Dolar (USD)
32.47
Euro (EUR)
34.73
Gram Altın
2440.77
BIST 100
9915.62
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

16 Mart 2022

İdeolojisini tarihe dayandıran Rusya

(Mehmet Poyraz – [email protected])

2005-2009 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Condoleezza Rice’in daha 2003 yılında, ülkesinin Ulusal Güvenlik Danışmanı iken kaleme aldığı “Ortadoğu’yu Dönüştürmek” başlıklı makaleyi de hatırlamanın iyi olacağı kanaatindeyim. Rice’tan bahsetmem şudur ki: Irak’a, Afganistan’a, Çeçenistan’a ve Gürcistan’a dikkat çekmeye çalışmamdır. ABD “Ortadoğu” kavramını çoktan Rusya sınırlarına daha o zaman dayandırmıştı. Bu arada tarih şuurunun ne kadar kıymetli olduğunu Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasıyla bir kez daha öğrenmiş olduk.

Viking kabilesi Varyagların torunu Kievliler ile Moskovalıların Rus kimliğine bürünmeleri 9.yüzyılda ortaya çıkmıştır. Bu dönem Bizans’a da saldırılar düzenleyen Ruslar bölgede uzun süre hâkimiyet kuran Hazarların yok olmasına da etken olmuştur. Şu an savaşın yaşandığı Ukrayna’nın Dinyeper sahasında güçlenerek etrafa yayılmaya başlayan Ruslar çeşitli knezliklerden (Prenslik) teşkildi. En güçlüleri Kiev Knezliği ile Moskova Knezliği idi ve ara sıra birbirleriyle de didişmekteydiler. Hazarlardan kurtulmuş olsalar da diğer Türk topluluğu Kıpçaklar en büyük kabusları olmuştur. Konar göçer yaşayan Kıpçakların devleti yoktu ama bir şekilde Rusları haraca da bağlamışlardır diyebiliriz. Bazen iyi bazen kötü Kıpçak-Rus münasebetleri sürüp giderken Moğollar çıkagelir.

1223 yılında, günümüz Ukrayna sınırları içerisinde yer alan Kalka Nehri kenarında Rus-Kıpçak müttefik ordularını yapılan savaşta yok eder. Kiev Knezi başta olmak üzere bölgenin önemli knezleri öldürülmüştür. Moğolların saldırısı sonrası bölgenin demografik yapısının da değişmesine neden olur. Kievliler zayıflamıştır ve liderleri yoktur. İşte tam da bu sırada Moskovalılar devreye girerek bölgede hâkimiyeti ele alır ve günümüze kadar sirayet eden sürtüşmede başlamış olur.

Ukrayna’daki Rus yanlısı ayrılıkçılar, Çar Deli Petro’nun bölgeye yerleştirdiği Ruslardır. Kievliler, 20.yüzyılın başlarında Bolşevik Devrim’in patlak vermesiyle Ukrayna devletini kurarlar. Fakat ülkenin kurucusu Moskova’daki Bolşeviklerdir. Putin’in Ukrayna’yı işgal etmesine dayanak buradan gelmektedir ve tarihe atıfta bulunarak diyor ki: “Modern Ukrayna’yı Rusya yaratmıştır.”

Çarlığa giden süreç İvan ile başlamıştır ve 1453 yılında Doğu Roma’nın diğer adıyla Bizans’ın tarihten silinmesiyle beraber Konstantinopolis’in aristokratları da Moskova’ya gitmek zorunda kalmıştır.

Bolşevik Devrim sonrası da Sovyet Rusya’da Roma’nın takipçileri olduğuna dair belirtilerde görülmüştür. Stalin’in müthiş bir Korkunç İvan hayranı olduğu da bilinmektedir. Hatta İvan’ı anlatan sinema filmi dahi yaptırmıştır. Hem Kievlilerin hem de Moskovalıların Viking atalarına da saygı duyduklarını söyleyebiliriz. Sovyetler döneminde dünyanın en büyük uçak gemilerinden biri “Varyag” adıyla Ukrayna’da inşa edilmiştir.

Türkiye’de Ruslar hakkında hiçbir şey duymak istemeyen kesim, bölgeyle ilgili bir şeyler anlatmak isteyenleri “Rusçu” veya “Avrasyacı” adıyla yaftalamaktadır. Oysa karşımızda bütün yaptıklarını ve ideolojisini tarihten alan bir Rusya devleti var. Biz ise onlar hakkında hiçbir şey bilmiyoruz.