İhracat Artıyor, Gelir Azalıyor
En büyük ihracat pazarımız Avrupa ülkelerinde hüküm süren durgunluk, Rusya ile yaşanan kriz ve çevre ülkelerdeki iç karışıklıklar ihracatımızı baltalıyor, bir türlü arzu edilen atılım gerçekleşemiyor.
Hedefler tutmuyor.
Hatta geçmiş yıllardaki rakamlara dahi ulaşılamıyor.
Bunun bir sebebi de ihraç ettiğimiz malların birim fiyatlarının düşmesidir.
Esasında ihraç edilen mal miktarı artıyor, ama birim fiyatı düştüğünden ihracat gelirimize aynı oranda yansımıyor.
Nitekim yılın 7 ayında ihracat miktarında yüzde 4,5 artış görünüyor.
Ne var ki 2014'te 1,59 dolar, 2015'te 1,44 dolar olan ortalama birim fiyatı, bu yıl 1,35 dolara düşünce haliyle ihracat gelirimiz de olumsuz etkileniyor.
Peki birim fiyatları neden düşüyor?
Türkiye İhracatçılar Meclisi(TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi bunun nedenini, petrol ve emtia fiyatlarındaki gerilemeye bağlayarak şu açıklamada bulundu; "Tüm ürün gruplarında fiyat düşüşleri görüldü, 2015'te dünya ticareti dolar bazında yüzde 13 gerileyerek 16,5 trilyon dolar olmuştu. Ancak dünya ticareti aynı yılda miktar bazında yüzde 2,8 artış göstermişti.
2016 yılında da geçtiğimiz yıla benzer şekilde petrol ve emtia fiyatları düşük seyrini koruyor.
Bu sebeple 2015 yılında olduğu gibi birçok sektörde kilogram başı fiyatlarda gerileme sürüyor.''
Şu hususa dikkat çekelim.
Gelişmiş ülkelerle mukayese edildiğinde bizim ihraç mallarımızın kg fiyatı son derece düşüktür.
Japonya ve Almanya'da fiyatlar 4 dolara yakınken bizde 1,35 dolar.
Çare; Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşmaya ağırlık vererek yüksek katma değerli ürünler üretmektir.
Son dönemde bu alanda çalışmaların hızladığına şahit oluyoruz.
Nitekim küresel inovasyon endeksinde Türkiye'nin bu yıl 58.sıradan 42.sıraya yükselmesi bu çalışmaların sonucudur.
KUYUMCULAR DA DÜZENLEME BEKLİYOR
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun(BDDK) kredi kartlarına taksit miktarını arttırma yönündeki çalışması kuyumcuları da umutlandırdı.
Bilindiği gibi kredi kartı ile altın alımında taksit sayısı 4 ile sınırlı.
Son yıllarda altın fiyatlarının yüksek seyretmesi nedeniyle satışların azaldığından şikayet eden kuyumcular, taksit sayısının 12'ye çıkarılması halinde işlerinin açılacağını söylüyorlar.
Ancak şunu hatırlatalım;
Eskiden kredi kartlarıyla altın satışları 12 aya kadar taksitle yapılabiliyordu.
Bazı kuyumcuların bu uygulamayı suistimal ederek tefeciliğe başlamaları üzerine BDDK taksit sınırlaması getirmişti.
Öte yandan BDDK'nın taksit sayısının artırılmasına yönelik çalışmasının cari açığı olumsuz etkilememesi için sektörel bazda seçici davranması gerektiğinin de altını çizelim.
Hatırlanacağı üzere 2010-2011 yıllarında rekor seviyeye çıkarak ekonomiyi dış şoklara karşı kırılgan hale getiren cari açığı aşağıya çekmek için talebi dizginlemek amacıyla kredi kartlarında taksit miktarı sınırlandırılmıştı.
Her ne kadar şu an itibariyle cari açığın milli gelire oranı yüzde 9'lardan yüzde 4'e düşmüş ise de dışa bağımlı üretim modelimiz değişmediği ve tasarruf açığımız devam ettiği sürece tehlike henüz tam manasıyla geçmiş sayılmaz.