Enflasyon OVP tahmininin altında gerçekleşti
Türkiye İstatistik
Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2023 yılı Aralık
ayında bir önceki aya göre yüzde 2,93, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde
64,77, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 64,77 ve on iki aylık
ortalamalara göre yüzde 53,86 oranında arttı.
Önceki veride ise TÜFE’deki
değişim yıllık yüzde 61,98, aylık yüzde 3,28 olarak gerçekleşmişti.
Beklentiler TÜFE’deki
artışın aylık yüzde 3,2 olacağı, yıllık enflasyonun ise yüzde 65'in üzerine
çıkacağı yönündeydi.
Orta Vadeli Program'da
(OVP) 2023 yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 65 olarak açıklanmıştı.
Geçmiş verilerle
karşılaştırıldığında 2023 yıl sonu TÜFE oranının son 22 yılın en yüksek
seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. Enflasyonla mücadele kapsamında alınan
sıkılaştırıcı tedbirlere rağmen enflasyon oranının henüz makul seviyelere
gerilemediği aşikâr. Ancak açıklanan manşet enflasyonun hem OVP’de öngörülen
tahminlerin altında kalması hem de piyasa beklentilerine oldukça yakın
gerçekleşmesi fiyatlama davranışları açısından son derece önemli.
2024 yılında ise hem ücret
zamlarının hem de kış koşullarının etkisiyle enflasyon oranının Mayıs ayına
kadar yüzde 70’lerin üzerine çıkması, yılın ikinci yarısında ise düşüş eğiliminin
başlaması bekleniyor.
Ana harcama gruplarının
yıllık değişim oranlarına bakıldığında;
Konut yüzde 40,39, giyim ve
ayakkabı yüzde 40,74, haberleşme yüzde 51,02, ev eşyası yüzde 58,46, çeşitli
mal ve hizmetler yüzde 58,97, eğlence ve kültür yüzde 61,26, alkollü içecekler
ve tütün yüzde 71,26, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 72,01, ulaştırma yüzde
77,14, sağlık yüzde 79,59, eğitim yüzde 82,06 ve lokanta ve oteller ana harcama
grubunda yüzde 93,24 oranında artış gerçekleşti.
Ana harcama gruplarının aylık
değişim oranları incelendiğinde ise;
Giyim ve ayakkabı yüzde-1,33,
ulaştırma yüzde-0,14, alkollü içecekler ve tütün yüzde 0,01, eğitim yüzde 0,51, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 1,89,
lokanta ve oteller yüzde 2,81, haberleşme yüzde 3,07, ev eşyası yüzde 3,65, sağlık
yüzde 4,44, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 4,81, konut yüzde 4,97 ve eğlence
ve kültür ana harcama grubunda ise yüzde 5,30 oranında artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri,
enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2023 yılı
Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 2,39, bir önceki yılın Aralık ayına
göre yüzde 68,02, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 68,02 ve on iki aylık
ortalamalara göre yüzde 58,58 olarak gerçekleşti.
Son iki yıla bakıldığında
enflasyonu yukarı çeken ana harcama gruplarının hizmet ağırlıklı olduğu
görülüyor. Bu son veride de manşet enflasyonun üzerinde artan grupların,
ulaştırma, sağlık, eğitim ve lokanta ve oteller olması hizmet enflasyonundaki
katılığın devam ettiğine işaret ediyor. Bu nedenle iç talebi kısıtlayan
politikaların bir süre daha uygulanacağı tahmin ediliyor.
