Enflasyon tahminleri yukarı yönlü güncellendi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) geçen hafta yılın üçüncü enflasyon raporunu açıklamıştı. Rapora göre; enflasyonun, 2022 yılı sonunda yüzde 60,4; 2023 yılı sonunda yüzde 19,2 ve 2024 yılı sonunda yüzde 8,8 olacağı tahmin edildi. 27 Ocak tarihinde yayımlanan yılın ilk enflasyon raporunda enflasyonun, 2022 yılı sonunda yüzde 23,2, Nisan ayı sonunda açıklanan ikinci raporda ise yıl sonu için yüzde 42,8 olacağı öngörülmüştü.
Böylelikle bir önceki
rapora göre 2022 yıl sonu enflasyon tahmini 17,6 puan artırılmış oldu. Raporda
yer alan; ‘jeopolitik gelişmelerin yol
açtığı enerji maliyeti artışları,
ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının geçici etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia
fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları etkili olurken, enflasyon beklentilerindeki
yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk
oluşturmaya devam etmektedir’ ifadeleri bu 17,6 puanlık artışın nedenleri
olarak sıralandı.
Enflasyon beklentisinin
güncellenmesinde yukarı yönlü katkıda bulunan kalemler hesaplanırken döviz
kurlarında belirgin bir artış olmayacağı varsayılmış.
Bir önceki rapor dönemine göre Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarına bağlı güncelleme enflasyon
tahminini 7,4 puan artırırken; gıda fiyatları varsayımındaki artıştan
ilave 3,0 puan katkı gelmiştir.
Diğer yandan, yönetilen/yönlendirilen
fiyatlar, büyük ölçüde elektrik ve
doğal gaz fiyatlarındaki artış kaynaklı olarak, yıl sonu enflasyon tahminini
0,4 puan yukarı çekerken başlangıç
koşullarındaki güncellemenin enflasyon
ana eğilimine katkısı tahminler üzerinde 4,1 puan artışa neden olmuştur. Birim iş gücü maliyetlerindeki artış da tahminler üzerinde 2,4 puan yukarı yönlü etki etmiştir.
Bununla birlikte, çıktı açığındaki
güncellemeden ise enflasyon tahminine 0,3
puan artırıcı yönde katkı gelmiştir.
Enflasyon sepetinde en
yüksek ağırlığa sahip olan gıdada
ise yıl sonu için enflasyon tahmini yüzde 49’dan yüzde 71,3’e yükseltildi. 2022 yılının ikinci çeyreğinde yüzde
93,93’e yükselen gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonunda etkili
olan unsurlar raporda tarımsal emtia ve enerji fiyatlarındaki
yüksek seviyeler, döviz kuru gelişmeleri, ticaret kısıtlamaları ve arz
kısıtları şeklinde sıralanırken,
önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarının bir süre daha yüksek seviyelerini
koruyacağı ve yıl sonuna doğru düşüşe
geçeceği tahmin edildi.
TÜİK tarafından en son
açıklanan verilere göre; TÜFE Temmuz ayında yıllık yüzde 79,60, aylık yüzde
2,37, Yİ-ÜFE ise yıllık yüzde 144,61, aylık yüzde 5,17 oranında arttı. Yüzde
78,62 olan Haziran verisiyle kıyasladığımızda TÜFE’de hafif bir yataylaşma
görsek de üretici fiyatlarındaki artışın TÜFE’ye henüz yaklaşmaması
enflasyondaki yüksek seyrin bir süre daha devam edeceğine işaret ediyor.
Raporda ise enflasyondaki düşüşün 2022 yılı Ekim
ayından sonra başlayacağı görülüyor. Tepe noktası olarak da yüzde 85 seviyeleri tahmin ediliyor. Bu
beklentileri güçlendiren iki unsur var. Birincisi, yılın son çeyreğinde devreye
girecek olan baz etkisi, diğeri ise resesyon beklentisi. Yine de yıl sonu
için öngörülen enflasyon oranının yüzde 60,4 olarak açıklanması piyasa
katılımcıları(yüzde 69,94) açısından iyimser bir tahmin olarak değerlendirildi.