Ekonomik Güven Endeksindeki Artış Devam Ediyor
Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen ekonomik güven endeksi mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşuyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan ekonomik güven endeksi Ekim ayında 89,8 iken, Kasım ayında yüzde 1,7 oranında artarak 91,3 olmuş. Genel tabloya baktığımızda ekonomik güven endeksinin içinde bulunduğumuz yılın başından itibaren istikrarlı bir ivme yakaladığını görüyoruz.
2019 Ocak ayında 78,5 olan endeksin değeri 100’e yaklaşması sevindirici. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösterdiği için 100 eşiği önemli. Bir diğer önemli husus ise ekonomik güven endeksindeki artışın hangi alt endekslerdeki değişimden kaynaklandığıdır.
Kasım ayına baktığımızda ekonomik güven endeksindeki artış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi) ve hizmet sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandığı anlaşılıyor.
Kasım ayında tüketici güven endeksi 59,9 değerine, reel kesim güven endeksi 105,9 değerine ve hizmet sektörü güven endeksi 91,3 değerine yükselirken perakende ticaret sektörü güven endeksi 101,2 değerine, inşaat sektörü güven endeksi ise 63,9 değerine gerilemiş.
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Ekim ayında 90,7 iken, Kasım ayında yüzde 0,7 oranında artarak 91,3 olmuş. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu ve hizmetlere olan talep endeksleri sırasıyla yüzde 2,9 ve yüzde 2,7 artarak 89,3 ve 87,6 değerlerini almış. Hizmetlere olan talep beklentisi endeksi ise yüzde 2,9 azalarak 97,1 olmuş.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Kasım ayında yüzde 1,1 oranında azalarak 101,2 olmuş. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; mevcut mal stok seviyesi ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla yüzde 2,2 ve yüzde 2,5 azalarak 105,6 ve 103,1 değerlerini almış. İş hacmi-satışlar endeksi ise yüzde 1,8 artarak 95 olmuş.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 65,1 iken, Kasım ayında yüzde 1,9 oranında azalarak 63,9 olmuş. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksi yüzde 8,1 azalarak 44,5 değerini almış. Toplam çalışan sayısı beklentisi endeksi ise yüzde 1,7 artarak 83,3 olmuş.
Bu endeksler 0-200 aralığında değer aldığı için 100’ün altında kalan endekslere dikkat etmek gerekiyor. Hizmet ve perakende ticaret sektörünün toparlandığını gösteren rakamlar inşaat sektörü için uyarı veriyor. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan en temel iki faktörün geçen ay olduğu gibi yine talep yetersizliği ve finansman sorunları olduğunu görüyoruz. Ancak finansman sorunundan etkilenen girişimlerin oranı azalırken talep yetersizliğinden etkilenenlerin oranı artmış. Demek ki faizlerin düşmesi finansman bulmaya katkı sağlarken yeni konuta olan talebi çok etkileyememiş.
