FED FAİZİ ARTTIRDI
Aylardır küresel piyasaları meşgul eden faiz artırımı nihayet gerçekleşti.
Amerikan Merkez Bankası(FED), 30 Haziran 2006'dan bu yana ilk kez faizi 25 baz puan arttırarak yüzde 0,50'ye çekti.
FED yedi yıldır gösterge faizini yüzde 0-0,25 aralığında tutuyordu.
FED kararları, belirsizliği ortadan kaldırdığından piyasalarda bahar etkisi yarattı.
Borsalar yükseldi, yerel paralar değer kazandı.
Türkiye'de de dolar 2,92 liraya inerken günlerdir düşen BİST 100 Endeksi yükselişe geçti.
FED Başkanı Yellen; enflasyon, büyüme ve işsizlik verilerine bağlı olarak faiz artışının 2016 yılında da kademeli bir şekilde devam edeceğinin mesajını verdi.
Enflasyon hariç istihdam ve büyümede istenilen sonuçlar elde edildi.
Enflasyonda da yüzde 2'lik hedefe ulaşma konusunda iyimserlik korunuyor.
Şu durumu bir kez daha vurgulayalım; faizlerin yüksek seyredeceği ve paranın kıtlaşacağı yeni bir döneme giriyoruz.
Aslında FED, Mayıs 2013'te parasal genişlemeye son vereceğini açıklayarak uyarısını yapmıştı.
Şimdi Türkiye izleyeceği politikalarda çok daha dikkatli davranmak zorunda.
Mevcut yabancı kaynakların ülkeyi terk etmemesi için önlem alınması gerekiyor.
Önümüzdeki hafta Merkez Bankası Para Politikası Kurulu(PPK) toplanıyor.
Siyasi otorite faiz indirimi istiyor.
Küresel konjonktür ve enflasyon ise buna engel teşkil ediyor.
Bakalım bu ilk sınavı Merkez Bankası nasıl atlatacak?
İŞSİZLİK ÇİFT HANEDE SEYREDİYOR
Ağustos, eylül, ekim aylarını kapsayan Eylül döneminde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 39 bin kişi artarak 3 milyon 103 bin kişi oldu.
Eylül ayında sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde yaratılan 177 bin kişilik istihdama karşın işsizlik oranı yüzde 10,3 ile altı ayın zirvesine çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) 2015 Eylül ayına ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı.
Buna göre;
*İş bulma ümidi olmayanlar bir yılda 593 bin kişiden 714 bin kişiye yükseldi.
*Tarım dışı işsizlik oranı 0,3 puanlık azalış ile yüzde 12,4 olarak ölçüldü.
*Genç işsizlik oranı ise 0,6 puanlık azalışla yüzde 18,5 oldu.
*İstihdam edilenlerin sayısı 2015 Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 987 bin kişi artarak 27 milyon 156 bin kişi, istihdam oranı ise 1 puanlık artış ile yüzde 46,8'e yükseldi.
*İşgücü bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 26 bin kişi artarak 3 milyon 259 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 1 puan artarak yüzde 52,1 seviyesinde hesaplandı.
İşgücüne katılım oranındaki artış ve ucuz işgücü olarak Suriyeli göçmenlerin istihdam edilmeleri işsizliği arttıran etkenler olarak gösteriliyor.
Türkiye ekonomisinin bir yılda 1 milyona yakın kişiye iş imkanı yaratmasını göz ardı edemeyiz.
Ancak işsizler ordusunun eritilemediği, aksine arttığı da bir gerçek.
Orta Vadeli Program'da da, önümüzdeki üç yılda işsizlik oranının yine çift hanede seyredeceği öngörülüyor.
Ekonomimiz yüzde 5'in üzerinde büyümediği sürece bu tablo değişmeyecektir.