İHRACAT HEDEFİ TUTMALI
En önemli döviz kaynağımız ihracatta son yıllarda arzu edilen performans bir türlü yakalanamıyor, hedefler tutturulamıyor.
2002-2008 yıllarındaki başarı mumla aranıyor.
2002'de 36 milyar dolar olan ihracat, AK Parti'nin iktidara gelmesiyle birlikte hızla yükselişe geçmiş, 2008'de 132 milyar dolara çıkmıştı.
Diğer bir ifade ile yaklaşık 4 kat artmıştı.
Bu müthiş bir başarı hikayesiydi.
Lakin devamı gelmedi.
2008'de Lehman Brothers'ın iflasıyla ABD'de patlak veren, daha sonra tüm dünyayı etkisi altına alan finansal kriz ile birlikte işler tersine döndü, ihracat ivme kaybederek tökezlemeye başladı.
Hele son iki yıldır ihracat artışından vazgeçtik, düşmesinden korkar hale geldik.
2014 yılında 158 milyar dolara ulaşan ihracatımız, 2015'te 143 milyar dolara kadar geriledi.
Az buz değil, kayıp 15 milyar doları aştı.
2016'ya da iyi başlamadık.
Ocak, Şubat ve Mart ayından sonra Nisan ayında da yüzde 10,2 azalarak 11 milyar 900 milyon dolara indi.
Mayıs ayından umutluyduk.
Türkiye İhracat Meclisi, Mayıs ayı ihracat rakamlarını açıkladı.
Pek sevinemedik.
Çünkü ihracat geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,1 oranında artabilmiş.
10 milyar 794 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiş.
Yılın ilk 5 ayında ise gerileme söz konusu.
2015'in aynı dönemine göre yüzde 6,5 daha düşük.
Son 12 aylık dönemde de yüzde 7,9 oranında azalma var.
Yıllık toplam ihracat 139 milyar 835 milyon dolarda kaldı.
Rakamlar geçmiş dönemlerle mukayese edildiğinde durumun ciddiyeti daha iyi kavranacaktır.
2008'de ihracatın 132 milyar dolar olduğunu yukarıda söylemiştik.
Aradan 8 sene gibi çok uzun bir süre geçti.
Şimdi 140 milyar dolar bile değil.
Senelik ortalama artış 1 milyar doları zor buluyor.
Yüzde hesabına hiç girmiyoruz.
Tabiu00ee ki küresel krizin etkisiyle dış pazarların daralması gerçeğini göz ardı edemeyiz.
Ama yine de bu mazerete sığınmamalıyız.
Hiç olmazsa son derece mütevazı hedeflere ulaşalım.
Orta Vadeli Program'da öngörülen hedefler sürekli şaşıyor.
2015 hedefi 173 milyar dolardı.
30 milyar dolarlık bir sapma oldu.
2016 hedefi 155 milyar dolar.
Bu hedef 2014'te gerçekleşen ihracatın bile gerisinde.
Buna rağmen eğer gayret sarf etmezsek, bu hedef dahi ıskalanabilir.
2023 için öngörülen 500 milyar dolarlık hedef ise artık çok uzaklarda.
İhracatın 2002-2008'de gösterdiği atılımı tekrar gerçekleştirebilmesi için üretim modelinin değiştirilmesi şarttır.
Bu bağlamda katma değeri yüksek, teknoloji ağırlıklı ürünlerin üretilmesine yönelik projelerin hızlandırılması ve yapısal reformların kararlı bir şekilde uygulamaya sokulması gerekir.
Unutmayalım ki ülkemizde geçmişte yaşanan krizlerin temelinde döviz kıtlığı yatıyordu.
İhracattan sonra en önemli döviz kaynağımız turizmin de kan kaybetmesi, cari açık riskini tekrar gündeme getirebilir.
2010-2011 yıllarında yüksek seyreden cari açığın ihracat artışından değil, ithalatın azalmasından dolayı daraldığını da antrparantez belirtelim.
Son olarak, dış politikada izlenen yaklaşımın döviz gelirleri üzerinde hissedilir biçimde etkisi olduğunu da vurgulayarak yazımızı noktalayalım.
