanlarla da ilişkiler içerisinde yürütür hayatını. Onun
için yaşına ve içinde bulunduğu duruma göre topluma karşı sorumlulukları
vardır. Eğitim ve meslek sahibi olmak, işinde ahlaklı olmak, bayramlarda
toplumla birlikte hareket etmek, hasta ve yaşlıları ziyaret etmek, ihtiyaç
sahibi olanlara yardım etmek, bunun için vakıf çalışmalarında bulunmak gibi
çalışmalar toplumun iyiliğe ve güzelliğe doğru ilerlemesinde etkili fiillerdir.
Büyüklere saygılı olmak, küçükleri sevmek, hak ve adaletten ayrılmamak, sözünde
durmak, işini iyi yapmak, ilişkilerinde doğru ve dürüst olmak en başta gelen
toplumsal görevlerdendir.
Vazifesinin
bilincinde olan ve o bilinçle hareket edenlerden olmak ümidiyle…