HEDEFLER TUTMADI

2015 yılına ait makro ekonomik göstergeler netlik kazanmaya başladı.

İlk olarak enflasyon ve ihracat rakamları kesinleşti.

Hedeflerin yine ıskalandığı görüldü.

Merkez Bankası'nın 2015 için yüzde 5 olarak belirlediği enflasyon hedefi yıl içinde üst üste birkaç kez yukarı doğru revize edilmesine rağmen tutmadı.

2015 yılı enflasyonu yüzde 8,81 oldu.

Hedef yüzde 76 oranında saptı.

Gıda fiyatlarının yüzde 10,87 artması ve kurların hızlı yükselmesi enflasyonu tetikleyen etkenler arasında sayılıyor.

Merkez Bankası'nın hesaplarına göre dolar kurundaki yüzde 10'luk artış enflasyonu 1,5 puan yukarı çekiyor.

Kurlar neden yükseliyor?

Dış dinamikler, yüksek cari açık, dışa bağımlı üretim modeli ve gittikçe kabaran dış borçların yanı sıra enflasyon, kurları oynak hale getiriyor.

Kur derken esas itibariyle doları kastediyoruz.

ABD'de enflasyon yüzde 1,5 iken Türkiye'de çift haneye dayanmışsa TL'nin değer kaybetmesi kaçınılmazdır.

TL değer kaybedince de enflasyon hızlanıyor.

Tam bir kısır döngü.

Enflasyonu hareketlendiren diğer bir etken olan gıda fiyatlarına gelince; dünyada gıda fiyatları düşerken ülkemizde manşet enflasyonun üzerinde artmasını anlamakta zorlanıyoruz.

Enflasyon sepetinde yüzde 24,25 ağırlığı bulunan gıda fiyatlarının yüksek seyretmesinin nedenlerini araştırmak ve önlem almak amacıyla 9 Aralık 2014'te Hükümet, "Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi" adı altında bir birim kurmuştu.

Bu komite 1 yıl boyunca ne gibi tedbirler aldı?

Merak ediyoruz.

Esasında enflasyonla mücadelede dünya konjonktürü son derece müsait.

Dünyada sadece gıda fiyatları değil başta petrol olmak üzere emtia fiyatları da geriliyor.

Petrol 2014 Haziran ayında 115 dolardı.

Şimdi 35 dolar civarında geziniyor.

Kabaca petroldeki yüzde 10'luk düşüşün enflasyonu 0,3 puan aşağı çektiği hesaplanıyor.

Bu durumda petrolün ucuzlamasından dolayı enflasyonun en az 2 puan düşmesi gerekiyor.

Şunun da altını çizelim; küresel durgunluğun da etkisiyle yıllardır dünyada enflasyon diye bir sorun yaşanmıyor.

Aksine ABD, Avrupa ve Japonya gibi ülkeler enflasyonu yükseltmek için çaba harcıyor.

Son 5 yıldır enflasyon hedefini tutturamayan Türkiye ise enflasyonu en yüksek ülkelerin başında geliyor.

Zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapan, sosyal huzursuzluklara yol açan, ihracatı tıkayan, faizi yükselten, yatırımcıyı caydıran, makro göstergeleri bozan, kısaca bütün kötülüklerin anası olan enflasyonu yüzde 4-5'lere çekmeden ekonomik ve finansal istikrarın temini mümkün değildir.

Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de, enflasyonun hedefin çok üzerinde kritik bir noktaya geldiğini kaydederek, "2016 için çok güçlü bir mücadele gerekecek" dedi.

Asgari ücret artışı ve zamların 2016 yılı enflasyonuna yansımasının 2,5 puan olacağı söyleniyor.