İFLASIN ERTELENMESİ YAYGINLAŞIYOR (I)
Bir şirket borcunu ödeyemez hale gelirse iflas eder.
İflas kararını müflisin veya alacaklıların talebi üzerine Ticaret Mahkemesi verir.
İflas eden şirketin bütün mal ve hakları 'iflas masası' teşkil edilmek suretiyle satılır.
Alacaklılara hisseleri oranında öncelik gözetilmeden ödeme yapılır.
Küresel durgunluk ve döviz kurlarındaki ani ve hızlı yükseliş son dönemde iflasın eşiğine gelen şirket sayısında artışa sebep oldu.
Şirketler iflas etmemek için son bir çareye başvurmak zorunda kalıyor.
O da 'iflasın ertelenmesi."
İflasın ertelenmesi nedir?
Borca batık halde bulunan anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin 'iflasının ilan edilmesi' öncesi müracaat edebilecekleri hukuksal bir yoldur.
İflas aşamasına gelmiş şirketlerin mali yapısını yeniden yapılandırılması ve mali durumunun düzeltilmesini sağlamak amacıyla şirkete belli bir süre tanınmasıdır.
Amaç nedir?
Borca batık, ama bir proje dahilinde mali yapısı güçlenebilecek şirketin ekonomiye kazandırılması ve alacaklıların menfaatinin korunmasıdır.
Borca batık şirket
Şirket aktifleri borcunu karşılamaya yetmiyorsa şirket 'borca batık' addedilir.
Diğer bir ifade ile mal varlığı ile borcunu ödeyemeyecek duruma gelmesidir.
İflas erteleme kararını kim verir?
Borca batık şirket, mali durumunun iyileşebileceğine ilişkin bir proje hazırlar.
İyileştirme projesi, şirketin mali durumunun nasıl ve ne şekilde düzeltilebileceğini ve bu konuda alınacak tedbirleri detaylı olarak açıklayan bir plandır.
Şirket bu projeyi Ticaret Mahkemesine sunarak iflas erteleme talebiyle dava açar.
Hasımsız olarak açılan davadan alacaklıların haberdar olması sağlanır.
Alacaklılar davaya müdahil olmak ve mahkeme kararını temyiz etmek hakkına haizdir.
Mahkeme, şirketin borca batık durumda olup olmadığını tespit maksadıyla bilirkişi tayin eder.
Şirketin bilanço ve ticari defterlerini inceleyen bilirkişi raporunda, 'şirket kurtarılabilir' doğrultusunda görüş bildirirse, mahkeme 'iflasın ertelenmesi' kararını verebilir.
Aksi halde yani şirketin borca batık olmadığı belirlenirse talep ret edilir.
Ya da şirketin kurtarılamayacağı anlaşılırsa iflasına hükmedilir.
Erteleme kararı nihai karar olmayıp geçici nitelikte bir karar özelliğini taşır.
Erteleme kararı en fazla bir yıl için verilebilir.
Kayyumun vereceği raporlar çerçevesinde süre 4 yıla kadar uzatılabilir.
Yönetim kayyuma devredilir
İflasın ertelenmesi halinde şirket yönetim kuruluna geçmesi veya yönetim kararlarını onaylaması için mahkeme kayyum atar.
Kayyum 3 ayda bir, şirketin sunduğu iyileştirme projesine uygun olarak iyileştirme gösterip göstermediğini mahkemeye rapor eder.
Mahkeme bu rapor üzerine veya tayin edeceği bilirkişi raporlarına göre erteleme talebini değerlendirir, 'iyileşmenin gerçekleşmediği' kanaatine varırsa 'erteleme kararını' kaldırabilir.
Hukuki sonuçları
Erteleme süresi içersinde iflas ertelemesine karar verilen borçlu şirket aleyhine kamu (Maliye, SGK) dahil hiçbir alacaklı takip yapamaz, evvelce başlamış takipler durur.
Bu durum sadece iflası ertelenen şirkete kredi veren bankaların değil, bu şirketle alışveriş ilişkisinden dolayı ticari alacağı olan şirketlerin de nakit akışını olumsuz etkileyecektir.
Yerimiz kalmadığından konu ile ilgili geniş değerlendirmeyi yarına bırakıyoruz.
