Gazze'nin şehid şairleri-1

Şair –yazar Âdem Turan, “Şairlerin Gazze’si Ya da Geride Kalanların Türküsü adlı kitabında Gazze için, Filistin için şunu söylüyordu. “Zulmün topraklarında “Acı”yı “Şâir”den daha iyi kim anlatabilirdi ki? Onlar; bu eserde Gazze’de yapılan zulüm karşısındaki duyarlılıklarını dile getirmişlerdi. Bugün belki yapılan vahşet ve zulüm sebebiyle Gazze’nin şairlerinin çoğu yaşamasa da; dünya üzerinde duyarlı insanlar yaşamaya devam ettikçe, gönlü Filistinlilerle beraber olan şâirler yaşamaya devam ettikçe ‘Şâirlerin Gazze’si’ de yaşayacak ve var olacaktır.”

Biz, bugün bu yazımızda Şairlerin Gazze’si olarak Türkiye’den ya da başka bir ülkeden Gazze’ye, Filistin’e bakıp da şiir yazanları değil bizzat Gazze’de yaşayıp da son İsrail saldırılarında (7 Ekim) şehid düşen Gazzeli iki şairden bahsedeceğim. Bizim için Gazze’de değil bir insan bir kuşun bile zarar görmesi üzücü bir şeydir. Gazze’de insanlar şehid, düşüyor, hayvanat, tabiat ölüyor.

Gazze’de ya da Filistin’in diğer topraklarında ölen bir edib’in bir sanatkârın acısı içimizde biraz da trajedi oluşturuyor. Hele onların eserleri hakkında bilgi sahibi isek bu durum daha da üzücüdür.

Gazze Şeridi'nde yaşayan tanınmış bir Filistinli yazar, şair, üniversite profesörü ve aktivist. Rıfaat El-Areer, 1979 yılında İsrail'in Gazze Şeridi'ni işgali sırasında Gazze Şehri'nde doğdu. Yazının devamında Türkçe şeklinde ismini yazacağız. Rıfat El-Arir, 2001 yılında Gazze İslam Üniversitesi İngilizce bölümünü bitirdi. 2007 yılında Londra Üniversitesinde yüksek lisans derecesi aldı. 2017 yılında Malezya Putra Üniversitesi'nde İngiliz Edebiyatı alanında doktora yaptı. Doktora tezinin konusu John Donne üzerineydi. Gazze İslam Üniversitesi'nde edebiyat ve yaratıcı yazarlık dersleri verdi. El-Arir, Gazze’de "Biz Sayı Değiliz" organizasyonunu kurdu. Bu organizasyon genç Gazzeli yazarları deneyimli yazarlarla buluşturuyor ve hikâye anlatmanın gücünü bir direniş aracı olarak destekliyordu. 6 Aralık 2023'te El-Arir, İsrail'in 2023'te Gazze Şeridi'ni işgali sırasında erkek kardeşi, kız kardeşi ve üç çocuğuyla birlikte İsrail'in hava saldırısında şehid edildi. Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü, Rıfat El-Arir'in kasıtlı olarak hedef alındığı söylemişti. El-Arir’in (Al-Areer) akrabaları da İsrail, Kasten onun evini hedef aldı ve öldürdüğünü ifade etmişti.

Şehid Rıfat El- Arir, İngilizce yazmayı tercih eden genç Gazzeli yazarlardan oluşan bir neslin liderlerinden biriydi. Onların hikâyelerini kurguluyordu tıpkı Derviş Mahmud gibi.

Gazze İslam Üniversitesi'nde uzun yıllar şiir ve İngiliz edebiyatı dersleri verdi; burada Shakespeare, Thomas Wyatt, John Donne, Wilfred Owen ve diğerlerinin eserlerini anlattı ve "Gaze Sessiz Değil" ve "Gaze Yazıyor" kitaplarının editörlüğünü yaptı. Tekrar." Gazze'de daha önceki bir TED sunumunda Rıfat El- Arir’in ana kaygısının sözlü tarih olarak da bilinen yaşlıların hikâyelerinin yok olma yolunda olması olduğunu çünkü modern teknoloji nedeniyle "hikâyeleri umursamayı bıraktık" demişti. O, Filistin sözlü edebiyatı hakkında şunları söylemişti: "Annem ve büyükannemin bana anlattığı hikâyeler sayesinde şu an olduğum kişiyim."

Üniversite öğrencilerine yaratıcı yazarlık ve dünya edebiyatı dersi veren akademisyen olarak da şu açıklamaları yapmıştı: "İşgal altındaki Filistinliler olarak hikâye anlatımı, eğitici değerin ötesine geçerek, hikâyemize sahip çıkmanın acil ihtiyacına doğru gidiyor; bu, gücü elitlerden ziyade topluma geri veren bir şey." İnsanların bir toprakla ilgili anlattıkları, o toprak üzerindeki haklarının kanıtıdır.”

Rıfat El- Arir’in son şiiri:

Ölmeliysem, Bir Mesel Olsun bu Ölüm

Eğer Ölmeliysem ben

Sen yaşamalısın benim hikâyemi anlatmak için

Eşyamı satıp savıp

Bir parça kumaş satın almak için

Biraz da ip

(beyaz olsun, uzun da bir kuyruğu)

Ki Gazze’de bir yerlerde bir çocuk

Cennetin gözünün içine dalıp gitmiş,

Babasını beklerken –

Hani kimseye, kendi tenine ve bedenine bile