Emanet
“Güvenilen bir kimseye koruması için geçici olarak tevdi edilen şey” manasına gelen emanet maddî haklar yanında dinî, ahlâkî, içtimaî ilke ve kuralları da içine almaktadır.
“Yine o müminler emanetlerine ve ahidlerine sadakat gösterirler;” (Mü'minûn; 8) Ayetinde olduğu gibi Kur’ân-ı Kerîm’de emanete riayet müminlerin başlıca meziyetleri arasında zikredilmektedir. Hz. Peygamber de “Münafıklığın alameti üçtür: Konuştuğunda yalan söyler, söz verdiğinde sözünde durmaz, kendisine bir şey emanet edildiğinde ona hıyanet eder” (Buhârî, “Îmân”, 24) buyurarak emanete hıyanet etmeyi münafıklık alâmetleri arasında saymıştır.
Bedenimiz bize emanettir. Onu temiz tutmak, yediğimize dikkat etmek, haram ve zararlı şeylerden korunmak gerekir. Peygamber Efendimizin “Ölüm gelmeden önce hayatın, hastalık gelmeden önce sağlığın, meşguliyet gelmeden önce boş vaktin, ihtiyarlık gelmeden önce gençliğin, fakirlik gelmeden önce zenginliğin kıymetini bilin” (Hakim, Müstedrek, C 4, s. 306) hadisi tam da bunu dile getirmektedir.
Kur’an’ı Kerim ve sünnet bize emanettir. Allah’ın emir ve yasakları çerçevesinde, gönderdiği Peygamberin sünnetine uyarak yaşamak görevimizdir. “Ey iman edenler! Allah ve resulüne karşı hainlik etmeyin, emanetinizdeki şeylere de bile bile hıyanet etmeyin.” (Enfâl; 27)
Toplumda üstlendiğimiz
görevler emanettir. Görevlerin ehline verilmesi ve görevlerin hakkıyla
yerine getirilmesi gerekir. “Allah size, emanetleri mutlaka ehline vermenizi
ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder. Allah
size ne güzel öğütler veriyor. Şüphesiz Allah her şeyi işitmekte, her şeyi
görmektedir.” (Nisâ; 58)
Anne-babamız bize emanettir. Çocukluğumuzda bizleri nasıl bakıp büyüttülerse yaşlılıklarında bizde onlara öyle bakmalıyız. “Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi ve anne babanıza iyi davranmanızı emretti. Onlardan biri veya ikisi senin yanında yaşlanırsa onlara öf bile deme! Onları azarlama! İkisine de gönül alıcı güzel sözler söyle.” (İsrâ; 23)
Çocuklarımız, eşimiz bize emanettir. Onların belirli dönemlerde ihtiyaçlarını karşılamak, onları zararlı her şeyden korumak görevimizdir. “Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. Onun başında, acımasız, güçlü, Allah’ın kendilerine buyurduğuna karşı gelmeyen ve kendilerine emredileni yerine getiren melekler vardır.” (Tahrîm; 6)
Dünya bize emanettir. Doğa ve içinde yaşayıp kendisinden istifadeettiğimiz bütün güzellikler gibiAllah’ın verdiği mal ve servet de bize bu dünyada verilen emanettir. Onu nasıl harcadığımızın hesabını Allah’ın huzurunda vereceğiz. “Nihayet o gün nimetlerden elbette sorguya çekileceksiniz.” (Tekâsür; 8)
Vatan bize emanettir. Canları pahasına mücadele edilerek bize bırakılan atalarımızın emaneti bu vatanı korumak, kıymetini bilmek, imar edip güzelleştirmek ve bizden sonrakilere bırakmak görevimizdir.
Fakirler, yetimler, kimsesizler bize emanettir. Zekât müessesesi onlar için kurulmuş, onların refah seviyesini yükseltmek için kullanılmış ve onlara en güzel şekilde muamele etmek tavsiye edilmiştir. “Sadakalar (zekât gelirleri) ancak şunlar içindir: Yoksullar, düşkünler, sadakaların toplanmasında görevli olanlar, kalpleri kazanılacak olanlar, âzat edilecek köleler, borçlular, Allah yolunda (çalışanlar) ve yolda kalmışlar. İşte Allah’ın kesin buyruğu budur. Allah bilmekte ve hikmetle yönetmektedir.” (Tevbe; 60)
Ey Rabbimiz! Bize verdiğin beden, Kur’an, akıl, mal, mülk, görev, sağlık, aile, vatan gibi nimetleri hakkıyla korumayı ve sorumluluklarını yerine getirmeyi nasip eyle.
