Ekonomik güven endeksi Eylül'de arttı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre; ekonomik güven endeksi Ağustos ayında 94,1 iken, Eylül ayında yüzde 1,3 oranında artarak 95,4 değerini aldı.
Ekonomik güven endeksinin
100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük
olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.
Tüketici ve üreticilerin
genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeleri ile geleceğe yönelik
beklentilerini ölçen ekonomik güven endeksi geçtiğimiz Nisan, Mayıs ve Haziran
aylarında 100 eşik değerin üzerine çıkmıştı. Son üç aya bakıldığında ise endeks
değerinin üst üste üç kez gerilediği görülmüştü.
Eylül ayında ise düşüş
eğiliminin sonlandığını ve hem üreticilerin hem de tüketicilerin nezdinde ekonomiye
olan güvenin arttığını söyleyebiliriz. Döviz kurlarındaki yatay seyir ve
borsadaki olumlu havanın yanı sıra Orta Vadeli Program’da sergilenen kararlı
politikaların ve ulaşılabilir hedeflerin toplum nazarında karşılık bulduğu
anlaşılıyor.
Ekonomik güven endeksini
oluşturan endekslerin değişim oranları incelendiğinde, bir önceki aya göre;
Eylül ayında tüketici güven endeksi
yüzde 5,1 oranında artarak 71,5
değerini, reel kesim (imalat sanayi)
güven endeksi yüzde 0,5 oranında artarak 105,1 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 2,0 oranında azalarak 113,0 değerini, perakende
ticaret sektörü güven endeksi yüzde 3,0
oranında artarak 117,7 değerini,
inşaat sektörü güven endeksi yüzde 1,0 oranında artarak 88,3 değerini aldı.
Endekslerin bir önceki aya
göre değişim oranları incelendiğinde;
Perakende ticaret sektörü
güven endeksinde Eylül ayında; son 3 aylık dönemde iş hacmi (satışlar) yüzde
-0,5, mevcut mal stok seviyesi yüzde 3,2, gelecek 3 aylık dönemde tedarikçilere verilecek sipariş miktarı
beklentisi yüzde 5,8, gelecek 3
aylık dönemde iş hacmi(satışlar)
beklentisi yüzde 6,5, gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı
beklentisi yüzde 0,4, gelecek 3 aylık dönemde satış fiyatları beklentisi ise
yüzde -0,4 olarak gerçekleşti.
Rakamlardan da anlaşılacağı
üzere son üç aylık dönemde çok da olumlu bir tablo çizmeyen perakende ticaret
sektöründe önümüzdeki üç aylık dönem için beklentilerde güçlü bir iyileşme
kaydedilmiş. Dikkat çeken husus ise tedarikçilere verilecek sipariş miktarı ve
iş hacmi(satışlar) beklentisindeki gözle görülür artışa rağmen gelecek 3 aylık
dönemde toplam çalışan sayısı beklentisinin sınırlı kalması oldu.
İnşaat sektörü güven
endeksinde Eylül ayında bir önceki aya göre değişim oranları son 3 aylık
dönemde inşaat faaliyetleri yüzde 2,3, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut
düzeyi yüzde -1,9, gelecek 3 aylık
dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi yüzde 3,7, gelecek 3 aylık dönemde
satış fiyatları beklentisi ise yüzde -0,7 olarak gerçekleşti.
Sanayi üretimindeki
yavaşlama istihdam verilerine de olumsuz yönde yansıyordu. Gelecek 3 aylık
dönemde toplam çalışan sayısı beklentisindeki yüzde 3,7’lik artış göz önüne
alındığında sanayi sektöründeki istihdam kaybının inşaat sektöründe telafi
edileceği anlaşılıyor.
Eylül ayında gerileyen tek
sektör ise hizmet oldu. Her ne kadar endeks değeri iyimserliğe işaret eden 100
eşik değerin üzerinde kalmaya devam etse de turizm sezonunda hizmet sektörü
güven endeksinin son 3 aydır düşüyor olması dikkat çekiyor.