Ekonomik Güven Endeksinde Sınırlı Düşüş
Ekonomik güven endeksi; mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi (ağırlığı yüzde 20), reel kesim (imalat sanayi) (yüzde 40), hizmet (yüzde 30), perakende ticaret (yüzde 5) ve inşaat (yüzde 5) sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşan bileşik bir endekstir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre; ekonomik güven endeksi Ocak ayında 96,2 iken, Şubat ayında yüzde 0,5 oranında azalarak 95,8 değerini aldı. Aylık düşüşe rağmen, ekonomik güven endeks değerinin, genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği gösteren 100 eşik değerine yakın olması dikkat çekiyor.
Ekonomik güven endeksindeki düşüş, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklanırken, tüketici ve perakende ticaret sektörü güven endeksi Şubat ayında arttı. Reel kesim ve hizmet sektörü güven endeksindeki aylık düşüşe rağmen her iki endeks değeri de 100’ün üzerinde bir değer aldı.
Verinin detayına bakıldığında;
Reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre Şubat ayında yüzde 0,3 oranında azalarak 108,7 oldu. Ağustos 2020’den beri iyimser bir tablo çizen reel kesim güven endeksinde, mevcut durum için toplam sipariş miktarı, gelecek 3 ay için toplam istihdam, sabit sermaye yatırım harcaması ve gelecek 3 ay için ihracat sipariş miktarı alt endekslerinde artış görüldü.
Hizmet sektörü güven endeksi bir önceki aya göre Şubat ayında yüzde 1,4 oranında azalarak 100,4 değerini aldı. Ocak ayında başlayan aşılama süreciyle birlikte, hizmet sektörü güven endeksi geçen ay yüzde 2,9 oranında artmıştı. Mart ayından itibaren ise kısıtlamaların azaltılması planlanıyor. Buna rağmen özellikle gelecek 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksinin yüzde 3,1 ve gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksinin yüzde 1,4 oranında azalması üzücü bir tablo.
İnşaat sektörü güven endeksi Şubat ayında yüzde 1,3 oranında azalarak 83,1’e geriledi. Endeks değerinin hem kötümser duruma işaret eden 100 değerinin altında kalması, hem de aylık bazda azalması, ağırlığı yüzde 5 de olsa ekonomik güven endeksinin düşmesinde etkili oldu. İnşaat sektörü için bu dönem sıkıntılı geçiyor. Bir yandan konut satışlarında belirgin bir düşüş görülürken, diğer yandan da kredi faiz oranları konuta olan talebi sınırlıyor. Buna ilaveten son bir kaç gündür artan döviz kuru da hem inşaat maliyetlerini yükseltiyor hem de yatırım amaçlı konut almayı düşünenleri dövize yönlendiriyor.
Tüketici güven endeksi yüzde 1,5 oranında artarak 84,5 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi ise yüzde 0,4 oranında artarak 108,9 değerini aldı.
Endekslerdeki aylık değişimlerin nedenleri sektörlere göre farklılık gösteriyor. Ancak bir yıldır genel gidişatı olumsuz etkileyen temel unsur küresel salgın ve etkileridir. Yine de diğer ülkelerle kıyasladığımızda hem üreticilerin hem de tüketicilerin metanetli ve iyimser olduğunu söyleyebiliriz.