Ekonomik güven endeksi değişmedi

TÜİK verilerine göre; ekonomik güven endeksi Eylül ayında aynı düzeyde kalarak 94,3 değerini aldı. Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini gösteren ekonomik güven endeksi, 2021'in Temmuz ayı ile 2022'nin Ocak ayı arasındaki dönemde mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliği gösteren 100 eşik değerin üzerinde kalmıştı. Son 9 aya bakıldığında ise endekste hafif bir gerileme olduğu görülüyor.

Ekonomik güven endeksini oluşturan endekslerin değişim oranları incelendiğinde; tüketici güven endeksi Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,3 artarak 72,4, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 1,7 artarak 118,2, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 2,7 artarak 115,9, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 2,1 artarak 88,1 değerine yükseldi. Reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi ise yüzde 1,2 azalarak 100,2 değerini aldı.

Konuta olan talep canlı olmasına rağmen maliyetlerdeki artış nedeniyle zor bir dönemden geçen inşaat sektöründe güven endeksi son 4 aydır yükseliyor. Alt endekslere bakıldığında; son 3 aylık dönemde inşaat faaliyetlerinde yüzde 1,1, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyinde ise yüzde 2 oranında azalış olduğunu görüyoruz. Buna karşın, gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi yüzde 5,8, gelecek 3 aylık dönemde satış fiyatları beklentisi de yüzde 5,7 yükseldi. Diğer bir ifadeyle sektörün mevcut durumu çok da iyimser olmasa da gelecek döneme dair beklentilerin olumlu olduğunu söyleyebiliriz. Sosyal konut projesinin yanı sıra faiz indirimlerinin de devam edeceği söylemi sektör açısından son derece önemli.

Hizmet sektörü güven endeksi ise Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gerilemişti. Turizm sezonunda düşen güven endeksi yine de 100 eşik değerin üzerinde kalmaya devam etti.

Sektörde son 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep Eylül ayında yüzde 0,8 azalırken, gelecek 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi ise yüzde 4,8 arttı. Son 3 aylık dönemde iş durumu, son 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı ve gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksleri de Eylül ayında yükseldi. İstihdam edilenlerin yüzde 55’inden fazlası hizmet sektöründe yer aldığı düşünüldüğünde, toplam çalışan sayısı beklentisindeki artış sevindirici. Çünkü Temmuz ayında yapılan maaş zamlarının istihdam kaybına yol açacağı öngörülüyordu.

Perakende ticaret sektörü güven endeksinde de gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisinde sınırlı da olsa bir artış kaydedildi. Aynı zamanda gelecek 3 aylık dönemde tedarikçilere verilecek sipariş miktarı ve gelecek 3 aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksleri de yükseldi.

Özetle perakende ticaret, reel kesim ve hizmet sektörü güven endeksleri faaliyetlerdeki yavaşlamaya paralel olarak yatay bir seyir izliyor. Ancak endeks değerlerinin 100’ün üzerinde olması sektörlerdeki iyimserliğin devam ettiğine işaret ediyor.