​Göç Politikalarına Yeni Yaklaşımlar

Geçtiğimiz 12 Aralık Perşembe günü, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenen Sivil Toplum Kuruluşlarımızın davet edildiği Türkiye’deki Suriyelilerin ülkelerine geri dönüşlerine ilişkin olarak neler, nasıl yapılmalı sorusuna cevap arandı. Adı geçen toplantıya Birlik Vakfı’nı temsilen katıldım. Toplantı salonuna adım atar atmaz, yıllardır farklı platformlarda tanıştığımız aşina çehrelerle selamlaştık. Bu buluşma, geçmişin izlerini taşıyan dostlukların yeniden filizlendiği bir atmosferde gerçekleşti.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın başkanlığında düzenlenen toplantıda, 13 yıldır Suriye meselesine duyarlılıkla eğilen gönüllü kuruluşların temsilcilerinin yanı sıra İçişleri Bakan Yardımcıları, Emniyet Genel Müdürü, Jandarma Genel Komutanı, AFAD Başkanı ve Göç İdaresi Başkanı da hazır bulundu. Toplantı, katılımcılarıyla olduğu kadar, sosyal medyadan uzak bir ortamda olması da dikkat çekti. Telefonlarımızın çalışmadığı bu üç saatlik süreçte, sosyal medyanın gündemine ara vermek zorunda kalanlar için ufak bir sınav gibiydi.

Toplantının en çarpıcı kısmı, Bakan Ali Yerlikaya’nın göç politikalarına dair yaptığı detaylı bilgilendirmeler oldu. Ülkemizde toplamda 4 milyon 437 bin 325 yabancı bulunduğunu belirten Bakan Yerlikaya, bunların 3 milyon 103 bin 606’sının Suriyelilerden oluştuğunu ifade etti. Eylül 2023’te başlatılan adres güncelleme çalışmalarının, göç yönetiminde disiplinli bir yaklaşımın önemli bir örneği olduğunu aktardı. Adres bilgileri eksik olan 731 bin kişiden 203 bininin güncelleme yaptığını, kalanlar için ise süreçlerin devam ettiğini belirtti.

Bakan Yerlikaya’nın konuşmasında, Suriye’nin kuzeyinde oluşturulan güvenli bölgeler sayesinde göçün kaynağında durdurulduğu ve son beş yılda 687 bin Suriyelinin gönüllü, güvenli ve onurlu bir şekilde geri döndüğü bilgisi öne çıktı. Ayrıca Suriyelilere çipli kimlik verilmesi, noterler aracılığıyla ikamet izni başvurularının yapılabilmesi ve Türkiye’ye girişlerde parmak izi uygulamasının başlatılması gibi yeniliklerden bahsedildi.

Toplantıda duygu yüklü anlar da yaşandı. Yerlikaya, Gaziantep Valiliği yaptığı döneme ait bir video paylaşarak, Suriyeli bir ailenin konteyner evlerinde annelerinin çeyiz eşyalarıyla oluşturduğu mütevazı düzeni gösterdi. Videoda, Halep’teki evlerinin kapı anahtarını konteynerin duvarına asan aile, “Bir gün geri döneceğiz” diyordu. Bu sahne, salondaki birçok katılımcının gözyaşlarını tutamamasına neden oldu.

Toplantının sonunda, katılımcılar branşlarına göre çalışma gruplarına ayrıldı. Bakan Yerlikaya’nın bilgilendirmeleri ve sivil toplum kuruluşlarının çözüm önerileri, göç politikalarında devlet ve gönüllü kuruluşlar arasında güçlü bir iş birliğinin temel taşları oldu. Bu buluşma, sadece bilgilendirme açısından değil, geleceğe dair ortak bir vizyon oluşturma adına da önemli bir adımdı.

Bakan Yerlikaya’nın konuşmasında, halkın dikkatini çeken pek çok önemli nokta vardı. Ancak şu sözler özellikle hem düşündürdü hem de gülümsetti: “Adamı cehenneme atmışlar, odunlar yaş demiş.” Sürekli eleştiren ve yapılanları değersizleştirmeye çalışanlara karşı verilmiş bu anlamlı cevap, salondaki pek çok katılımcının hafızasında yer etti.

Birbirimizi anlamaya ve çözüm üretmeye odaklandığımız bu toplantı, göç meselesinin daha insanî ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınması için umut verdi. Bir dahaki toplantının belki de Şam’da yapılacağı günlerin hayalini kurarak, emeği geçen herkese teşekkürlerimizi sunuyoruz.