​Gel bu Ramazan kendine bir iyilik yap (2)

Geçmişteki alimler sigara içmenin haram veya mekruh olabileceğini ifade etmişlerdir. Ancak asırlar önce, tıp ve teknolojinin ilkel çağlarında sigaranın zararları bu kadar açık ve net bilinmiyordu. Ama şu anda sigaranın ne kadar büyük bir felaket olduğu, tüm tıbbi otoriteler tarafından ifade edilmektedir. Bu sebeple de bugün İslam alimlerinin hemen hepsi, sigaranın haramlığı konusunda ittifak halindedirler. Dolayısıyla aklen de naklen de birçok delillerle felaket derecesinde zararları sabit olan sigarayı, hayatımızdan çıkarmak için ramazan ayı büyük bir fırsattır.

Başı rahmet, ortası mağfiret ve sonu da cehennemden azad olan Ramazan ayı, birçok güzellikleri beraberinde getirir. Bu güzelliklerden biri de Ramazan’ın ilahi feyz, bereket, rahmet ilahi bir nusreti doğal olarak ayağımıza getirmesidir. Yarım saatte bir sigara içmeden duramayan nice insanların, Ramazan ayında 15-17 ve daha fazla saatler sigarasızlığa tahammül etmesi, bunun açık bir örneğidir. Şimdi yapılması gereken; Ramazan ayının gündüzlerinde sigarayı kafamızda bitirdiğimiz gibi, gecelerinde ve derken sonraki tüm zamanlarda da öncelikle kafamızda bitirelim. Derler ya “Her şey kafada başlar.”

Sigaranın zararları kitaplara sığmayacak kadar fazladır. Ancak biz bunların en azından bir kısmını yeniden hatırlatalım ki, sigara bırakma işi gündemimizde olsun.

Kardiyovasküler Sistem Hastalıkları

Sigara kullanımının oluşturduğu kanser riskinden sonraki en büyük rahatsızlık kardiyovasküler sistem hastalıklarıdır. Kardiyovasküler sistem hastalıkları kalp ve damar rahatsızlıklarını içerir. Sigara kullanımı zaman içerisinde kandaki trigliserit, LDL (zararlı kolesterol) seviyelerini artırır. Bu değerlerdeki artış kan pıhtılaşmasına neden olabildiği için kalbe ve beyne giden kan akışını engelleyebilir ya da kan damarı hücrelerine zarar verebilir. Bu nedenler ile sigaranın kalp ve damar sağlığına zarar vermesi olasıdır. Ciddi ve ilerleyen durumlarda kan gitmeyen bölgelerde uzuv kesilmesi gerekebilir. Damarların etkilenmesi ile inme riski de artar. Damar problemleri nedeniyle beyin hücreleri oksijenden yoksun kalır ve ölmeye başlar bunun sonucunda felç oluşumu gözlenir.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)

KOAH solunum yollarında meydana gelen bir hastalıktır. Hava akımı tıkanmasına neden olan KOAH ile akciğerlerden zamanla daha az hava geçmeye başlar. KOAH’nın en bilinen sebebi direkt olarak akciğerler ile temas eden sigara dumanıdır. Belirtiler arasında göğüste hırıltılı ses, nefes darlığı, balgamlı öksürük bulunur. Akciğerler bu aktiviteler ile içerisindeki zararlı dumanı dışarı atmaya çalışmaktadır. Hastalık teşhisi sonrası sigara tüketimi devam ettiğinde hızlı kötüleşme görülür. KOAH mevcudiyetinde yürümek gibi günlük basit aktiviteler bile yetersiz akciğer kapasitesi ile çok yorucu bir hal alır.

Diyabet

Sigara kullanımı ile tip 2 diyabet oluşma riski de artar. Sigaranın damarlara verdiği zarar nedeniyle diyabet ile artan riskler daha da kuvvetlenir. Bu nedenle bacak ve ayaklarda kan akışının azalması ve körlük gibi sorunlar oluşabilir.

Fiziksel Değişiklikler

Sigara kullanımı sadece iç organlarda değil cilt, dişler, tırnaklar ve saç üzerinde çeşitli değişikliklere neden olabilir. Özellikle ciltte erken yaşta kırışıklık oluşumu, göz altı koyulaşmaları sigara kullanan bireylerde sık görülür. Dişlerde ve bıyıklarda sararmalar diğer fiziksel bozukluklardandır. Uzun süre sigara kullanımı ile göz altlarında sarkmalar meydana gelirken cilt kurumaya başlar.

Cinsel Sağlık

Sigara kullanımı vücutta pek çok etkiye sahip olduğu gibi cinsel sağlığı da etkiler. Erkekler ve kadınlar için bu etkiler değişir. Erkeklerde düşük sperm sayısı, spermlerde genetik hasarlar, cinsel işlevsizlik gibi sorunlara neden olabilir. Kadınlarda ise doğurganlık azalması, regl düzensizliği, menopozun erken yaşta gelmesi, rahim ağzı kanseri riski gibi sorunlara yol açabilir.

Ağız Sağlığı

Sigara kullanımı nedeniyle en çok etkilenen vücut bölgelerinden biri ağız ve dişlerdir. Ağız kanseri, diş sararması gibi sorunlar dışında da ağız sağlığı için riskler bulunur. Sürekli sigara dumanına maruz kalan diş etleri iltihaplanmaya başlayabilir. Oluşan diş eti hastalıkları dişleri çevreleyen kemiklerin hasar almasına neden olarak dişlerin güçsüz ve hassas olmasına neden olur. Aynı zamanda dişlerde plak, diş taşı ve tartar oluşum riski de artar. İlerleyen süreçte diş kaybı dahi oluşabilir. Sigaraya bağlı diş sağlığının olumsuz etkilendiğinin göstergeleri şunlardır:

· Kızarmış diş etleri

· Diş sararmaları

· Diş etinden gelen irin

· Kötü nefes kokusu

· Ağız tadında bozulmalar

· Dişlerde güçsüzlük

· Diş aralarında açılmalar

· Sigaranın insan sağlığına zararları fazladır fakat kullanımının bırakılması sonrası bir kısım sorunun ortadan kalkması sağlanabilir. Sigara kullanımının bırakılmasından sonraki ilk 20 dk içerisinde kan basıncı ve kalp hızı normale dönerken bu süre 12-24 saate çıktığında kan oksijen seviyesi de normal aralıklara dönmeye başlar. 2-3 hafta içerisinde dolaşım düzelme gösterir ve akciğer fonksiyonları iyileşmeye başlar. 1-9 ay içerisinde kişide öksürük ve nefes darlığı şikayetlerinin büyük kısmı ortadan kalkarken enfeksiyon riski de azalır. Artan zamanla kalp hastalıkları, kanser, felç gibi sigara tarafından oluşma riski artan hastalıkların riski azalır. (https://www.florence.com.tr/sigaranin-zararlari, 23.3.2023)