Haldun Taner
Haldun Taner ile tanışıklığımın tarihi biraz eskilere gider. Rahmetli Mustafa Miyasoğlu ile Türkiye gazetesindeyiz. Bir ara "Haldun Taner'in bir konferansı var. İstersen beraber gidelim." deyince bu teklifi hemen kabul ettim. Haldun Beyi şahsen tanımak, dinlemek iyi olurdu. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'ne gittik, konferans salonuna girdik. 1980'li yılların ortaları olmalıydı. Muhtemelen 1985 veya 86. Aradan bir hayli zaman geçti tabii konferansın konusunu hatırlamıyorum ama genel bir kültür sohbeti olduğunu söyleyebilirim. Taner'in kitaplarını okuyor, arada kitap fuarlarında kendisini görüyor, sahnelenen eserlerini seyrediyordum. Mehmet Kaplan Hocamız da severdi Haldun Taner'i ve Mustafa Miyasoğlu'na tez konusu olarak Taner'i vermişti. Biz Türkoloji'de okuyanlar Haldun Taner'i Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu isimli eserinden hatırlıyorduk. Mehmet Kaplan ise "hikaye tahlilleri" dersinde onun ""Sancho'nun Sabah Yürüyüşü"nü işlemişti. Hikaye mizahu00ee olmakla birlikte siyasi ve sosyal tenkitleri de ihtiva ediyordu ve orijinaldi.
Haldun Taner deyince Keşanlı Ali Destanı adlı eserini hatırlamamak mümkün değil. Bir ara Keşan'da bir sempozyum ve festival düzenlenmişti. Malum kahramanımız adını bu ilçemizden alıyor. Haldun Beyin eşi Demet Hanımefendi de gelmişti o festivale. Ben ise Safiye Erol hakkında konuşmak için Keşan'da bulunuyordum. Karşılaştık, konuştuk. Zarif bir hanımefendi. Haldun Beyi saygıyla, sevgiyle anıyordu. Yıllar sonra Basın Müzesi'nde ESKADER olarak "Matbuat Dünyasından Sanatkar Çehreler" programında Haldun Taner'i andık. Tarih, 27 Mayıs 2014'tü. Konuşmacımız Ahmet Özdemir, yazarımızın hayatını, düşüncelerini, oyunlarını ve hikayelerini anlatmıştı. Ayrıca Taner'in eserlerinden ve fotoğraflarından oluşan sergi düzenlemiştik. Demet Hanım bu güzel toplantıya da iştirak etmişti.
Eserleri, oyunları çok Taner'in. Ama bir kaçını anmak gerek. Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım, Yalıda Sabah, Keşanlı Ali Destanı, Çok Güzelsin Gitme Dur, Onikiye Bir Var, Ay Işığında 'Çalışkur', Gülerek Ölmek... Yazarın bütün eserlerini yeniden neşreden Yapı Kredi Yayınları, onun düzyazılarından oluşan Hak Dostum Diye Başlayalım Söze kitabını da kültür dünyamıza kazandırdı. Haldun Taner, Milliyet'in Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi'nin haftalık yazılar yazmasını ısrarla talep etmesi üzerine önce bu teklifi geçiştirmiş, erteleyip durmuş. Ancak karşısındaki acar gazeteci "fikr-i takip" düsturuna sıkı sıkıya bağlı usta bir gazetecidir. Asla vazgeçmemiş. Ve Haldun Taner, "Hak Dostum Diye" başlığıyla kendisini basın dünyasında bulmuş. Sıcak, samimi ve rahat bir söyleyiş ile kaleme alınan bu köşe yazıları, basınımıza usta bir "fıkra muharriri"ni kazandırırken yazarımız yazış tarzını şöyle bir çerçeve içinde sabitler: "Rahat bir kır kahvesinin hasır iskemlesinden, nargilemi fokurdatırken okura hitap eder gibi bir üslu00fbp içinde yeni bir tür tutturduk." Evet bu yeni tür, yazarımıza özgüdür ve tutar. Okuyucu tarafından çok sevilinir. Taner'in haftalık yazıları, sabırsızlıkla beklenir, sevgiyle okunur ve yazarına teşekkür edilir. Bölük pörçük, derme çatma, bir çırpıda yazılmış intibaı veren bu metinler, esasında bir ömre mal olmuş beyin teri, akıl özü ve hayat özetidir. Her yazı bir deneme tadındadır. Konular muhtelif. Tiyatrodan matematiğe, kültür politikalarından bayramlara, mizahtan kadın dünyasına kadar hemen hemen bir çok konu bu yazıların ama malzemesidir. Kitabın sonundaki "Bir adaylık Serüveni" İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin efsanevu00ee hocalarından Prof. Dr. Ahmet Caferoğlu hakkındadır; düşündüren ve güldüren bir yazı. Kitabın en sonundaki "Sözlük" ise doğrusu çok iyi düşünülmüş. Haldun Taner de Salah Birsel gibi üslu00fbp sahibidir ve kendine özgü kelimeleri kullanır yazılarında . İşte sözlükte yer alan o kelimelerden bir kaçı: Dinasti: Hanedan; Ehver-i Şer: Kötünün iyisi, fenanın hafifi. Siftinik: Oyalayıcı; Şavullamak: Dikkatle bakıp gözüne kestirmek , iyice düşünüp amaçlamak. Yeh yepelek: Aceleyle, telaşla. Zapturap: Düzen, intizam, disiplin. Bütün görüşlerine katılmayabilirsiniz ama Haldun Taner okunması gereken iyi bir yazardır. Ve bu okumayı da fazla geciktirmemek lazım.
