​​İnşaat Sektörü Güven Endeksi 83,3 Oldu

Salgının ekonomik etkileri ile mücadele kapsamında açıklanan kredi teşvik paketleri sayesinde sıfır konutlar için kredi faiz oranı 0,64’e kadar gerilemişti. Bu düzenleme sonrası konut satışları Haziran ve Temmuz aylarında rekor kırmış, Ağustos ayında ise artış hızı azalmıştı. Konut satışlarındaki bu eğilim inşaat sektörü güven endeksine de yansımıştı. Ciro endeksleri de bu durumu teyit ediyordu. Temmuz ayı inşaat ciro endeksi aylık yüzde 11,5, yıllık ise yüzde 14,9 oranında artmıştı.

Mayıs ayında yüzde 31,1, Haziran ayında yüzde 33,1, Temmuz ayında yüzde 11,6 artan inşaat sektörü güven endeksinde baz etkisi kaynaklı bir düşüş bekleniyordu ve Ağustos ayında endeks yüzde 2,3 geriledi. Buna ilaveten ertelenmiş talebin büyük oranda karşılanması ve faiz oranlarının indirimden önceki seviyeye gelmesi de konut sektöründeki hareketliliği yavaşlattı. Şehir dışında okuyan öğrencilerin online eğitim nedeniyle memleketlerine dönmesi ve evlilik planlarının ertelenmesi de bu sektörü olumsuz yönde etkiledi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan verilere göre; mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 85,0 iken, Eylül ayında yüzde 2,0 oranında azalarak 83,3 değerini aldı. Endeksin alt detayları ise şöyle;

• Son 3 aylık dönemde inşaat faaliyetleri alt endeksi Ağustos ayında 90,2 iken, Eylül ayında yüzde 2,1 oranında azalarak 88,3 değerini aldı.

• Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi Ağustos ayında 70,0 iken, Eylül ayında yüzde 0,1 oranında azalarak 69,9 değerini aldı.

• Gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi Ağustos ayında 99,9 iken, Eylül ayında yüzde 3,3 oranında azalarak 96,6 değerini aldı. Endeksteki bu düşüş gelecek döneme ait istihdam verilerini negatif yönde etkileyebilir. Ancak inşaat sektörü yüzde 5,8 ile istihdamdan en az pay alan sektör olduğu için bu etki sınırlı kalacaktır.

• Gelecek 3 aylık dönemde satış fiyatları beklentisi alt endeksi Ağustos ayında 116,0 iken, Eylül ayında yüzde 4,2 oranında azalarak 111,1 değerini aldı.

İnşaat sektöründe Eylül ayında girişimlerin yüzde 37,0'ı faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını, yüzde 63,0'ı ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel faktör bulunduğunu belirtti. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan temel faktörlerden; "finansman sorunları" Ağustos ayında yüzde 40,1 iken Eylül ayında yüzde 39,3, "talep yetersizliği" Ağustos ayında yüzde 31,5 iken Eylül ayında yüzde 32,8 ve "diğer faktörler" Ağustos ayında yüzde 20,3 iken Eylül ayında yüzde 17,0 oldu.

Mevcut kaynaklarında bir değişiklik yapmadan, talep artışı karşısında girişimlerin faaliyetlerini arttırabilme durumları; arttırabilme durumuna sahip girişim oranı yüzde 56,7, arttırabilme durumuna sahip olmayan girişim oranı yüzde 43,3, ortalama arttırılabilecek oran ise yüzde 22,4 oldu.

İnşaat sektöründeki temel sorunun talep yetersizliği olduğunu görüyoruz. Talep artışı olduğu takdirde faaliyetlerini arttırabilecek olanların oranının fazla olması, sektördeki şirketlerin güçlü bir potansiyele sahip olduklarını gösteriyor.