Erken seçim, uzak seçim: Doğru seçim

Türkiye, yaklaşan 2023 seçimine adeta kilitlenmiş durumda. Toplumsal ve siyasal dinamikler itibariyle, seçim sath-ı mailine girdik. Her seçim döneminde tekrarladığımız önemli replik “bu seçim çok önemli”. Bu sefer gerçekten en önemli seçim; çünkü yeni yüzyılın ilk seçimi. Yedi milyon genç ilk defa oy kullanacak. Yeni hükümet sisteminin ilk seçimi, pandemi sonrası yapılacak ilk seçim, dijitalleşme devriminin ilk seçimi…

Siyasal ve sosyal perspektiften bakıldığı zaman mülteci sorunu, ekonomik kriz gibi ciddi sorunların olduğu bir dönemde yapılacak bir seçim olması 2023 seçimini önemli kılıyor.

Tüm siyasi partileri zorlu bir seçim bekliyor. Siyasal nicelik mücadelesinin önemli aktörleri olan “Milletvekili olma” sürecinin de yarışı başlıyor. Önümüzdeki günlerde İktidar ve Muhalefet partileri, il başkanlarından ve yöneticilerimden adaylık başvuruları için istifa etmelerini isteyecektir. Siyaset kulislerinin en önemli arenasında aday adayları arz-ı endam edecekler. Doğru, nitelikli, ehil ve liyakatli aday bulabilecekler mi?

Bu sefer esen rüzgârdan nasiplenerek vekil olma şansı yok. Tüm partiler için artık seçim sosyolojisi ile hareket eden bir kitle var. Çünkü dijital dünya, eksik, yalan, yanlış, doğru, abartılı her bilgiyi iki tuş ile seçmene ulaştırıyor. Bize dayatılan genel kabuller bu seçimde çok ta rağbet göremeyecek.

Kelimeler ve kavramlar, düşüncelerimizi taşıyan temel araçlardır. Ehliyet, liyakat, sadakat, bilgi, birikim vb. kavramlar, zihin dünyamızın mirası olarak, ezber ettiğimiz sadece kelimeler mi?

Çünkü siyasete ki, temsilde bu kavramların karşılığını çoğu zaman görememekteyiz. Siyasal pratikte gördüklerimiz, toplumun liyakat ve ehliyet çerçevesinde yönetilmesini savunmak sadece siyasal bir iddia olarak kalmaktadır.

Demokratik toplumlarda siyasal iktidarın yapılanmasına yön veren en önemli faktör, siyasal hayata katılacak olan kişilerin, şahsiyetlerindeki özellikler ve ayrıcalıklarıdır. Bir filozofun tespiti buna en güzel cevaptır.

“Siyasetle ilgilenmeyen aydınları bekleyen sonuç, cahiller tarafından yönetilmeye razı olmaktır.”

İşi ehline vermek, işi en iyi bilen kişiye teslim etmek , aslında yüce dinimizin de en büyük emirlerinden biridir. Kur’an-ı Kerim’de mealen buyuruluyor ki:
(Allah size, mutlaka emanetleri [işleri] ehli olanlara vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle davranmanızı emreder.) [Nisa 58]

Muhammed Aleyhisselam, Kur’an’ın bu şaşmaz hükmünü, hayatı boyunca yaşadı ve yaşattı. Bir gün bir bedevi kendisine gelerek; “Kıyamet ne zaman kopar” diye sordu. Şu cevabı verdi: “Emanet zayi edildiği zaman.”
Bedevi sormaya devam etti: “Emanet ne zaman zayi olur?” Muhammed Aleyhisselamın cevabını, bugün herkes düşünmelidir: “Emanet ehil olmayan kimseye verildiği zaman kıyameti bekle.” (Müsnet 2, 361)

Görev yerlerinin emanet olduğu, bu emanetlere riayet edilmesi, uyulması emredilmektedir. Toplumda belli bir düzenin oluşması, adaletin sağlanması ve kişilerin hak ettikleri yere gelmesi işin ehline teslim edilmesi ile başlar.

Siyaset bazı kavramlar üzerinden gelişir ve karşılık bulur. Ehliyet, liyakat, adalet, merhamet ve hakikat, siyasal ve sosyal perspektiften değerlendirdiğimizde siyasi retorik olarak sadece söylemde kaldıklarını görüyoruz.

Özetlemek gerekirse; adil bir siyasal sistem ve usul demokrasi inşa etmek için doğru kişilerin seçimi en önemli adım.

Eğer ki ehliyet ve liyakat çerçevesinde kişiler seçilirse, o zaman her aşamasıyla “doğru seçim” olur.

Ehliyet ve liyakat sahibi kişiler siyasetin iradesini, ahlakını, vicdanını ve merhametini temsil ederler.