​İkinci Çeyrekte Daralma Tek Hanede Kaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye ekonomisinin 2020 yılı ikinci çeyrek büyüme oranlarını açıkladı. Buna göre; Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ikinci çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,9 oranında azaldı.

Açıklanan rakamlar, çift haneli olan beklentilerin altında kaldı. Çünkü başta hizmet olmak üzere bazı sektörlerin pandemi nedeniyle ne kadar etkilendiğini tam olarak hesaplamak oldukça zordu. Ticari faaliyetlerin durduğu, tüketimin çok sert düştüğü 2. çeyrek, küresel salgının etkilerini en yoğun hissettiğimiz dönemdi ancak verilen teşvikler ve desteklerle Haziran ayında toparlanma süreci başlamıştı. Verilerin detayı incelendiğinde;

• Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 11 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 10 azaldı.

• Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, 2020 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 1,3 artarak 1 trilyon 041 milyar 643 milyon TL oldu. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 153 milyar 180 milyon olarak gerçekleşti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım yüzde 4,0, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 11,0, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 27,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 1,7 arttı.

Bu sektörlerdeki büyüme, GSYH’deki küçülmeyi sınırlandırdı. 2.çeyrek büyüme rakamlarını aşağı çeken faaliyetlerden, sanayi yüzde 16,5, inşaat sektörü yüzde 2,7, hizmetler yüzde 25,0, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 16,5, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 2,4 ve diğer hizmet faaliyetleri yüzde 18,0 azaldı.

Dünyanın en büyük ekonomilerinin 2.çeyrek büyüme oranlarına da bir göz atalım. İlk oran bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, ikincisi ise bir önceki çeyreğe göre yüzdelik değişim oranını gösteriyor.

Amerika Birleşik Devletleri -9,10, -31,70, Euro Bölgesi -15.00, -12.10 , Japonya -9,90, -7.80, Almanya -11,3, -9,70, Hindistan -23,90, 0.70, Birleşik Krallık -21,70, -20,40, Fransa -18,90, -13,80, İtalya -17,70, -12,80, Brezilya -11,40, -9,70, Kanada -13.00, -11.50, Rusya -8,50, 0.30, Güney Kore -2.70, -3,20, İspanya -22.10, -18.50, Meksika -18,70, -17.10. G-20 ülkeleri arasında yalnızca Çin ekonomisi (3,20, 11.50) büyüdü.

Türkiye’yi diğer ülkelerle kıyasladığımızda nispeten daha iyi bir tablo çiziyor. Ancak böyle bir dönemde ülkelerin büyüme oranlarını mukayese etmek aslında çok doğru değil. Çünkü bu rakamlar büyüme değil küçülme oranları.

Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak, Fransa,İtalya gibi ihracat yaptığımız ülkelerin ekonomilerinin kötüye gitmesi, döviz ihtiyacı olan ülkemiz için olumsuz bir durum.

Mal ve hizmet ithalatının, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 6,3, ihracatının ise yüzde 35,3 azalması bu durumu özetliyor.